مجموعه مقالات همایش بزرگداشت حجت الاسلام و المسلمین محمدتقی فلسفی (زبان گویای اسلام)

معرفی کتاب

با رسمیت تشیع در ایران که ریشه در گرایش ایرانیان به خاندان پیامبر (ص) داشت ، مرجعیت شیعه در جایگاه نواب عام امام غائب (ع) انجام وظایف مذهبی و اجتماعی را در جامعه ی اسلامی ایران بر عهده گرفت . حد فاصل بین توده ی مردم و مرجعیت شیعه خطبا و وعاظ مذهبی بودند که رساننده ی پیام و نظر مرجعیت بوده و هستند . در حقیقت خطبا و گویندگان مذهبی نمایندگان مرجعیت شیعه به حساب می آمدند . نقشی که وعاظ و گویندگان مذهبی در تاریخ معاصر ایران و به ویژه انقلاب اسلامی ایفا کرده اند در همین بستر صورت گرفته است . در مبارزات مراجع عظام تقلید شیعه در مقابل استبداد داخلی یا استعمار خارجی ، وعاظ با سخنرانی های مهیج خود مردم را از نظریات مراجع عظام تقلید آگاه ساخته آنها را برای مبارزه هدایت کرده اند .

در دوره ی زعامت آیت الله العظمی بروجردی مرحوم حجت الاسلام محمدتقی فلسفی در پیام رسانی مرجعیت عظام شیعه به توده ی مردم نقش و جایگاه مهمی دارد که این نقش در نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) ادامه یافت . مرحوم حجت الاسلام فلسفی ویژگی هایی دارد که وی را از سایر خطبای هم عصرش امتیاز می دهد . لحن سخن و استادی در فن بیان و آشنایی به رموز سخن گفتن ، مطالعات عمیق در مسائل مورد نیاز جامعه از جمله ویژگی های ایشان می باشد . علاوه بر موارد فوق ، بایستی شجاعت در بیان حق و تبعیت از مرجعیت عظام شیعه را هم افزود ؛ گرچه خاندان جلیل قدر و عالم وی را نیز نبایستی نادیده گرفت .

همایشی که برای بررسی نقش وعظ و خطابه در تاریخ معاصر و انقلاب اسلامی در یکصدمین سالگرد تولد حجت الاسلام فلسفی برپا گردید ، فرصت مناسبی بود تا ابعادی ناگفته از شخصیت ، ویژگی ها و مبارزات نابغه ی سخن مورد توجه قرار گیرد و بر اساس مقالات ارسالی به دبیرخانه ی همایش و سفارش مقالاتی به محققان تاریخ انقلاب اسلامی ، مجموعه مقالات در چهار بخش آماده ی انتشار شد .

در بخش اول با عنوان « منبر و خطابه ؛ ویژگی و کارکردها » ، « ویژگی های ممنبر و خطبا از نظر مقام معظم رهبری » ، « سیر تاریخی منبر » ، « الزامات وعظ و خطابه » ، « نقش وعاظ در گسترش فرهنگ دینی » ، « جواز عمامه در دوره ی رضا شاه » از مطالب مورد بررسی شده در این بخش است . ویژگی ها و خصوصیات و اندیشه های مرحوم حجت الاسلام فلسفی از جمله شیوه ی تبلیغ وی ، شخصیت ، اندیشه ها ، « حق فرزند در داشتن مادری شایسته » ، « دموکراسی از نظر حجت الاسلام فلسفی » عناوین مقالات بخش دوم می باشد. بخش سوم : به مبارزات حجت الاسلام فلسفی طی حیات وی از دهه ی بیست تا پیروزی انقلاب اختصاص یافته است .

در این بخش مقالاتی به شرح زیر درج شده است : « مبارزات وی علیه حزب توده » ، « سخنرانی های فلسفی در مسجد آذربایجانی ها و سید عزیزالله » و « حجت الاسلام فلسفی در زندان » ، « فلسفی سخنگوی دیانت » و « مبارزات فلسفی به روایت اسناد » . خاطرات و نامه هایی از مرحوم حجت الاسلام فلسفی در بخش چهارم گردآوری شده است . هر چند خاطرات درج شده در این قسمت بخش اندکی از خاطرات ارسال شده به دبیرخانه ی همایش است ، با این حال زوایایی از حیات و مبارزات وی را روشن می کند .