loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

مردم شناسی اجتماعات دینی

ناشر دانشگاه امام صادق (ع)

نویسنده عبدالله گیویان

مترجم عبدالله گیویان

سال نشر : 1390

تعداد صفحات : 480

خرید پیامکی این محصول
جهت خرید پیامکی این محصول، کد محصول، نام و نام خانوادگی، آدرس و کد پستی خود را به شماره زیر ارسال نمایید: کد محصول : 33077 10003022
240,000 216,000 تومان
افزودن به سبد سفارش

معرفی کتاب

کتاب حاضر از دو بخش در قالب ده فصل تنظیم و منتشر شده است. فصول ده گانه این مجموعه را می توان در دو دسته کلی جای داد. دسته اول مقالاتی هستند با خصلت نظری و دسته دوم حاوی مطالعاتی موردی هستند که علاوه بر تدارک بصیرتی نسبت به واقعیت های جاری، خصلتی آموزشی نیز دارند و به دانشجویان عرصه مردم شناسی اجتماعات دینی می آموزند چگونه می توان نظریه ها و ملاحظات روش شناختی را در عمل به کاربست.
بخش اول با عنوان «مطالعات نظری»، شامل پنج فصل اول کتاب می باشد و حاوی مقالاتی که خصلت های نظری یا روش شناختی آن ها بارزتر است را مورد بررسی قرار داده است. فصل اول با عنوان «رویکردهای مردم شناختی به مطالعه دین»، با مروری بر تاریخ و توسعه رویکردهای مردم شناختی مطالعه دین و با اشاره به تحول موضوع مردم شناسی در طول زمان آغاز شده است. در ادامه نویسنده با تحلیل تحولات روش شناختی در مطالعه دین و فرهنگ در میان مردم شناسان به تاثیر ماکس وبر بر مردم شناسی از طریق کلیفورد گیرتز اشاره می کند. همچنین نویسنده در ادامه به گرایش ها و رویکردهای متفاوت مردم شناختی در مطالعه دین می پردازد و ضمن تاکید بر آرای گیرتز و تاثیر او بر مردم شناسان بعدی به رویکردهایی همچون رویکرد فمنیستی در مطالعه مردم شناختی دین اشاره می کند. فصل دوم با عنوان «رویکرد تفسیری کلیفورد گیرتز به دین»، به معرفی آرای گیرتز و این که او را به چه معنا می توان تفسیرگرا خواند به نگارش در آمده است. فصل سوم با عنوان «ساختار دین به عنوان مقوله ای مردم شناختی»، در تلاش است این موضوع را بررسی نماید که اگر از منظر فلسفه روشنگری و حتی اگر در بستر تحولات فرهنگی غرب دین و سیاست یا دیگر فعالیت های بشری از یکدیگر جدا بوده باشند نباید در فهم دین بطور عام و در فهم اسلام بطور خاص این پیشفرض را صحیح فرض کرد و نقطه عزیمت تحلیل قرار داد. او به شکل خاص در این مقاله تلاش می کند شیوه هایی را بررسی کند که "از طریق آن ها تعمقات نظری در جستجوی جوهر دین، ما را به جداسازی مفهومی دین از قلمروی قدرت فرامی خواند". او این کار را با تدقیق در آرای گیرتز شروع می کند. فصل چهارم با عنوان «نظریه پردازی ایمان: مسدله خودی / غیرخودی در مطالعه ایمان دینی»، به دنبال پاسخ گویی به سئوالاتی از این قبیل است: این چه کیفیتی است که مشرب دینی را از غیر آن متمایز و مشخص می کند؟ چگونه است که می توان پدیده ای را "ایمان دینی" نامید؟ ایمان از نوع عقیده است یا از جنس عمل؟ چه کسی استحقاق دارد آن را تعریف و فهم کند؟ آیا این الزاما معتقدان به یک عقیده اند که می توانند ایمان به آن اعتقاد را درک کنند یا الزاما باید از موضعی بیطرفانه نسبت به تعریف ایمان دینی اقدام کرد؟ نویسنده فصل پنجم با عنوان «دین و دیاسپورا»، تلاش دارد موضوع دین را در میان اقلیت های پراکنده در نقاط مختلف دنیا را مطالعه کند. بر همین اساس تلاش می کند تا با مرور بر نکات مهم تعبیرهای معاصر از مفهوم دیاسپورا نشان دهد چگونه این مفهوم که به خاطر خلط شدن با مفاهیمی چون "مهاجرت"، "اقلیت"، و "فراملی گرایی" دچار اغتشاش شده است می تواند برخی دگرگونی های دینی را توضیح دهد. دست آخر وی می کوشد برخی الگوهای تغییر در دین را در ارتباط با مفهوم دیاسپورا توضیح دهد.
