loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

نکته های جدید کتاب «حمد»: آیت الله خزعلی برای پاسخ به مشکلات کتابش وقت می گذارد

انتشارات مرتبط : شرکت انتشارات احیاء کتاب | خیمه

نویسندگان مرتبط : محمدرضا زائری

آیت الله خزعلی در مراسم رونمایی از کتاب «نگاهی به قطره ای از زلال جوشان حمد» که توسط وی به رشته تحریر درآمده است، گفت: این کتاب عمرنامه و نتیجه دقت های من است. چیزهایی که در عمرم در آیات دقت کرده ام، در این کتاب ضبط شده است. تا من زنده هستم اگر در این کتاب با مشکلی برخورد کردید، وقت می گذارم و با شما درباره آن صحبت می کنم. حجت الاسلام صدیقی و حجت الاسلام زائری نیز از حرف های تازه این کتاب و حل مشکلات قرآنی توسط آیت الله خزعلی گفتند.

پنجشنبه 21 اسفند 1393

مراسم رونمایی از کتاب «نگاهی به قطره ای از زلال جوشان حمد» به همراه دو جلد «انوار جاودان در تفسیر قرآن کریم» نوشته آیت الله ابوالقاسم خزعلی با حضور حجت الاسلام کاظم صدیقی - امام جمعه موقت تهران - حجت الاسلام محمدرضا زائری - مدیرعامل مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) ـ حسین ظریف منش - رئیس بنیاد بین المللی غدیر - به همراه دیگر چهره های قرآنی کشور، عصر روز سه شنبه بیستم اسفند 1393 به همت مجمع فرهنگی شهدای اسلامی (یادمان شهدای هفتم تیر) و بنیاد بین المللی غدیر و هیئت اسلامی «احیاء» در مجتمع فرهنگی سرچشمه برگزار شد.
 
حجت الاسلام کاظم صدیقی در این مراسم با توصیف آیت الله خزعلی به عالم مجاهد وارسته، فقیه خودساخته، سخنور سنگرنشین همیشه حاضر در جبهه و یک انسان از خود و از همه چیز در راه اسلام و انقلاب گذشته، گفت: این جلسه به مناسبت رونمایی از یک اثر گرانسنگ از یک مفسر بسیار جامع شرایط مفسر بودن و انسانی که از دیرباز در تفسیر قرآن توفیقات بالا نصیبش شده است، برگزار می شود.
 
او افزود: قرآن کریم نسخه همه دردهای بشر است و خود قرآن، خودش را به عنوان شفا معرفی می کند. در آیات متعددی این کتاب با نام «ذکر» معرفی شده است و وسیله ارتباط دل با خداست. قرآن کتاب هدایت است. هر مقاله و کتابی یک موضوع و تیتر دارد که مطالبش حول آن مسئله می چرخد. تیتر قرآن هدایت است.

امام جمعه موقت شهر تهران ادامه داد: اخیراَ یکی از افراد سیاست زده ای که همه چیز خود را به خاطر مسائل سیاسی از دست داد و روزی مدعی دفاع از انقلاب و اسلام بود حالا ادعا می کند که قرآن کلام خدا نیست، تلقی پیامبر (ص) است و در این مقطع اخیر که جسارت به پیامبر (ص) در فرانسه توسط یک کاریکاتوریست صورت گرفت، ایشان بیانیه ای داد که این کاری که آن فرد انجام داده، حقش بوده است زیرا آزادی حق است. تکلیف نبوده و الزامی هم به انجام آن نداشته است. می توانست این کار را انجام ندهد. هیچ آیه ای هم وجود ندارد که از قرآن، پیامبر (ص) و امامان (ع) نمی توان انتقاد کرد.
 
 وی پس از اشاره به برخی از دلایلی که معجزه بودن قرآن را اثبات می کند، اظهار کرد: جز خدا کسی نمی تواند چنین کتابی بیاورد. بنابراین قرآن کتاب نجات نسل ها تا قیامت خواهد بود. اگر کسی قرآن را امام خود قرار دهد و به دنبال آن حرکت کند، قرآن او را با رهبری خود به بهشت می برد. اما اگر کسی جلو بیفتد و قرآن را پشت سر خود قرار دهد، قرآن هم او را به جهنم سوق خواهد داد.
 
حجت الاسلام صدیقی کتاب تفسیر آیت الله خزعلی را حاوی نکته های جدید دانست و گفت: قرن ها گذشته است و صدها تفسیر درباره قرآن کریم نوشته اند اما هنگامی که تفسیر آیت الله خزعلی را می خوانیم، مشاهده می کنیم که مطالب جدید هم در این تفسیر به چشم می خورد. به عبارت دیگر، شاخه های نزدیک آن، میوه های زودرس دارد و شاخه های بالای آن، به مرور زمان همه میوه های خود را برای زمان های مختلف آماده کرده است.
 
