پرستوی دهلاویه (تاریخ شفاهی زندگانی و مبارزات شهید مصطفی چمران)

مصطفی چمران که در سال ١٣١١ ه.ش متولد شد، دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی خود را در دبستان انتصاریه تهران و دوره متوسطه را در دبیرستان های دارالفنون و البرز سپری کرد و سپس وارد دانشکده فنی دانشگاه تهران شد و در سال ١٣٣٥ ش در رشته برق فارغ التحصیل و شاگرد ممتاز گشت.

او با استفاده از بورس شاگردان ممتاز دانشگاه برای ادامه تحصیل راهی آمریکا شد و ابتدا در دانشگاه تگزاس فوق لیسانس مهندسی برق و سپس در یکی از بزرگترین و مهمترین دانشگاه های معروف آمریکا «برکلی» دکتری خود را در رشته الکترونیک و فیزیک پلاسما دریافت نمود و مدتی در یکی از مراکز مهم تحقیقاتی آمریکا مشغول به کار بود.

پس از شکست اعراب در جنگ ١٩٦٧م، چمران برای فراگیری فنون نظامی و جنگ های چریکی راهی مصر شد و مدتی در مصر ماند. بعد از فوت جمال عبدالناصر به دعوت امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان به آن سرزمین قدم نهاد. در لبنان پایه گذاری سازمان چریکی مسلّحی را برعهده گرفت و همزمان با روشنگریِ اسلامی و مذهبی و تقویت روحیه و اعتقادات اسلامی و مکتبی، ورزیده ترین، زبده ترین و شجاع ترین رزمندگان اسلام را تربیت نمود که فرزندان و شاگردان آنها امروز نیز در لبنان براساس همین اعتقادات و روحیه شهادت طلبی، حماسه ها می آفرینند.

مصطفی چمران پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران مشتاقانه همراه با گروه ٩٢ نفره نخبگان مذهبی و سیاسی لبنان به ایران آمد و به دیدار امام خمینی (ره) شتافت و بنا به توصیه امام راحل در ایران ماند. سپس برای فرونشاندن توطئه های جدایی طلبانه در کردستان ـ با آنکه معاون نخست وزیر بود ـ لباس رزم بر تن کرد و سلاح بر دوش گرفت و با سازماندهی و به کارگیری نیروهای مسلّح و به خصوص قوای مردمی، به خنثی سازی توطئه های دشمنان انقلاب اسلامی برآمد و نام خود و پاوه و حوادث حماسه ساز آن و فرمان تاریخی امام خمینی(ره) را برای همیشه در تاریخ ثبت نمود.

سپس با آغاز جنگ تحمیلی راهی خوزستان شد و فرماندهی نیروهای داوطلب مردمی ـ نظامی را تحت عنوان «ستاد جنگ های نامنظم» برعهده گرفت. او در ماه های آغازین جنگ رشادت های زیادی از خود نشان داد و سرانجام در سی و یکم خرداد ماه 1360 در مسیر دهلاویه ـ سوسنگرد براثر اصابت ترکش خمپاره به شهادت رسید.

امام خمینی در پیامی به مناسبت شهادت شهید چمران فرمودند: «او جنگجویی پرهیزگار و معلمی متعهد بود که کشور اسلامی ما به او و امثال او احتیاج مبرم داشت... او در حیات، با نور معرفت و پیوستگی به خدا قدم نهاد و در راه آن به جهاد برخاست و جان خود را نثار کرد. او با سرافرازی زیست، و با سرافرازی شهید شد و به حق رسید...»