زبان و ادبیات فارسی یکی از زبانهای نادری است که پیشینه کتابت آن به دو هزار و پانصد سال قبل می رسد و در سه کشور ایران و تاجیکستان و افغانستان رسمیت دارد.
این پژوهش به بررسی چگونگی تحول معنای واژه از دوران میانه زبان فارسی به دوران جدید می پردازد، تا آن حدی به واژه و تحول صوری آن توجه خواهد داشت که به تحول معنای آن بازگردد.
این پژوهش تلاشی است برای آشنایی فارسی زبانان با پیشینه زبان فارسی، خواه زبان فارسی زبان مادری آنان و خواه فارسی زبان دوم آنان باشد.
در فصل اول به مسائلی مانند سیر تاریخی زبان فارسی از روزگاران قدیم و تکوین فارسی دری، ارتباط این زبان با سایر کشورهای همسایه، چرا به فارسی می نویسیم و یاد می دهیم پرداخته شده است.
در فصل دوم، به تحول معنای واژه از فارسی میانه به فارسی امروزی پرداخته است.
نتایج گفتگو در فصل های اول و دوم و توجیه تحول معنایی واژه ها به صورت رده بندی آنها عرضه شده و در بخش آخر کتاب به رویکرد جدید زبان فارسی به بهره گیری از امکانات قدیمی و همچنین گنجینه ادب کهن و گویش های ایرانی سخن می رود.
موضوعات کلی این کتاب به قرار زیر است:
*فصل یکم: جایگاه تاریخی فارسی
سیر تاریخی
فارسی میانه و فارسی
گونه های فارسی میانه
میراث ادبی کهن
دگرگونی و بقای واژه
*فصل دوم: دگرگونی واژگان
واژه در متن
غنای واژه سازی
واژگان دستوری و تحول معنی
حذف واژه های کهن
*فصل سوم: موجبات فرهنگی حذف واژه از زبان
خاستگاه معنایی واژه و توانش بقای آن
از افسون تا قدرت
ساز و کار دگرگونی معنایی
بقا و بازمانی واژه
بازگشتی نوآیین