حجت الاسلام صدیقی تصریح کرد: قرآن در سوره حمد خلاصه شده است. آن چه خوبان همه دارند، سوره مبارکه حمد یکجا دارد. اگر قرآن را در یک کفه و سوره حمد را در کفه دیگر ترازو بگذاریم، با هم برابری می کنند. آیت الله خزعلی، هم درباره قرآن صامت و هم درمورد خدمت به قرآن ناطق ــ حضرت علی (ع) ــ در هر دو به حد توان خود کم نگذاشته است. خدا به ایشان حافظه ای داده است که حافظ و حامل قرآن است.

امام جمعه موقت شهر تهران گفت: ایشان اولین کسی است که بعد از آیت الله طباطبایی در حوزه علمیه قم درس تفسیر را برگزار کرد. آیت الله خزعلی در عین حال که مدرس مشهور و مجتهد بود، در کنار تدریس فقه، اصول و ادبیات، در تفسیر قرآن کریم به عنوان درس رسمی در متن حوزه علمیه قم نقش آفرینی کرد. حالا هم با تأسیس بنیاد «غدیر»، خدمتی به حضرت علی (ع) کرده است که در این راه سر از پا نمی شناسد.
 
کتاب «حمد» نتیجه دقت های من است
آیت الله ابوالقاسم خزعلی به عنوان یکی از سخنرانان این مراسم در ابتدای صحبتش اظهار کرد: در این فرصت می خواهم درباره این موضوع صحبت کنم که سوره حمد و آیاتی که در کنار این سوره تنظیم شده است، برای چیست.

او با اشاره به برخی شبهه هایی که در قرآن مطرح می شود، درباره شبهه موجود در آیه 71 سوره مریم: «وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِ دُهَا کَانَ عَلَى رَ بِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا» ( و هیچ کس از شما نیست مگر [اینکه ] در آن (جهنم) وارد مى شود)، توضیح داد: این موضوع با رحمان و رحیم بودن خداوند سازگار نیست. این طور نیست که خداوند حضرت زهرا (س) و حضرت علی (ع) را به جهنم ببرد و بعد از آنجا عبور دهد. خداوند رحیم است و رحمت رحیمی دارد.
 
عضو بازنشسته شورای نگهبان افزود: این کتاب عمرنامه و نتیجه دقت های من است. چیزهایی که در عمرم در آیات دقت کرده ام در این کتاب ضبط شده است. تا من زنده هستم اگر در این کتاب با مشکلی برخورد کردید، وقت می گذارم و با شما درباره آن صحبت می کنم.

کتاب «حمد» چکیده نگاه تفسیری آیت الله خزعلی است
حجت الاسلام محمدرضا زائری به عنوان یکی از سخنرانان این مراسم در ابتدای صحبت های خود ضمن تشکر از آیت الله خزعلی که به انتشارات «خیمه» و هیئت اسلامی «احیاء» افتخار داد تا  این کتاب را منتشر کنند، گفت: هیئت «احیاء» مبنای کار خود را بر این قرار داده است که معارف قرآنی را با احیای شعائر حسینی و اهل بیت (ع) دنبال کند. جالب اینجاست که شخصیت آیت الله خزعلی، بهترین نمونه و مثال برای این دو رکن و هدف است.
 
او افزود: آیت الله خزعلی به عنوان یکی از مدرسین برجسته تفسیر در حوزه علمیه قم شناخته می شود. شخصیت قرآنی و تفسیری ایشان چه قبل از انقلاب که حلقه درسی تفسیری مهم و مشهور قم را اداره می کردد و شاگردان فراوانی داشت و چه بعد از انقلاب که این درس با طلاب برجسته تر و فاضل درس خارج که می خواستند تفسیر را در خدمت ایشان باشند، شکل دیگری پیدا کرد. بعد از آن هم در اصفهان، مشهد، دانشگاه امام صادق (ع) و دانشگاه رضوی (ع) این درس ها را ادامه داد.
 
مدیرعامل مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی (سرچشمه) درباره تبحر آیت الله خزعلی در ادبیات عرب، توضیح داد: شخصیت وی به عنوان یک عالم حوزه تفسیر شناخته شده است. درس های تفسیر آیت الله خزعلی در دو جلد به چاپ رسیده اند و امیدواریم که بقیه سخنان ایشان هم به چاپ برسد. این موضوع، یک بعد از شخصیت این عالم است. آیت الله رسولی محلاتی گفته بودند که ما و هرکدام از معلمان و طلبه ها در قم هرجا به عبارت معضل و یا سؤالی در زمینه  ادبیات عرب بر می خوردیم، محل مراجعه مان آیت الله خزعلی بود.

او در ادامه با طرح این سؤال توسط بعضی افراد که «چرا از چنین شخصیتی با چنین جایگاهی یک کتاب مختصر حمد رونمایی می شود؟»، اظهار کرد: مرحوم کلینی در اصول کافی روایتی را  نقل می کند که کسی از از امام صادق (ع) سؤال  کرد. حضرت در جواب فرمودند که منبر کوتاهی رفتی اما عجب سؤال و مسئله بزرگی پرسیدی. گاهی حجم ، اندک است اما عظمت محتوا، آنچنان است که شاید مطالعه هر یک صفحه کتاب، مدتها از انسان وقت بگیرد.

او افزود: بسیاری از کتاب های بزرگ معرفتی ما در میراث فرهنگی و  علمی مان، کتاب هایی است که گاهی با خواندن آنها و دست گرفتنشان در یک جلسه یا یک یا دو سطرش به نتیجه می رسیم. در عین حال کتاب هایی هم هستند که صفحات بزرگ و فراوان دارند و به قول علما «بیهوده سخن به این درازی» هستند.
 
این نویسنده درباره ویژگی های کتاب «حمد» آیت الله خزعلی گفت: ایشان در این کتاب، چکیده و خلاصه نگاه تفسیری خود را عرضه کرده است. اگر قرار بود سخنرانی ها و منبرهای ایشان جمع و به کتاب تبدیل شود، شاید ما الان باید در اینجا یک موسوعه 50 جلدی رونمایی می کردیم. اما هدف آیت الله خزعلی این نبوده است. کتاب «حمد» که به زیبایی نام آن انتخاب شده است و با وسواس آن را به استاد بزرگوار خود، مرحوم امام خمینی تقدیم کرده است، چکیده نگاه تفسیری وی را در بردارد. معضلاتی که در این کتاب به آنها پرداخته شده است، مسائلی بسیار جدی هستند.
 
حجت الاسلام زائری با اشاره به یکی از گره گشایی های آیت الله خزعلی در تفسیر سوره «حمد» بیان کرد: در ارتباطی که با بسیاری از مسیحیان و اهل کتاب داشتم، یکی از اولین سؤال های آنها که بعضاَ نخبه هم هستند، این است که ما چگونه با شما ارتباط داشته باشیم و چگونه با شما کنار بیاییم و برخی آیات قرآن را چطور باور کنیم وقتی شما از اول مصحف، ما را به عنوان گمراه به حساب می آورید؟ این مسئله را یک نخبه مسیحی از من پرسید و جوابی برای این سؤال نداشتم تا زمانی که مدتها قبل از چاپ کتاب، این نکته را از آیت الله خزعلی پرسیدم. با پاسخ ایشان احساس کردم که مشکل من حل شد. هنگامی که «غیرالمغضوب علیهم و لاالضالین» را برای قبل خود صفت بگیریم (انعمت علیهم و اهل بیت (ع))، سؤال، جواب روانی پیدا می کند. بعد از آن شنیدم که علامه عسکری فرموده بودند که من بعد از این گفته شما (آیت الله خزعلی) باید یک دور دیگر نمازهایم را بخوانم. دیدم که این فقط مشکل من نبود و سؤال بزرگانی مانند علامه عسکری بوده است که اینجا جواب خود را پیدا کرده اند. این نکته بسیار مهم است.
 
او تصریح کرد: آیت الله خزعلی به جای تکرار اقوال مفسران و تکرار نکات تفسیری رایج، به سؤال هایی تعیین کننده جواب داده است. این جزوه از این نظر حاصل ابداعات آیت الله خزعلی است. یکی از نقص های طلبه های شیعه، این است که حافظ قرآن نیستیم. این الگوی ارجمند با سن بالا و کهولت، حافظ قرآن و نهج البلاغه است و در تفسیر قرآن از نهج البلاغه استفاده می کند.
 
مدیرعامل مجموعه فرهنگی شهدای انقلاب اسلامی با اشاره به شهادت فرزند آیت الله خزعلی درابتدای انقلاب اسلامی، گفت: بنده قبل از آن که به محضر ایشان شرفیاب شوم، نوارهای سخنرانی دختر ایشان را شنیده بودم؛ خانواده ای انقلابی که برادر به شهادت رسیده  و خواهر، زینب گونه به میدان آمده است.
 
این مؤلف ادامه داد: آیت الله خزعلی یک ویژگی دیگر هم دارد. ایشان منبر را به عنوان یک رسالت و تعهد  خود می دید. علی رغم آن که افراد بسیاری به ایشان گفته بودند که منبر رفتن در شأنتان نیست، ایشان می گفت که کار من منبر و روضه خوانی است. این الگوی منِ طلبه است. اگر آیت الله خزعلی به این اساس توجه نداشت، حتما تاکنون تألیف های بسیاری را به چاپ رسانده بود. منبر رفتن، مطالعه و وقت گذاشتن می خواهد.
 
او افزود: یکی از مشکلات ما طلبه ها بعد از انقلاب این است که داریم به طلبه های کارمند و اداری تبدیل می شویم و به منبر و امامت جماعت بی توجهیم. آن جمعیتی که قبل از انقلاب از سخنان منبری ها متأثر می شدند، بعد از انقلاب گاهی آنقدر از منابر اثر نمی پذیرند. مرحوم حاج آقا مجتبی تهرانی همیشه دو نکته را به ما توصیه می کرد: منبر و مسجد داری را فراموش نکنید. برخی از ما طلبه ها هنگامی که منبرمان می گیرد، درس را کنار می گذاریم یا یک آدم بزرگ هنگامی که درسش رونق دارد به منبر بی توجه می شود.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط