loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

گزارش نشست رونمایی از چهار کتاب هنری منتشر شده در مدرسه اسلامی هنر قم

مرتضی سرهنگی، مدیر خانه هنرمندان در نشست رونمایی از اولین کتاب های منتشر شده «مدرسه اسلامی هنر» عنوان کرد: نبود آشنایی کافی و عدم پرداخت به نظریه های روز هنر از کاستی های کتاب ها و پژوهش های امروز است از این رو ضروری است برای ترجمه از زبان های دیگر، در اولین قدم اهداف و الزامات مشخصی، در انتخاب موضوعات و متون پیش گرفته شود.

چهارشنبه 19 شهریور 1393

عصر دیروز خانه هنرمندان میزبان برگزاری نشست رونمایی از اولین کتاب های منتشرشده از سوی «مدرسه اسلامی هنر» در قم بود. مدرسه اسلامی قم یک مرکز آموزش عالی است که از سال 1383 در شهر قم فعالیت دارد. در این نشست از چهار عنوان کتابِ ترجمه شده، در زمینه های فلسفه هنر و رسانه رونمایی شد.

عناوین کتاب ها از این قرارند «نظریه های معاصر هنر» نوشته نوئل کرول و ترجمه میترا آریا، محمد رضا امین، لیلا سادات حسینی، محمد روحانی، توران سعیدزاده و هاجر محمدنیا، «هنر و ارزش» نوشته جُرج دیکی با ترجمه محمد روحانی، «زیبایی شناسی» نوشته جان هاسپرس با ترجمه مازیار اسلامی، مَهبُد ایرانی طلب، بهاران تبارکی، محمد روحانی، بهاره سعیدزاده، امیر مازیار و صالح نجفی و کتاب «چگونه اخبار تلویزیون را تماشا کنیم؟» نوشته نیل پُستمن و استیو پاورز و ترجمه رحیم قاسمیان.

سخنرانان این مراسم، حجت الاسلام و المسلمین «دکتر محمد حسین نواب» مدیر مدرسه اسلامی هنر، «دکتر بهمن نامور مطلق» معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی تهران، «دکتر امیر مازیار» پژوهشگر و عضو هیات علمی دانشگاه هنر و «دکتر مجید سرسنگی» مدیر خانه هنرمندان بودند.

در ابتدا مجید سرسنگی، مدیر خانه هنرمندان ضمن تبریک به مسئولان مدرسه اسلامی هنر، برای انتشار اولین آثار مکتوب این مدرسه، از جایگاه و ضرورت «نظریه» و «نظریه پردازی» در هنر امروز ایران سخن گفت. وی با اشاره به این که انسان آگاهانه یا ناآگاهانه در میان نظریه ها زندگی می کند، بیان کرد: کار نظریه سامان دهی تجربیاتی است که هنر هر دوره کسب کرده و نوعی نظریه ها برای شکل دادن به زندگی و ایجاد امکان نقد و تحلیل آن، تدوین می شوند. ما بدون نظریه ها توانایی تحلیل و نتیجه گیری از اتفاقات زندگی هرروزه خود را نخواهیم داشت.

دکتر سرسنگی در ادامه، نبود آشنایی کافی و عدم پرداخت به نظریه های روز هنر را از کاستی های کتاب ها و پژوهش های امروز دانست و گفت: در کشور ما که با فقدان کرسی های نظریه پردازی و ترجمه های اصیل روبه روست، ضروری است که برای ترجمه از زبان های دیگر، در اولین قدم اهداف و الزامات مشخصی، در انتخاب موضوعات و متون پیش گرفته شود. با علم به این که «ترجمه» تنها شکلِ تفکر نیست، همچنان که تنها شکلِ تفکر «تألیف» هم نمی تواند باشد.