بخش دوم با عنوان «مطالعات موردی»، فصول ششم تا دهم را به شرح زیر شامل شده است. فصل ششم با عنوان «موضوعات و روش های فمنیستی در مردم شناسی دین»، می کوشد نشان دهد که حوزه ای مستقل برای مطالعه زن و دین در قلمرو مردم شناسی دین وجود دارد، اگر چه نگارنده فکر می کند مردم شناسی دین خود مفهومی مبهم است و به مجموعه فعالیت های متنوعی برمی گردد. هدف از گنجاندن این مقاله آشنایی پژوهشگران ایرانی با پیشینه و ادبیات نظری، نحوه استدلال، و دغدغه های این گروه از محققان و فعالان اجتماعی (social activists) است. فصل هفتم با عنوان «مهاجرت و زیارت»، به بررسی تاثیر آیین حج به عنوان یک آیین محوری بر تصوری که مهاجران ترک اروپایی از بازگشت به وطن دارند می پردازد. نویسنده به خوبی نشان می دهد که چگونه منظومه عقاید مردم، به مثابه دینی که زیسته می شود و نه اعتقاداتی که صرفا در متون دینی مندرج است، در هیات نمادها و رفتارها تجلی می یابد و به حیات فردی و جمعی آنان شکل می دهد. فصل هشتم با عنوان «ایدئولوژی مسیحی و تصویر ارض مقدس»، از آنرو در این مجموعه جای گرفته است که می تواند هم الگویی عمومی برای مطالعه تاثیر جهان بینی دینی بر معنابخشی اعمال دینی فراهم کند، هم تفاوت معنایی یک عمل ظاهرا مشترک بین چند گروه متفاوت را برملا سازد، و هم قدمی تلقی شود برای ایجاد این آمادگی روانی و ذهنی در پژوهشگران ایرانی که می توان و می باید از فاصله ای نزدیکتر اختصاصات متفاوت "دیگری" مهم خود را وارسی کنند. نویسنده در این مقاله به دنبال پاسخ گویی به این سئوالات است: چه میزان از مطالعات ادیان دیگر در اجتماع پژوهشگران ما به مسیحیت اروپایی مربوط است؟ چه میزان از آن ها به منابع مربوط به دیگر ادیان اختصاص دارد؟ در واقع موضوع این مقاله زیارت ارض قدس است. این زیارت عملی واحد است که سه مذهب متفاوت مسیحی (ارتدوکس ها، کاتولیک ها، و پوتستان ها) با اطلاق معانی گوناگون به آن مبادرت می کنند. این امر یادآور رویکرد تفسیری ماکس وبر است که معتقد بود هم شکلی های صوری کنش های اجتماعی به منزله یکی بودن معنای آن ها نمی تواند باشد فصل نهم با عنوان «عوامل فرهنگی و تاریخی کاهش جمعیت پارسیان هند»، نشان می دهد که چگونه عوامل خاص فرهنگی می توانند در یک اجتماع دینی به تغییر در الگوهای باروری، شاید یکی از دنیوی ترین رفتارهای انسانی، منجر شود. نوعا تغییرات اجتماعی ناشی از صنعتی و مدرن شدن از جمله رشد سطح بهداشت و در نتیجه کاهش میزان مرگ و میر کودکان و بزرگسالان، رشد آموزش، و پیشرفت شیوه های نوین جلوگیری از بارداری از عوامل موثر بر کاهش میزان باروری در جوامع دانسته شده است. نویسنده در این تحقیق نشان می دهد که چگونه عوامل فرهنگی از جمله ازدواج های خارج از "اجتماع" می توانند به کاهش جمعیت منجر شود. نویسنده از " فرصت زندگی و ملاقات مکرر با چند خانواده که وضعیت های متنوع اقتصادی - اجتماعی پارسیان را بر می نمایند" استفاده می کند تا بتواند اطلاعات حاصل از سرشماری ها و یافته های پیمایشی را معنا کند. همچنین برای "تعیین میزان تاثیر مهاجرت از روستا به شهر، آموزش، و موفقیت اقتصادی دو اجتماع شهری شده، تحصیل کرده و نسبتا مرفه اما با گرایش های دینی متفاوت –برهمن های ساراسوات (Saraswat Brahmins) و پیروان مذهب جین (Jains) از اهالی چیتراپور Chitrapur" را نیز مطالعه می کند تا نشان دهد "به رغم تشابه در توفیقات اقتصادی و تجربه زیست شهری این دو گروه ، هم از نظر جمعیت شناختی و هم از نظر اجتماعی، به شکلی متفاوت از پارسیان با زندگی در بمبئی سازگار شده اند." فصل دهم با عنوان «تحلیل عقاید و اعمال»، نمونه ای از مطالعه ای مردمنگارانه است که به جای طی مسافت های طولانی و پژوهش در میان مردمان سرزمینی در اقلیمی دیگر، حاصل مطالعه اجتماعی است که پژوهشگر خود به آن تعلق دارد. نگارنده در این مقاله نه از موضع یک بیگانه که در مقام یک خودی به مطالعه موضوعی چالش برانگیز اقدام می کند. وی به درستی به بسته بودن اجتماعات زرتشتی و مقاومت آن ها در برابر محققان اشاره و موقعیت ویژه خود را به عنوان یک محقق خودی معرفی می کند. نویسنده می کوشد تا "سرشت و علل پیچیده شدن و زوال تدریجی معاصر برخی مناسک زرتشتی" را وارسی کند و در نهایت نشان دهد "که این عقاید و اعمال جایگاهی گوهرین در دین زرتشتی دارند." تلفیق مطالعات تاریخی، تدقیق در متون و استناد به تحولات تاریخی در کنار نگاه تفسیری به تغییرات آیین طهارت از ویژگی های این مقاله است.
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما