«نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی» به جلد هفتم رسید

انتشارات مرتبط : مرکز اسناد انقلاب اسلامی

انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، جلد هفتم کتاب «نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی» را منتشر کرد که نقد 6 کتاب درباره تاریخ انقلاب اسلامی است.

یکشنبه 8 تیر 1393

متن خبر
نظرات کاربران

تاکنون شش جلد از مجموعه «نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی» منتشر شده است که امروز هفتمین کتاب این مجموعه شامل شش مقاله در نقد شش کتاب مربوط به حوزه انقلاب اسلامی، منتشر شد.

اولین مقاله، نقد کتاب «مقاومت شکننده» تألیف جان فوران به قلممیرحواس احمدزاده است. کتاب مقاومت شکننده به تعبیر خود فوران، با هدف «تفسیر تئوریک مجدد جامعه ایران و تجربه اش در قلمرو تغییر اجتماعی» تألیف شده است. به این منظور، وی با بهره مندی از تسلط کافی بر نظریههای جامعه شناسی توسعه و تغییرات اجتماعی، به ارزیابی نظریاتی پرداخته است که تحول اجتماعی را خاصه در کشورهایی با موقعیت ایران از منظر ساختارهای اقتصادی و جایگاه بین المللی، تفسیر می کنند. او برای رسیدن به یک چارچوب تئوریک نرمش پذیرتر و گسترده تر برای مطالعه تحولات ایران، به بررسی و نقد نحله های گوناگون مکاتب جامعه شناسی توسعه و تحول اجتماعی می پردازد و در نهایت اظهار می گوید که یک نظریه توسعه جهانی و دگرگونی اجتماعی، قادر به تبیین کامل موضوع نیست. فوران معتقد است که کار نظری (تئوریک) باید از مطالعه موارد خاص الهام گیرد و پیش برود؛ موارد خاصی که نباید در این یا آن چشم انداز محدود شوند، لذا برای نیل به این منظور فوران با روش مقایسه ای تاریخی اقدام به ارائهی الگویی پیچیده علّی و تصادفی می کند که عواملی چون نظام جهانی، وجوه تولید، وضعیت های وابستگی، ماهیت دولت و فرهنگهای سیاسی مخالف دولت را در بر می گیرد. بدیهی است که پرداختن به یک برش تاریخی پانصد ساله از تاریخ ایران منشأ بسیاری از نواقص کار او شده است که در این مقاله به تفصیل به نقد آن پرداخته شده است.

نقد کتاب «در عرصه اصلاحات و نوگرایی دینی» اثر عبدالعلی بازرگان دومین مقاله مجموعه پیش روست که توسط یوسف شیرمحمدی نوشته شده است. بسیاری از بخش های کتاب، با دیدگاه های اکثریت عالمان شیعی همسانی دارد. از قبیل دفاع نویسنده از منشأ غیر بشری وحی، اهمیت دادن به جایگاه قرآن با وجود پیشرفت علم، پاسخ به شبهاتی پیرامون جایگاه زن در قرآن، نفی اتهام کسانی که اسلام را دین شمشیر و خشونت طلب می انگارند و ... اما برخی نظرات ایشان گاه دچار انحراف هایی می شود که می تواند به استحاله دین منجر شود. این موارد در این مقاله به صورت مستند مورد بحث قرار گرفته است.

نقد کتاب «مصدق و مبارزه برای قدرت در ایران» نوشته محمدعلی همایون کاتوزیان، سومین مقاله این مجموعه است که توسط خدابخش عمادی انجام گرفته است.

اولین محور نقد این کتاب، موضوع اختلاف بین مصدق و آیت الله کاشانی است که نویسنده تلاش می کند شکست نهضت ملی شدن نفت را به دین و علما و به ویژه آیت الله کاشانی نسبت دهد. محورهای دیگر نقد عبارت اند از: نادیده گرفتن نقش علما در جریان نهضت ملی شدن نفت، مصدق گرایی، عدم توضیح روشن درباره مفهوم ایرانی و اسلامی در اندیشه مصدق، متهم کردن علما به فشار بر مصدق برای نپذیرفتن پیشنهادهای آمریکا، انگلیس و بانک جهانی در مورد نفت و تقلیل گرایی، که همه این محورها در این مقاله به صورت مستند مورد نقد قرار گرفته است.

