loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

سید هاشم هریسی

هاشم هاشم زاده هریسی (زاده ۱۳۱۷ - هریس) مجتهد و نماینده مردم آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری است.
در هفت سالگی وارد مکتب خانه شد و تحصیلاتش را با فراگیری قرآن آغاز کرد. پس از آموختن کامل قرآن و فراگیری کتاب هایی که در مکتب خانه های وقت معمول بود، وارد مدارس جدید شد و چون با خواندن قرآن و دروس مکتب خانه پایه درسیِ قوی ای داشت، کلاس اوّل را نخوانده امتحان داد و وارد کلاس دوم شد. در تمام دوران تحصیل، از شاگردان ممتاز و دارای رتبه اوّل بود. او این موفقیّت را نه از خود، بلکه از برکات قرآن و آموزش های جنبی ای که بیش تر آن ها دینی بود و پیش از ورود به مدرسه آن ها را آموخته بود، می داند. بعد از فراغت از درس های کلاسیک در سال ۱۳۳۶ وارد حوزه علمیّه تبریز شد و در مدرسه طالبیّه تبریز حجره گرفت و مشغول تحصیل شد. اگر چه از نظر زندگی و وضع معیشتی در سخت ترین شرایط به سر می برده ولی از نظر معنوی و علمی فضای بسیار مقدّس، زیبا و با صفا و در اوج لذت و شیرینی و عطرآگینی بود که هنوز هم شیرینی آن را در کامش و عطرش را در مشامش احساس می کند و آن دوران سخت و توان فرسا را آرزو می کند و «ربّی ارجعونی» می خواند، ولی جواب «کلّا» (قابل برگشت نیست) می شنود. در آن زمان مدرسه طالبیّه، هم از نظر معنوی و هم از نظر درسی و علمی از فعّال ترین، قوی ترین و پرشورترین مدارس و حوزه های تبریز و بلکه کشور بود و در ادبیّات و علوم پایه و مقدّمات از بسیاری حوزه ها و مدارس قوی تر و فعّال تر بود به طوری که هر کس پیش از اتمام ادبیّات و مقدّمات به حوزه علمیّه قم می آمد، ضعفی در ادبیّات وی نسبت به طلّاب دیگر این مدرسه احساس می شد. هم چنین از نظر معنوی هم در اوج زیبایی و عرفان بود به طوری که وقتی طلبه های جوان و نوجوان از روستاها بدون راهنما و مربّی وارد آن محیط علمی و معنوی و آن فضای عطرآگین می شدند، در طول چند روز همه زندگی و روحیّات آنان تحت تأثیر آن فضا قرار می گرفت و تغییر پیدا می کرد و به طور خودکار درس ها، عبادت ها، دعاها، مناجات ها و نمازهای شب آنان و شیوه زندگی و معاشرت و اخلاقیاتشان به شکل زیبا و متعالی، تنظیم می شد و او از صفا و معنویّت و از آداب، فرهنگ و سنّت های ارزشمند طلبگی حاکم بر آن مدرسه و از فعّالیّت های شبانه روزی و خستگی ناپذیر علمی و مباحثات پر چون و چرا و پرشور طلبه های آن مدرسه، خاطرات فراوان و شیرین و گفتنی ها دارد که به قلم و بیان نمی گنجد و هرگز آن ها را فراموش نمی کند. بدین گونه در این حوزه و مدرسه و در آن فضای مقدّس علمی و معنویِ پرخاطره و پرتلاش، دروس پایه و ادبیّات یعنی صرف، نحو، منطق، اصول، معانی و بیان را به طور طولی و عرضی در مدت چهار سال به پایان رساند و دروس فقه را آغاز کرد و مقداری از شرح لمعه را خواند آن گاه در سال ۱۳۴۰ که مرجعیّت عامّه و زعامت حوزه علمیّه قم به عهده آیة اللّه العظمی بروجردی بود؛ از تبریز به قم رفت و وارد حوزه علمیّه قم شد و در آن جا نیز دروس فقه و اصول را از شرح لمعه تا کفایه، به طور کامل به پایان رساند سپس شرح لمعه را از حاج سیّد جواد آقا خطیبی تبریزی، رسائل و مکاسب را از محضر آیات و اساتید بزرگ آقایان:مکارم شرازی و سبحانی و کفایه را از محضر عالم با تقوا و استاد بزرگوار آیة اللّه طباطبائی معروف به سلطانی بروجردی استفاده کرد. مقداری نیز فلسفه، کلام، تفسیر، علوم قرآنی و درس های مختلف جنبی خواند و در سال ۱۳۴۵ وارد تحصیلات دروس خارج فقه و اصول از محضر اساتید بزرگوار و آیات عظام مرعشی نجفی، گلپایگانی و اراکی رحمهم الله گردید. درس ها و مطالعات جنبی را در دروس تفسیر، فلسفه، علوم قرآنی و علوم مورد نیاز دیگر ادامه داد و در همان سال نویسندگی را شروع کرده، اوّلین کتابش را با نام حقایق تحریف شده منتشر کرد و تاکنون تعداد تألیفات و نوشته هایش در موضوعات مختلف به بیش از ۷۴ جلد بالغ گردیده است. در سال ۱۳۶۱ به دانشگاه روی آورد به ترتیب در دانشگاه تبریز، دانشکده الهیاتِ دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی سهند، مشغول تدریس شد. بدین گونه تحصیلات، مباحثات و مطالعات خود را از سال ۱۳۲۵ شروع و تا سال ۱۳۶۰ به مدت ۳۵ سال هم چنان با شدّت و جدّیّت و بدون وقفه و حتی بدون تعطیل و تفریح، بلکه به طور پیوسته ادامه داشت تا آن جا که با شرکت در امتحانات حوزه علمیّه و امتحان مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۹ موفق به اخذ مدارج علمی نهایی و به موازات آن از دانشگاه نیز موفق به اخذ مدرک دکترا در رشته علوم قرآنی گردید و در طول تحصیلات و مطالعاتش به چهار امر مهم دیگر نیز می پرداخت که عبارت اند از:

