تفسیر بلاغ (دوره چهار جلدی)
5 (1)
سال نشر : 1389
تعداد صفحات : 2469
چاپ تمام شده ؛ درصورت چاپ مجدد به من اطلاع بده
معرفی کتاب
تفسیر بلاغ به توضیح و تفسیر همه آیات قرآن کریم پرداخته است.علاقه و احساس نیاز به رونق تفسیر قرآن کریم در حوزه علمیه سبب شد آیت الله میرمحمدی با همکاری چند تن از دوستان فاضل به پایه گذاری مباحث تفسیر در حوزه بپردازند. جلسه ای غنی و مستمر که با حضور بزرگان از حوزه علمیه قم چون آیات سید مهدی روحانی، علی احمدی میانجی، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی، احمد آذری قمی، سید اسماعیل موسوی زنجانی، احمد پایانی، حقی و... تشکیل می شد و امروز با سابقه بیش از 60 سال و حضور اعضای جدید، کهن ترین جلسه مباحثه تفسیر قرآن کریم در حوزه علمیه قم محسوب می شود. آیت الله سید ابوالفضل میرمحمدی زرندی در مقدمه "تفسیر بلاغ" در بارة این جلسات می نویسد: "در اینجا مناسب می بینم که از دوستان و همراهان سالیان دراز مباحثه تفسیری به نیکی یاد کرده و برای کسانی از ایشان که دعوت حق را اجابت کرده اند، همچون مرحوم آیت الله علی احمدی میانجی و مرحوم آیت الله حاج سید مهدی روحانی که از وی بسیار بهره برده ام، از درگاه احدیت طلب غفران و علو درجات نمایم. هر چند این کتاب نتیجه مستقیم مباحثه با این گروه نیست، و نگارنده مستقلاً به تألیف آن پرداخته ولی آن مباحثات قهراً در شکل گیری ذهنیت تفسیری این جانب تأثیر داشته است. همچنین لازم می دانم که از حضرت آیت الله آقای حاج سید موسی شبیری زنجانی تشکر نمایم که هرگاه مطالب تفسیری را در حضور ایشان مطرح کردم، استفاده بسیاری نصیبم شده است."
روش "تفسیر بلاغ"
روش مفسر به این صورت است که ابتدا آیه یا آیاتی از قرآن را ذکر کرده و سپس تفسیر آن را ذیل عنوان "خلاصه تفسیر" بیان می کند. بعد از آن تحت عنوان "معانی الفاظ" به توضیح لغوی و نکات لازم می پردازد. پاره ای از مطالب هم که ذکرشان مفید بوده و به دلیل اختصار در متن نیامده در بخش "یادآوری" به آن اشاره شده است. البته این روش در جزء سی ام تغییر کرده است؛ به این صورت که پس از متن آیه، ترجمه آن آمده است. سپس به ترتیب به معانی الفاظ، خلاصه تفسیر و یادآوری پرداخته شده است. در برخی از موارد هم تحت عنوان "تذکر"، "یک حدیث"، "چند حدیث" و "اشکال و پاسخ" مطالبی آورده شده است.
مؤلف این تفسیر را با بحثی با عنوان "تاریخ علوم قرآن" آغاز کرده است که شامل هفده بخش می شود: "قرآن و کیفیت نزول آن"، "کیفیت ملاقات جبرئیل با پیغمبر اسلام(ص)"، "الفاظ قرآن کریم نیز از خداوند است"، "فواتح و اوایل سوره ها"، "آیا سوره های قرآن یک باره نازل شده است"، "تشخیص سوره ها از یکدیگر و ملاک تعدد"، "پیغمبر قرآن را فراموش نمی کرد"، "تقسیم سوره ها به آیات و ترتیب آنها به دستور پیامبر(ص)"، "چه کسی قرآن کریم را جمع کرد"، "خطوط قرآن کریم در عصر پیامبر(ص)"، "نقطه گذاری و اعراب قرآن"، "قرائات هفت گانه (سبعه) تواتر و جواز قرائت و استدلال به آنها"، "اعجاز قرآن"، "ناسخ و منسوخ قرآن"، "محکم و متشابه قرآن"، "قرآن موجود، بدون شک کلام خدا و حجت است"، "سوره های مکی و مدنی قرآن" بخش های هفده گانه تاریخ علوم قرآن را تشکیل می دهد.
جلد اول این کتاب شامل تفسیر سوره حمد تا سوره انعام، جلد دوم متضمن تفسیر سوره اعراف تا سوره مؤمنون است. تفسیر سورة نور تا سوره احقاف نیز در جلد سوم این کتاب گنجانده شده است. جلد چهارم و پایانی نیز تفسیر سوره محمد(ص) تا سوره ناس را در بر می گیرد.
نمونه تفسیر
برای آشنایی بیشتر به یکی از آیات قرآن و تفسیر و توضیح کامل آن در این کتاب اشاره می شود:
"وَیوْمَ یعْرَضُ الَّذِینَ کفَرُوا عَلَی النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیبَاتِکمْ فِی حَیاتِکمُ الدُّنْیا وَاسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا فَالْیوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا کنْتُمْ تَسْتَکبِرُونَ فِی الأرْضِ بِغَیرِ الْحَقِّ وَبِمَا کنْتُمْ تَفْسُقُونَ"1
خلاصه تفسیر: این آیه شریفه در ادامه آیات گذشته که درباره کیفر ظالمین بود، می فرماید: روزی بیاید که کفار را به طرف جهنم ببرند و آنها را بر آتش دوزخ عرضه کنند و به آنان گفته شود: شما هر چه از مال دنیا و وسایل زندگی داشتید در لذات خود صرف کردید و هیچ در این فکر نبودید که مقداری از آن را برای آخرتتان ذخیره کنید؛ بنابراین، امروز عذاب خوار کننده ای که جزای استکبار و طغیان شماست، خواهید چشید.
