loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

فتاوای رهبر معظم انقلاب در حوزه کتاب

انتشارات مرتبط : انقلاب اسلامی

نویسندگان مرتبط : سید علی خامنه ای

رهبر معظم انقلاب به عنوان یک مجتهد جامع الشرایط در بسیاری از مسائل فقهی جدید، از جمله در حوزه کتاب و کتابخوانی، صاحب فتوا هستند. در این گزارش تعدادی از استفتائات پیرامون مسائل کتاب و پاسخ حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی) به آنها، درج شده است.

دوشنبه 26 آبان 1393

مسئله اجتهاد در فقه شیعه اهمیت بسیاری دارد. فقیهان شیعه توانسته اند با اتکا به این امر، در بسیاری از مباحث تازه و مسائلی که مولود عصر حاضر است، احکام شرعی صادر کنند. رهبر معظم انقلاب نیز به عنوان مجتهدی جامع الشرایط و مدبر نسبت به شرایط روز در بسیاری از مسائل جدید، فتاوای تازه و به روزی را صادر کرده اند.

حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی) در طول سال های رهبری خود و در دیدارهای مختلف با مردم و مسئولان بر اهمیت کتاب و کتابخوانی تاکید کرده اند. شخص ایشان نیز یک کتابخوان قهار است و دایره مطالعاتی ایشان از رمان و داستان گرفته تا انواع کتاب فلسفی جدید و قدیم را در بر می گیرد.
 
یک دسته از فتاوای ایشان که در رساله «اجوبه الاستفتائات» آمده در حوزه کتاب و کتابخوانی است. بسیاری از مسائل مربوط به این حوزه، از جمله فتاوا درباره کتاب های منتشر شده در فضای مجازی، راهگشای نویسندگان و ناشران است. در جدول زیر خلاصه برخی از استفتائات از دفتر  ایشان و پایگاه اطلاع رسانی رهبر انقلاب در حوزه کتاب، به نقل از کتاب «اجوبه الاستفتائات» و پایگاه اینترنتی دفتر مقام معظم رهبری، درج شده است.

تجدید چاپ کتاب های منتشر شده در داخل و خارج، بدون اجازه ناشر آنها چه حکمی دارد؟
    

 احوط این است که حق ناشر با کسب اجازه از او نسبت به تکرار و تجدید چاپ کتاب رعایت شود.
    

تقاضای حق التالیف از سوی نویسندگان و مترجمان چه حکمی دارد؟
    

آنان حق دارند در برابر واگذارى اثر به ناشر، هر مبلغى می خواهند، دریافت نمایند.
    

در صورت دریافت حق التالیف برای چاپ نخست، درخواست و گرفتن مبلغی برای چاپ های دوم به بعد چه حکمی دارد؟
    

بر حسب شرایطی گرفتن آن مبلغ اشکال ندارد و بر ناشر عمل به شرط واجب است.
    

اگر مؤلف در اجازه چاپ اول چیزى درمورد چاپ هاى بعدى ذکر نکرده باشد، آیا ناشر بدون کسب اجازه مجدّد می تواند اثر را تجدید چاپ کند؟
    

اگر قراردادى فقط راجع به چاپ اول باشد، احوط این است که حق مؤلف رعایت شود و براى چاپ هاى بعدى هم از او اجازه گرفته شود.
    

در صورتى که  مولف به هر علتی  غایب باشد درباره تجدید چاپ از چه کسى باید کسب اجازه شود؟
    

در این مورد باید به وکیل مصنف یا ولىّ شرعى او و یا در صورت فوت به وارث او مراجعه شود.
    

آیا چاپ کتاب بدون اجازه صاحب آن و با وجود عبارت «حقوق چاپ براى مؤلف محفوظ است» جایز است؟
    

احوط این است که حقوق مؤلف و ناشر با کسب اجازه از آنان براى تجدید چاپ، رعایت شود.


فتوکپی و زیراکس از روی کتاب، بدون اجازه از صاحب کتاب، چه حکمی دارد؟
    

احوط این است که شخص بدون اجازه صاحب آن اوراق و کتاب ها مبادرت به تصویربردارى از روی آن نکند.
    

خمس کتاب هایى که مانند کتب تفسیر دوره اى چاپ مى شود و ممکن است در آینده براى طلبه اى نیاز شود، چگونه محاسبه مى شود؟
    

اگر مجموع آن دوره مورد نیاز باشد، خمس ندارد، در غیر این صورت باید خمس مجلّداتى که الآن مورد نیاز نیست، پرداخت شود.
    
دانشگاه مبلغى از ما گرفت و دو برابر آن بن خرید کتاب به ما داد. با توجه به اینکه این بن تا پایان سال مالى تمام نمى شود آیا به آن خمس تعلق مى گیرد یا خیر؟    

به مقدارى که در برابر آن از درآمد بین سال پرداخت نموده اید، مشمول خمس است.
    

واژه «احوط» که در پاسخ های مقام معظم رهبری تکرار شده، یکی از اصطلاحات فقهی است به معنای مطابق با احتیاط یا نزدیکتر به احتیاط است که انجام آن ثواب دارد.

در پایان باید اشاره کرد که مهم ترین نکته در پاسخ های رهبری به استفتائات در حوزه کتاب، دغدغه ایشان نسبت به مسئله «حق الناس» است.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
نظرات

محمدجواد

در رساله های عملیه هر گاه کلمه احوط بعد از فتوائی صریح آمده باشد ـ مثلا مجتهدی بگوید: با هر غسلی می توان نماز خواند و وضو لازم نیست هر چند احوط آن است که در غیر غسل جنابت وضو بگیرد ـ پیروی از آن واجب نیست، ولی اگر قبل از آن فتوائی صریح نیامده باشد ـ مثلا مجتهدی بگوید: بنا بر احوط باید از خورانیدن غذائی که نجس شده به اطفال خود داری کرد ـ شخص مقلد باید از آن پیروی کند و یا به "فالاعلم"، یعنی مجتهد دیگری که علم او از مجتهد اعلم کمتر و از مجتهد های دیگر بیشتر است عمل نماید.
از مورد اول در رساله های عملیه به احتیاط مستحب تعبیر شده است، یعنی هر چند عمل به آن لازم نیست ولی به جا آوردن آن شایسته و نیکو است.
واز دومی به احتیاط واجب تعبیر شده است.
برای شما آرزوی موفقیت داریم.

15 آذر 1393

اخبار مرتبط
محصولات مرتبط