عالی جناب شهردار

معرفی کتاب

ابراهیم حسن بیگی را باید یک نویسنده حرفه­ ای به شمار آورد. حرفه­ای به این معنی که هیچ وقت و در هیچ شرایطی فرصت­های پیش روی خودش را برای خلق یک اثر ادبی از دست نمی­دهد و کوچک­ترین نکته ­ای در ذهن و زبان و قلم وی قابلیت تبدیل شدن به داستانی بلند را داراست و شاید از همین منظر باشد که بسیاری از داستان­های او با وجود اینکه مضمونی بکر ندارند اما به دلیل پرداخت هنرمندانه و زاویه دیدی بدیع، آن چنان جذاب و خواندنی از کار در می­آیند که حتی سال­ها پس از انتشار نیز جذابیت تبدیل شدن به رمانی با قطع و اندازه­ای تازه و بازخوانی را داراست.

«عالی­جناب شهردار» یکی از بهترین نمونه­ های داستانی حسن بیگی است که می­تواند مبین این عبارات باشد. داستانی که بن­مایه و جرقه ابتدایی خلق آن به دورانی باز می­گردد که حسن بیگی به ظاهر باید بیشتر از داشتن دغدغه­ های کار حرفه­ای دارای دغدغه­ های مدیریتی باشد، اما او حتی در چنین شرایطی یعنی داشتن سمت رایزنی فرهنگی ایران در کشور ترکمنستان نیز فرصت و حس و حال نوشتن را از داست نداده و دست بکار خلق اثری تازه و البته بدیع و جذاب در نوع خود می­شود.

«عالی­جناب شهردار» رمانی تمثیلی است. داستانی بلند که با نگاهی به واقعیتی سیاسی اجتماعی و اقتصادی در یکی از کشورهای همسایه به زبان تمثیل به بیان تندترین نگاه­های اصلاحی نویسنده در باب حکومت­داری و آداب برخورد اجتماعی می­پردازد. حسن بیگی کشوری لامکان را در داستانی بلند پیش روی شما ترسیم می­کند با سیستم سیاسی منحصر به فردی که بدل از واقعیت است. در این موقعیت است که او اساسی­ترین اظهارنظرهای خود در مورد حکومت­داری و نیز نوع مواجهه با مردم در یک ساختار سیاسی را به زبان داستان می­کشد.

طنز یکی از جدی­ترین ابزارهایی است که حسن بیگی در داستان بلند «عالی­جناب شهردار» خود برای ترسیم موقعیت­هایش از آن بهره برده است. به عبارت ساده ­تر او با تمسک به ابزار بیانی طنزآلود توانسته جدی­ترین و شاید حساس­ترین اظهارنظرهای سیاسی اجتماعی و حتی اقتصادی خود را در قالب یک داستان به مخاطبش عرضه کند.

شیوایی زبان روایت، انتخاب فصول با عناوین در خور اعتنا و نیز زاویه دید مناسب به حسن بیگی در این اثر کمک کرده تا بتواند به صراحت و زیبایی و البته به شیوایی داستانی را روایت کند که در مختصات ادبیات داستانی ایران تاکنون نمونه­ های کمی از آن دیده شده است که شاید نزدیک­ترین و آخرینش «دموکراسی یا دموقراضه» سید مهدی شجاعی باشد. «عالی­جناب شهردار» را اما شاید تعلیق انتشارش در دولت قبل نیز این روزها خواندنی کند.