معانی الفاظ: "یعْرَضُ الَّذِینَ کفَرُوا عَلَی النَّارِ" گفته می شود بر حسب عرف لازم است معروض علیه دارای شعور باشد و معروض را به او عرضه کنند، ولی در آیه شریفه بر عکس است. اما بعض اعاظم در پاسخ اشکال می نویسد: اولاً، در معروض علیه شعور مطرح نیست، چنانکه در جمله "عرضت المتاع علی البیع" می بینیم. ثانیاً، از کجا معلوم جهنم دارای شعور نباشد؟ چنانکه در آیه شریفه "یوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلأتِ وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِیدٍ"2 مشاهده می کنیم.3
"أَذْهَبْتُمْ طَیبَاتِکمْ" ظاهر جمله اشاره است بر اینکه تمام طیبات را صرف دنیا کرده اند، و استفاده از بعضی لذایذ برای مؤمن جایز، بلکه ممدوح است. "الْهُون" یعنی خزی و حقارت و این حقارت در برابر استکبار آنان نصیبشان شده است.
یادآوری: در آیه شریفه منع بهره مندی از طیبات و لذایذ استفاده نمی شود، بلکه چه بسا آن بهره مندی ممدوح است و تارک آن مذمت می شود، چنان که در روایت آمده است عاصم بن زیاد بصری که تارک دنیا گشته بود، علی(ع) او را ملامت فرمود و به او هشدارداد: کار تو از وساوس شیطان است و تو ای دشمن نفس خود، بر اهل و عیالت رحم کن و بر خود سخت مگیر. آیا خداوند دوست ندارد بندگانش از چیزی که جایز فرموده است استفاده کنند...؟!"4
1. احقاف/20.
2. ق/30.
3. تفسیر المیزان، ج18، ص223.
4. تفسیر برهان، ج4، ص176.
برای آشنایی بیشتر به یکی از آیات قرآن و تفسیر و توضیح کامل آن در این کتاب اشاره می شود:
"وَیوْمَ یعْرَضُ الَّذِینَ کفَرُوا عَلَی النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَیبَاتِکمْ فِی حَیاتِکمُ الدُّنْیا وَاسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا فَالْیوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا کنْتُمْ تَسْتَکبِرُونَ فِی الأرْضِ بِغَیرِ الْحَقِّ وَبِمَا کنْتُمْ تَفْسُقُونَ"1
خلاصه تفسیر: این آیه شریفه در ادامه آیات گذشته که درباره کیفر ظالمین بود، می فرماید: روزی بیاید که کفار را به طرف جهنم ببرند و آنها را بر آتش دوزخ عرضه کنند و به آنان گفته شود: شما هر چه از مال دنیا و وسایل زندگی داشتید در لذات خود صرف کردید و هیچ در این فکر نبودید که مقداری از آن را برای آخرتتان ذخیره کنید؛ بنابراین، امروز عذاب خوار کننده ای که جزای استکبار و طغیان شماست، خواهید چشید.
معانی الفاظ: "یعْرَضُ الَّذِینَ کفَرُوا عَلَی النَّارِ" گفته می شود بر حسب عرف لازم است معروض علیه دارای شعور باشد و معروض را به او عرضه کنند، ولی در آیه شریفه بر عکس است. اما بعض اعاظم در پاسخ اشکال می نویسد: اولاً، در معروض علیه شعور مطرح نیست، چنانکه در جمله "عرضت المتاع علی البیع" می بینیم. ثانیاً، از کجا معلوم جهنم دارای شعور نباشد؟ چنانکه در آیه شریفه "یوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلأتِ وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِیدٍ"2 مشاهده می کنیم.3
"أَذْهَبْتُمْ طَیبَاتِکمْ" ظاهر جمله اشاره است بر اینکه تمام طیبات را صرف دنیا کرده اند، و استفاده از بعضی لذایذ برای مؤمن جایز، بلکه ممدوح است. "الْهُون" یعنی خزی و حقارت و این حقارت در برابر استکبار آنان نصیبشان شده است.
یادآوری: در آیه شریفه منع بهره مندی از طیبات و لذایذ استفاده نمی شود، بلکه چه بسا آن بهره مندی ممدوح است و تارک آن مذمت می شود، چنان که در روایت آمده است عاصم بن زیاد بصری که تارک دنیا گشته بود، علی(ع) او را ملامت فرمود و به او هشدارداد: کار تو از وساوس شیطان است و تو ای دشمن نفس خود، بر اهل و عیالت رحم کن و بر خود سخت مگیر. آیا خداوند دوست ندارد بندگانش از چیزی که جایز فرموده است استفاده کنند...؟!"4
1. احقاف/20.
2. ق/30.
3. تفسیر المیزان، ج18، ص223.
4. تفسیر برهان، ج4، ص176.
-
زبان کتابفارسی
-
سال نشر1389
-
چاپ جاری1
-
تاریخ اولین چاپ1389
-
شمارگان1500
-
نوع جلدجلد سخت
-
قطعوزیری
-
تعداد صفحات2469
-
ناشر
-
نویسنده
-
وزن4520
-
تاریخ ثبت اطلاعاتسهشنبه 11 آذر 1393
-
شناسه20517
-
دسته بندی :
محصولات مرتبط
به سبد خرید اضافه شد
