انقلاب اسلامی؛ ماهیت، زمینه ها و پیامدها

کتاب درسی «انقلاب اسلامی ؛ ماهیت، زمینه ها و پیامدها» که به قلم استاد ارجمند آقای دکتر محمد شفیعی فر نگارش یافته است، حاصل سال ها تدریس و تجربه مؤلف محترم می باشد. نویسنده دارای آثار قلمی متعددی در حوزه انقلاب اسلامی می باشد.
این کتاب درصدد پاسخ به دو سؤال اساسی است: انقلاب اسلامی چیست؟ و انقلاب اسلامی چرا بوجود آمد؟ چیستی انقلاب اسلامی به ماهیت آن مربوط می شود. همچنین به مباحثی چون تعریف انقلاب و انقلاب اسلامی، تفاوت انقلاب با سایر پدیده های مشابه، ویژگی ها، مشخصات و آرمان های انقلاب اسلامی اختصاص دارد. علاوه براین، تبیین «اسلامی بودن» انقلاب ایران نیز از بحث های مربوط به ماهیت می باشد.
اما چرایی انقلاب اسلامی به ریشه ها و علل بوجود آورنده آن باز می گردد که در آن ریشه های مکتبی ـ عقیدتی، ریشه های تاریخی ـ فرهنگی، زمینه های عینی ـ مادی و مبانی فکری انقلاب اسلامی مطرح است. ولی برای پرهیز از طولانی شدن مطالب، صرفاً بحث مربوط به زمینه های عینی ـ مادی انقلاب، تحت عنوان تحولات سیاسی ـ اجتماعی قبل از انقلاب طی سالهای 1357 ـ 1332 و متناظر با آن، مبانی فکری انقلاب اسلامی در قالب جریان های فکری ماقبل انقلاب آمده است. دسته بندی جریان های فکری قبل از انقلاب، اصول تفکر و اندیشه های آنها، تشخیص آنها نسبت به مشکلات کشور و راه حل آن، روش مبارزة آنها برای رسیدن به جامعة مطلوب از ویژگی های خوب این کتاب است که با دقت به آن توجه شده است.
در مورد انقلاب ها علاوه بر فرایند انقلاب، یک بحث مهم دیگر در زمینة آثار و نتایج انقلاب مطرح است که به تحولات و مسائل پس از پیروزی می پردازد. به همین دلیل، بخش سوم کتاب به مسائل پس از پیروزی انقلاب و تحولات جمهوری اسلامی در سه دهة گذشته و ترسیم الگو و قاعده ای برای فهم مسائل جمهوری اسلامی اختصاص دارد. در این بخش صورت بندی نیروهای سیاسی جامعه، تقسیم بندی دوره های پنجگانه پس از انقلاب و تحولات هر یک از دوره ها، بخصوص سیاست ها و برنامه های دولت ها و آثار و نتایج آن در قالب دستاوردها و آسیب ها به طور مختصر مطرح شده است.
فهرست مطالب کتاب:

بخش اول: چیستی انقلاب اسلامی
فصل اول: تعریف انقلاب و تحولات مشابه
فصل دوم: ویژگی ها، اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی
فصل سوم: اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی
فصل چهارم: ماهیت انقلاب اسلامی
بخش دوم: مبانی فکری انقلاب اسلامی
فصل اول: جریان های فکری ایران در دوره معاصر
فصل دوم: امام خمینی و نظریه ولایت فقیه
بخش سوم: انقلاب اسلامی پس از پیروزی
فصل اول: دوره بی ثباتی سیاسی (1360 - 1357)
فصل دوم: تثبیت نظام جمهوری اسلامی (1368-1360)
فصل سوم: دوره سازندگی و توسعه اقتصادی ـ صنعتی (1376-1368)
فصل چهارم: دوره اصلاحات و توسعه سیاسی (1384-1376)