واج شناسی: نظریه بهینگی

این کتاب برای دانشجویان رشته زبان شناسی در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری به عنوان منبع اصلی درس «واج شناسی» تدوین شده است.

نظریه بهینگی یکی از رویکردهای محدودیت بنیاد است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را چهارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. برخلاف رویکرد اصول و پارامترها که روساخت مجاز به طور مستقیم از زیرساخت مشتق می شود. در نظریه بهینگی روساخت مجاز یکی از چند گزینه ای است که کمترین تخلف را از محدودیتهای نقض پذیر جهانی دارد. از نظر بهینگی، بیشتر برای توصیف نظام آوایی زبان ها استفاده شده است تا توصیف نظام تکواژها و گروههای نحوی، براین اساس واج شناسی هر زبان در یک واحد ارزیاب خلاصه می شود که خود شامل تعدادی محدودیت جهانی قابل نقض است که دارای ترتیب مشخصی هستند. درون داد واحد ارزیاب چند گزینه آوایی است که دستگاه مولد براساس اصول آواشناسی عمومی از روی زیرساخت واجی می سازد.

روساخت مجاز یکی از گزینه های آوایی است که در مقایسه با سایر گزینه ها کمترین تخلف را از محدودیت ها دارد. یا به عبارت دیگر، بیشترین هماهنگی را با محدودیت دارد. در این کتاب، ضمن معرفی نظریه بهینگی، نظام مشخصه ها و واجگان، ساخت هجا و واج آرایی و همچنین فرایندهای واجی در زبان فارسی معیار در چهارچوب نظریه بهینگی توصیف و توضیح داده شده اند.