زنی در جزیره ای گمنام

یک پرفسور باستان شناس به نام «فربد نصر» پس از یک دوره مطالعات طولانی روی آرا و اندیشه های شیخ اشراق، به شدت از سهروردی تأثیر می گیرد و در حالی که می خواهد خود را برای درک عملی افکار و عقاید این اندیشمند بزرگ جهان اسلام آماده کند، به سفری ناشناخته دعوت می شود. جزیره ای به نام «کا» در آفریقا و ماجرایی شگفت انگیز از زنی که بدنش بعد از حدود 2500 سال در معبدی تازه مانده است.

پرفسور نصر، در حالی که می تواند خط عبری را بخواند و الواح سنگی کهن را ترجمه کند، محور یک گروه بین المللی می شود و الواح را ترجمه می کند. روایت خیال انگیز، نثر روان و متنی شیوا، ترجمان نوشته های زنی به نام «سارنا» است که بدنش به دلیل تهذیب نفس و طهارت قلب، سال ها بعد از مرگ، تازه مانده است. پرفسور نصر، یک باستان شناس است و طبیعی است که تشابهات این داستان اسطوره ای با آنچه در روایات شیعه آمده است، آشنایی نداشته باشد.

اما در کنار این حلقه علمی، یک محقق روحانی به نام دکتر صباحی وجود دارد که پی به این شباهت تاریخی می برد و سعی می کند منبع آن را نیز در یکی از کتب شیعی بیابد. سرانجام، اذکار و نداهای توحیدی سارنا در گوشه دیگری از تاریخ رمزگشایی شده و قصه ای به موازات آنچه در قرن بیست و یکم و عصر ارتباط رخ داده، کشف می شود.

نویسنده تلاش می کند این کشف را ـ که همتاداستانی مشابه قصه سارنا در منابع شیعی وجود دارد ـ بزرگ تر از داستان پیدا شدن جسد تازه زنی پس از 25 قرن نشان دهد و برای این منظور، تمام توان و قدرت خود را در آخرین فصل کتاب به خدمت می گیرد تا پرفسور نصر، این شباهت تاریخی را در یک کنگره علمی در ترکیه در برابر دیدگان جهانیان قرار دهد.

زواریان در کتاب «زنی در جزیره گمنام»، شخصیت هایی را در کنار هم قرار داده تا به این مقصود برسد، اما این شخصیت ها اغلب به جای عمیق بودن از سطحی بودن رنج می برند و گاهی برخی از آنها مثل خانم کسایی، موجودی بی اهمیت و صرفاً هماهنگ کننده یک گروه علمی هستند که می شود به راحتی به مأموریت آنها در ابتدای داستان پایان داد.

نویسنده این داستان بلند ـ که به دلیل سطحی بودن شخصیت ها نمی شود عنوان «رمان» به آن اطلاق کرد ـ مایل است تا در مسیر جهانی شدن ادبیات داستانی ما تجربه ای هرچند ناقص به دست آورد. به گمان نویسنده، کشف پیوند بین یک رخداد جهانی در عصر معاصر و یک روایت شیعی، آن هم به وسیله دو دانشمند و محقق ایرانی، ورود به عرصه های تازه ای از داستان نویسی است. کنار هم قرار دادن پرفسور نصر و دکتر صباحی ـ که یک روحانی است ـ هم در نوع خود جالب است، اما این همراهی آنچنان ظریف مطرح نمی شود و گویی نویسنده می خواهد پیوند حوزه و دانشگاه را برای مخاطب یادآوری کند!

«زنی در جزیره گمنام» اگر نگوییم یک تجربه نو، یک تلاش تازه برای راهیابی به باشگاه نویسندگانی است که می خواهند مخاطبی در فرامرزهای کشور خود پیدا کنند. زواریان با این اثر، می توانست با عمق بخشیدن به شخصیت ها و وضوح بیش تر تصاویر، همتایی داستان کشف جسد زن در جزیره ناشناخته «کا» و آنچه به عنوان داستان زن پاک نهاد در روایات شیعی آمده است را بهتر نشان دهد. کتاب زنی در جزیره ای گمنام، نوشته زهرا زواریان است و در انتشارات قدیانی منتشر شده است.