تدریس در حوزه، دانشگاه، کلاس های ویژه و در سطح عموم
تبلیغات و فعّالیّت های فرهنگی در سطح عموم در شهرستان ها
نویسندگی در رشته ها و موضوعات مختلف مخصوصاً در مورد قرآن و بیش تر به سبک درسی
فعّالیّت های سیاسی از آغاز قیام امام خمینی در مهر ۱۳۴۱ تاکنون به اشکال متفاوت و در ابعاد مختلف

انقلاب اسلامی به رهبری حضرت آیة اللّه العظمی امام خمینی قدّس سرّه با یاری و مساعدت های بی دریغ مراجع و علمای بزرگ قم و حوزه های علمیّه و شهرستان ها در شب شانزدهم مهر ۱۳۴۱ آغاز گردید؛ زیرا در روز شانزدهم مهر لایحه مصوّبه «دولت علم» در مورد قانون انجمن های ایالتی و ولایتی با تیتر درشت در روزنامه های عصر منتشر و نزدیک غروب به قم رسید و چون در این لایحه شرط اسلامیّت در انتخاب کننده و انتخاب شونده و هم چنین نام قرآن از سوگند نامه حذف شده بود، بدین جهت در همان شب بعد از نماز مغرب و عشا، مراجع قم و در رأس آن حضرت امام خمینی قدّس سرّه با اصرار و جدّیّت بیش تر، جلسه شورا تشکیل دادند و فردای آن روز اعلامیه ای صادر گردید و انقلاب اسلامی به طور رسمی آغاز شد و پس از دو ماه مبارزه بی امان و با فشار علما، روحانیّت و ملت این لایحه دولتی لغو شد؛ ولی بعد از چهل روز دو باره مستقیماً به وسیله خود شاه باعنوان لوایح شش گانه به شکل دیگری مطرح گردید و انقلاب مجدّداً شروع شد و با شدّت بیش تر ادامه یافت و چون ما در قم بودیم و در کانون انقلاب قرار و حضور فعّال داشتیم، از همان آغاز انقلاب فعّالیّت های سیاسی او شروع شد و این مأموریّت مقدّس را به اشکال مختلف انجام می داد:پیام ها، نامه ها و اعلامیه های رهبری انقلاب و مراجع عظام را در استان ها و شهرستان ها به علمای بزرگ و هسته های انقلاب می رساند. در روزهای حسّاس و بحرانی مانند روزهای رأی گیری، انتخابات، عزای عمومی و... به استان ها و شهرستان ها می رفت. برنامه ها و تصمیمات متّخذه حوزه و رهبری و همچنین حوادث و اخبار حوزه در باره انقلاب را به مردم و علمای بزرگ شهرستان ها ابلاغ می کرد و در ایّام مراسم و موسم های تبلیغی مانند ماه های: محرّم، صفر، رمضان و ایّام فاطمیّه و در هر مناسبتی که لازم بود به تبلیغات می رفت و بیش ترین صحبت ها و تبلیغاتش روی مسائل سیاسی و انقلاب متمرکز بود و بارها نیز در این راه به شهربانی، ژاندارمری و ساواک محلّ مأموریّت، احضار می شد و مورد بازجویی های شدید و مکرّر قرار می گرفت و حبس شد. پس از آزادی از زندان، در تبریز ممنوع المنبر شد و این روال و داستان، هم چنان در طول تاریخ انقلاب ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۳۵۳ ـ ۱۳۵۴ با آیة اللّه