مبانی اعتقادات در اسلام - جلد اول

معرفی کتاب

کتاب، متن فشرده ای است از یک دوره «اصول عقاید اسلامی» که در طرح آن کوشش شده است تا مباحث گوناگون به طور زنده مورد ارزیابی قرار گیرد، به گونه ای که هم جنبه استدلالی آن مراعات گردد و هم سادگی و روانی عبارات از نظر دور نماند.

اسلام و ایدئولوژی توحیدی، این قدرت و کارایی را دارد که ریشه تضادها و تناقض های فکری را دریابد و بشر را در جهت سازندگی و تداوم حرکت های اصیل و آینده ساز رهنمون شود، چرا که اسلام دربردارنده یک سلسله تحلیل های عمیق فلسفی و علمی از جهان عینی و واقعیات بیرونی است که انسان را با تمام ابعادی که دارد شناسایی و بررسی می کند. بنابراین لازم است با نگرشی دقیق و بهره گیری از منابع اصیل اسلامی به طور جدی و در سطحی گسترده مسائل گوناگون را مورد توجه قرار داده و چهره حقایق را آن گونه که بینش وسیع اسلام اقتضا می کند، نشان داد.

نویسنده در این کتاب تلاش داشته مباحث اصول عقاید اسلامی را مورد ارزیابی قرار دهد به گونه ای که هم جنبه استدلالی آن مراعات گردد و هم سادگی و روانی عبارات از نظر دور نماند. «بحثی درباره شناخت خداوند»، عنوان فصل نخست این کتاب است که نویسنده در آن مباحثی مانند «سیر اعتقادات در بستر زمان»، «ندای خداجویی از عمق وجود»، «خدا و منطق تجربی» و «بی نیازی مبدأ هستی از علت» را مطرح کرده است.

در فصل دوم مولف به «ویژگی های آفریدگار» اشاره کرده و ابتدا خداوند متعال را از دریچه معرفی قرآن بیان می کند و می نویسد «قرآن که اساسی ترین مأخذ شناخت جهان بینی اسلام است، با شیوه نفی و اثبات مسئله را پیگیری می کند، یعنی با راهنمایی ها و براهین جالب، ابتدا خدایان غیر حقیقی و دروغین را نفی می کند، زیرا به منظور نزدیک شدن به ارزش متعالی توحید، قبل از هر چیز باید همه صور شرک و عبودیت غیر خدا را نفی کرد.» مولف در فصل بعدی کتاب عدل گسترده خداوند را مورد بررسی قرار می دهد و دیدگاه های موجود درباره عدل، تحلیل از ضایعات و نارسایی ها، را نیز به تفصیل بیان می کند.

«ارزیابی مسئله جبر و اختیار»، «قضا و قدر»، «رسالت انبیا، رسالت نهایی»، عنوان فصل های بعدی این کتاب است. این کتاب تاکنون به زبان های انگلیسی، فرانسه، عربی، اسپانیولی، آلمانی، آلبانی، روسی، سواحلی، پرتغالی، اردو، هندی، مالایو، تایلندی و سینهالی ترجمه شده است.