در چهارمین مقاله مجموعه حاضر، نقد خاطرات علی امینی توسط جواد عربانی انجام شده است. علی امینی از رجال مهم ایران معاصر است که خاطراتش توسط مرکز مطالعات خاورمیانه دانشگاه هاروارد به چاپ رسیده است. این خاطرات حاصل شش ساعت مصاحبه حبیب لاجوردی با علی امینی است که در قالب طرح تاریخ شفاهی ایران به انجام رسیده است و در آن علی امینی، به بیان خاطرات خود از زندگی شخصی و نیز سیر فعالیت های اداری خود تا نخست وزیری و تحولات بعد از آن پرداخته است. وی از شخصیت هایی بود که به استراتژی ماندن در قدرت معتقد بود و در این جهت با شخصیت های سیاسی چون شاه، آیت الله کاشانی، محمد مصدق و... و نیز دولتمردان خارجی از جمله آمریکایی ارتباط داشت و از این ناحیه در مظان اتهام های عدیده ای است و در بعضی موارد برای تبرئه خود دچار لغزشهایی شده است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

پنجمین مقاله از مقالات این مجلد، به نقد و بررسی کتاب «کنفدراسیون: تاریخ جنبش دانشجویان ایرانی در خارج از کشور 57-1332» نوشته افشین متین اختصاص یافته که توسط داود قاسم پور انجام شده است. کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی اتحادیه ملی (معروف به کنفدراسیون)، تشکلی دانشجویی بود که در فروردین 1339 ش و با اجتماع نمایندگان سازمان های دانشجویی ایرانی در فرانسه، آلمان و بریتانیا و از ادغام سازمان های مزبور در هایدلبرگ، آلمان غربی تأسیس شد. فعالیت های این تشکل دانشجویی محور این کتاب است و در کنار آن، تحولات تاریخی ایران به عنوان بستر بحث، مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده در روایت تاریخ کنفدراسیون، متأثر از گفتمان مسلط در درون کنفدراسیون- انحصار مبارزات جنبش دانشجویی خارج از کشور در کنفدراسیون- است که با پذیرش این گفتمان، دچار برخی تناقض ها شده است و در تحلیل های خود در بعضی موارد به خطا رفته است که در این مقاله به آن و موارد دیگر پرداخته شده است.

آخرین مقاله این مجموعه، نقد کتاب «فراز و فرود دودمان پهلوی» نوشته جهانگیر آموزگار برادر جمشید آموزگار نخست وزیر رژیم شاه در فاصله میان تیر 1356 تا مرداد 1357 است که توسط امین کیایی نژاد نوشته شده است. نویسنده در این کتاب درصدد تبیین انقلاب اسلامی و پاسخ به شبهاتی که به نظرش در مورد انقلاب اسلامی وجود دارد، برمی آید ولی به جای تبیین آن، در جای جای کتاب سعی دارد توجیه کند که سقوط رژیم پهلوی ضربات جبران ناپذیری به مردم ایران وارد کرد. همچنین به دلیل حب و بغض هایی که نسبت به انقلاب اسلامی و بالاخص جناح مذهبی طرفدار امام خمینی داشته است، روی کار آمدن طیف مذهبی پس از انقلاب را یک رویداد غیرمنتظره و پیش بینی ناپذیر تلقی میکند. در مجموع جانبداری او از رژیم پهلوی و احساس تأسف از سقوط شاه و نیز حب و بغضهای نویسنده نسبت به انقلاب اسلامی باعث عدم رعایت بی طرفی علمی شده و کتاب را از حالت یک اثر علمی خارج کرده است.

تأکید بیش از حد بر نقش توسعه نامتوازن در وقوع انقلاب اسلامی، داده های تاریخی اشتباه و خلاف واقع، عدم تشخیص تمایز اصلی انقلاب اسلامی با سایر انقلاب ها، توهین به شخصیت های انقلابی مذهبی، عدم توجه به اتفاق های بعد از انقلاب اسلامی و ادعاهای بدون مدرک از محورهای نقد این کتاب است.

این کتاب در شمارگان 1000 نسخه و 190 صفحه و به قیمت 6هزار تومان روانه بازار نشر شده است.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.

نام و نام خانوادگی

پست الکترونیک

نظر

کد امنیتی