شهید دکتر بهشتی در تهران ارتباط پیدا کرده و از قم می آمد به تهران و در جلسات شب های چهارشنبه آن شهید بزرگوار که جلسات بسیار منظّم، پربرکت و تاریخی بود، شرکت می کرد و این جلسه به ظاهر به عنوان دیدار و ملاقات با دوستان، ولی در واقع به منظور خطّ دهی به نیروهای انقلاب و کادرسازی برای انقلاب تشکیل می شد و یک جلسه پربار سیاسی، فرهنگی و ارتباطی بود و وی در این جلسات از شخصیّت فوق العاده و از افکار و اندیشه های بلند و اخلاق والای آن شهید مظلوم شناخت خوب و عمیقی به دست آورد. او معتقد بود که شهید بهشتی، هم قبل از شهادتش مظلوم بود و شخصیّت استثنایی او حتی برای دوستانش ناشناخته بود و هم بعد از شهادتش که حقش در فراخور شأن و شخصیّتش ادا نمی شود. در کوران انقلاب این فعّالیّت ها بیش تر می شد. در اکثر صحنه های مهم و حسّاس انقلاب حضور فعّال داشت تا آن جا که جهت شرکت در تحصن تاریخی روحانیّت در دانشگاه تهران که نقطه عطفی در تاریخ انقلاب بود از قم بیرون آمد و در آن تحصن حضور یافت و با ورود حضرت امام به تهران تحصن پایان یافت و از دانشگاه به استقبال امام رفت. بعد از پیروزی انقلاب، فعّالیّت، بیش تر و وسیع تر و کار و مسئولیّت سنگین تر گردید. هاشم زاده هریسی در اوایل پیروزی انقلاب که کشور احتیاج به آرامش بیش تر داشت و در هر جا ضدّ انقلاب حادثه می آفرید، در آن روزهای حسّاس با داشتن حکم نظارت و بازرسی از سوی دفتر پیگیری شورای انقلاب و بعدها از سوی آیة اللّه هاشمی رفسنجانی و سپس از طرف آیة اللّه مهدوی کنی در دوران وزارتشان و از چندین مرجع دیگر که احکام همه آن ها، تمام شهرستان های آذربایجان شرقی و غربی را می گشت و ضمناً از وضعیّت کلّی به ویژه از حوادث مهم این دو استان حسّاس و پر ماجرا مانند جریان نقده در آذربایجان غربی و جریان حزب خلق مسلمان در تبریز گزارش ها تهیّه و به مراکز ذی ربط ارسال می داشت. تا سال ۱۳۶۰ داستان بدین منوال گذشت. در همان سال طی مأموریّتی از قم به تبریز منتقل می شود و مسئولیّت سازمان تبلیغات اسلامی و نمایندگی حضرت امام در سپاه پاسداران و چندین مسئولیّت مهم دیگر استانی را به عهده می گیرد که از آن تاریخ، دوران مسئولیّت ها و فعّالیّت های رسمی اش آغاز شد و تاکنون حدود سی مسئولیّت مختلف در سطح استان و کشور را به عهده داشته و در دوران نمایندگی دوره سوم مجلس شورای اسلامی مقالات فراوان سیاسی نوشت که در روزنامه ها و مجلّات کشور منعکس و سپس تحت عنوان آیین کشورداری در شش جلد، چاپ و منتشر گردید. در دوران جنگ تحمیلی به نمایندگی از سوی حضرت امام در سپاه شخصاً در جبهه های جنگ حضور فعّال داشت.

مسئولیّت ها
عضویّت در هیئت نظارت بر اجرای فرمان حضرت امام خمینی (قدّس سرّه)
مسئولیّت پی گیری و ارزیابی مسائل آذربایجان شرقی و غربی از سوی دفتر پی گیری و ارزشیابی شورای انقلاب
مسئولیّت سازمان تبلیغات اسلامی استان آذربایجان شرقی
نمایندگی حضرت امام به ترتیب در سپاه پنجم عاشورا، سپاه یکم ثار اللّه و سپاه نیروی مقاومت کشوری
نمایندگی ولی فقیه در بسیج دانشجویی دانشگاه های کشور
نمایندگی دوره سوم و پنجم مجلس شورای اسلامی از سوی مردم تبریز
مشاور آموزشی وزیر آموزش و پرورش
عضویّت در کمیسیون فرهنگ عمومی کشور
عضویّت در کمیسیون سیاسی اجتماعی شورای عالی جوانان
ریاست کمیسیون اصول ۸۸ و ۹۰ مجلس شورای اسلامی و ریاست شعبه سوم مجلس
نمایندگی قوّه مقنّنه در هیئت نظارت بر مطبوعات کشور
نمایندگی مجلس خبرگان رهبری
عضویّت در هیئت نظارت بر اجرای قانون اساسی
ریاست کمیسیون ارتباطات هیئت
تألیفات
الف) درس های قرآنی

۱. طرح نوین؛ ۲. طرح نو؛ ۳. خودآموز قرآن؛ ۴. همه با هم به سوی قرآن؛ ۵. در مکتب قرآن؛ ۶. فرهنگ قرآن (سه جلد)؛ ۷. شناخت سوره های قرآن (سه جلد)؛ ۸. اعلام و علوم قرآن؛ ۹. شناسنامه سوره های قرآن؛ ۱۰. شناخت قرآن؛ ۱۱. قرآن شناسی علّامه طباطبائی؛ ۱۲. طرح تبویب قرآن؛ ۱۳. طرح پروژه های آموزشی و تحقیقاتی؛ ۱۴. قرآن و عترت.

ب) درس های اخلاقی، روایی و عقیدتی

۱۵. علم الاخلاق (دوجلد)؛ ۱۶. درمکتب پیشوایان؛ ۱۷. خداشناسی درکلاس درس.

ج) کتاب های متفرّقه

۱۸. حقایق تحریف شده؛ ۱۹. اسلام و مسئله شفاعت؛ ۲۰. بهداشت و درمان در اسلام؛ ۲۱. حقوق و وظایف زن در اسلام؛ ۲۲. پیام خون؛ ۲۳. سفیران انقلاب؛ ۲۴. تکرار تاریخ؛ ۲۵. دو تاریخ همگون؛ ۲۶. صدای عدالت (بیست شماره)؛ ۲۷. رساله احکام آموزشی.

د) کتب آیین کشورداری

۲۸. وظایف مسئولین؛ ۲۹. وظایف نمایندگان مجلس شورای اسلامی؛ ۳۰. قضا و دستگاه قضا در اسلام (وظایف قضات)؛ ۳۱. مجموعه مقالات؛ ۳۲. آیین انتخاب و گزینش در اسلام؛ ۳۳. بررسی خطوط و جریانات سیاسی؛ ۳۴. صدای دوستی و تعادل... .

هـ) ترجمه ها

۳۵. مقدّمه دعوت حق (باهمکاری آقای نجمی)؛ ۳۶. ترجمه البیان (دوجلد) (باهمکاری آقای نجمی)؛ ۳۷. افسانه عبداللّه بن سبا (دوجلد)(باهمکاری آقای نجمی)؛ ۳۸. نقش عایشه در تاریخ اسلام (باهمکاری آقای نجمی).

و) کتاب های آماده چاپ یا در دست اقدام

۳۹. مجموعه کلام حضرت امام در مورد مجلس و نمایندگان؛ ۴۰. تلخیص الوظائف؛ ۴۱. آیات الاحکام (دو جلد)؛ ۴۲. تبویب آیات قرآن مجید؛ ۴۳. منابع علوم قرآنی و کتاب شناسی قرآن؛ ۴۴. فرهنگ احادیث؛ ۴۵. سیره و اخلاق عملی اسوه های انسانیت؛ ۴۶. تعلیم و تربیت اسلامی و تفاهم بین المللی؛ ۴۷. نماز در قرآن. بعضی از این کتاب ها دو تا چهار جلد می باشد که تعداد مجلدات به ۷۵ جلد بالغ می شود
  • زادروز
    1317
  • محل تولد
    هریس
  • نام کامل
    سید هاشم هاشم زاده هریسی
  • تاریخ ثبت اطلاعات
    یکشنبه 7 مهر 1392
  • شناسه
    14257
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی