دادگاه مطبوعات در جمهوری اسلامی ایران

معرفی کتاب

عصری که در آن زندگی می کنیم عصر ارتباطات نام گرفته است . یکی ازدلایل این نام گذاری، تنوع و فراوانی ابزار و ادواتی است که در امر اطلاع رسانی به کار گرفته می شوند؛ ماهواره ها، شبکه های وسیع مخابراتی ، شبکه ی جهانی اینترنت ، هزاران شبکه ی رادیویی و تلویزیونی ، میلیون ها نسخه روزنامه ، مجله و کتاب ، فیلم ها و عکس ها وده ها تکنولوژی و وسیله ی دیگر همگی در خدمت اطلاع رسانی و عصرارتباطات هستند تا از این طریق به دهکده ی جهانی تحقق بخشند.

یکی ازپدیده های ارتباطی گسترده در عصر ارتباطات که البته عمری طولانی تر ازسایر تکنولوژی های ارتباطی دارد و در اعصار پیشین به شکلی محدودبه کار می رفته است ، مطبوعات می باشد. مقوله ی وسیع مطبوعات که شامل روزنامه ، مجلات ، کتاب و غیره می شود، به دلیل کارکردها وتأثیرگذاری های فراوانی که در حوزه های مختلف فرهنگ ، اخلاِق،سیاست و غیره دارد، از مقامی شامخ و رفیع در میان وسایل ارتباطی برخوردار است .

تا آن جا که وضعیت مطبوعات هر کشور شاخصی برای محک زدن میزان دموکراسی در آن کشور است و از آن به رکن چهارم دموکراسی ، تعبیر می شود. امروزه نقش مطبوعات از وسیله ی اطلاع رسانی و منبع خبر، فراتر رفته است و مطبوعات به کانون هایی قدرتمند تبدیل شده اند که در شکل گیری و جریان امور کشور نقش دارندو در سیاست همپای احزاب ، در اقتصاد و تجارت همپای سندیکاها وتشکل های صنفی به نقش آفرینی می پردازند.

نقش مؤثر و فراگیر مطبوعات به همان میزان که مفید و مؤثر می نماید، دغدغه آفرین نیز هست تا آن جا که خود مطبوعات موضوع مورد بحث علوم مختلف قرار گرفته است ؛ از نظر حقوقی و تاحدودی سیاسی ، موضوع رسیدگی به تخلفات و جرایمی که درمطبوعات ارتکاب می یابند، موضوعی درخور تحقیق و مطالعه است . این که جرم مطبوعاتی چیست ؟ قلمرو جرایم مطبوعاتی چه گستره ای دارد؟ مرجع رسیدگی به جرایم مطبوعاتی و اصول حاکم بر این رسیدگی کدام است ؟ موضوعاتی در خور تحقیق و بررسی علمی هستند. در ایران بعد از انقلاب اسلامی به دلیل رشد کمی و کیفی مطبوعات و استقلال آنها ازدولت و آزادی عمل از یک طرف و نداشتن فرهنگ مطبوعاتی و نادیده انگاشتن حقوق دیگران ، موضوع جرایم مطبوعاتی و شیوه ی محاکمات مطبوعاتی ، به موضوعی چالش برانگیز و مناقشه آمیز تبدیل شده است وهمواره بخشی از تحولات و جریانات انقلاب اسلامی با این مقوله درپیوند بوده است . به همین دلیل مرکز اسناد انقلاب اسلامی ، هم سو باهدف تبیین تاریخ انقلاب اسلامی ، موضوع «دادگاه مطبوعات درجمهوری اسلامی » را در دستور کار پژوهشی خود قرار داد که کتاب حاضر، حاصل آن می باشد.