تاریخ تحلیلی اسلام (از عصر جاهلی تا عصر عاشورا)

کتاب تاریخ تحلیلی اسلام (از عصر جاهلی تا عصر عاشورا)، نوشته جواد سلیمانی امیری است و در انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) به چاپ رسیده است.این کتاب پژوهشی در قلمرو تاریخ اسلام می باشد که به ارائه تحلیل نو و مبتنی بر معارف وحیانی و سخنان معصومین (ع) از انحراف جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) و کیفیت مواضع اهل بیت (ع) در مواجهه با این انحرافات، پرداخته است.

نگارنده جواد سلیمانی امیری در بخش نخست، سیمای جامعه در چهار مقطع تاریخ جاهلیت، عصر بعثت، دوران حکومت سه خلیفه نخست و روزگار پادشاهی فرزندان ابوسفیان را، به طور مختصر ارایه نموده و اوضاع ارزشی، اخلاقی، اقتصادی و سیاسی هر دوره را، بیان کرده و در ادامه، با مقایسه تطبیقی عصر بعثت و دوران سه خلیفه نخست و عهد معاویه و یزید با عصر جاهلیت عرب، فروکش کردن خصایص جاهلی را در عصر بعثت و حیات دوباره آن در عهد سه خلیفه اول و استقرار کاملش در دوران معاویه و یزید را، نشان داده است.

افزون بر این، مساله محو دین و حذف پیشوایان راستین در مقام دومین بلای جامعه اسلامی در عهد خلافت معاویه و یزید، مورد بررسی قرار گرفته و پس از روشن شدن عود به جاهلیت و محو اسلام ناب محمدی (ص) در بخش دوم، دلایل این بازگشت، بیان شده است. مواضع اهل بیت(ع) در برابر جاهلیت نو و بیان ویژگی های یاران امام حسین (ع) در مقام کسانی که فریفته جاهلیت نو نشدند و هم چنین، تاثیر قیام امام حسین(ع) در مواجهه با انحراف های زمانه، محتوای بخش های بعدی را به خود اختصاص داده است.