مطالعه نسبت دین و هنر/ برنامه اصلی مدرسه اسلامی هنر
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد حسین نواب، مدیر مدرسه اسلامی هنر، توضیحات مختصری درباره اهداف و برنامه های مدرسه اسلامی هنر ارائه کرد و گفت: مدرسه اسلامی هنر در سال 1383 در قم تأسیس شد و در گام اول هدف خود را آشنایی طلاب با رشته های هنری قرار داد. پس از حدود دو سال و با مواجهه با آثار روز هنر ایران، با این پرسش مواجه شدیم که ما در چه دستگاه نظری مشغول خلق اثر هنری هستیم؟

وی افزود: در حال حاضر دستگاه نظری منسجمی برای هنر ایران وجود ندارد. نه در سنت بومی خود خلق اثر می کنیم، نه در نظام هنری شرق و نه در نظام هنری غرب. از این رو بررسی مسائل نظری هنر و به ویژه نسبت دین و هنر را در برنامه اصلی کار این مدرسه قرار دادیم.

نواب ادامه داد: در حال حاضر این مدرسه به عنوان یک مرکز آموزش عالی در حدود 100 دانشجوی کارشناسی ارشد و 20 دانشجوی دکتری در رشته حکمت هنر دینی دارد. همچنین کُرسی فقه و هنر نیز در بخشی جداگانه دنبال می شود.

وی درباره این چهار کتاب که اولین آثار مکتوب این نهاد آموزشی هستند عنوان کرد: ما متوجه شدیم که پیگیری آن پرسش اصلی از هنر امروز ایران (پرسش از دستگاه نظری خلق اثر هنری)، از آنجا که نیازمند پیش زمینه هایی بود و ما به ارتباط میان فلسفه هنر و فلسفه های دیگر واقف نبودیم و از طرفی هم می دانیم که عناوین درسی دانشگاه های هنر ایران در زمینه فلسفه هنر، حداقل 40 سال از متون روز دنیا عقب تر هستند، مطالعه و ترجمه متون غربی را پیش گرفتیم که می توانست سؤالات و پیش زمینه هایی را برای ما فراهم کند.

مدیر مدرسه اسلامی هنر در ادامه، چهار پروژه اصلی این مرکز را در زمینه انتشار کتاب، این طور بیان کرد: ا- ترجمه متونی از فلسفه هنر غرب 2- کتاب هایی در زمینه حکمت هنر ایرانی 3- کتاب هایی در زمینه «فقهِ هنر» که در این دسته، کتابی با عنوان «فقه مجسمه سازی» را زیر چاپ داریم و در پایان سال همایشی با عنوان فقه و هنر برگزار خواهیم کرد 4- کتاب هایی با موضوع «هنر در قرآن و سنت»

کتاب های چندصدایی/ تازه ترین ژانر کتاب های نظریه هنر
در بخش معرفی کتاب ها، دکتر بهمن نامور مطلق مباحث خود را درباره کتاب «زیبایی شناسی» نوشته نوئل کرول در سه محور متن و ساختار کتاب، عنوان و ظاهر کتاب (پیرا متن) و کیفیت ترجمه (بیش متن) انجام داد. وی درباره ساختار کتاب گفت: کتاب ساختار بسیار خوبی دارد از آن رو که نوئل کرول در قالب مقالاتی از افراد مختلف مساله تعریف هنر را به بحث می گذارد. این گونه کتاب ها را باید از بهترین کتاب های نظریه پردازی و زیبایی شناسی دانست که ارزش ترجمه دارند و به نوعی ترجمه آن ها ضروری است.

وی افزود: ساختار تدوین این کتاب از آن رو که چندصدایی است و تک ساحتی نیست به طبیعت نظریه های معاصر هنر نزدیک است و نوئل کرول شیوه درستی را در پیش گرفته است.

نامور مطلق با اشاره به این که ساختاری مانند ساختار کتاب نوئل کرول در حوزه نگارش نظریه به یک ژانر تبدیل شده است، توضیح داد: معتقدم هر نظریه ای باید با زبان و صدای خودش ارائه شود و نباید به قصد ارزشگذاری های گوناگون، تلاشی در یکنواخت کردن این عناصر ذاتیِ نظریات مختلف داشت.

وی در ادامه در مباحث «پیرا متنی» (موضوعات مربوط به عنوان، طرح جلد و باقی ظواهر کتاب) به عدم تناسب عنوان کتاب با مضامین درون آن اشاره کرد و گفت: عنوان کتاب «نظریه های معاصر هنر» و بدون هیچ زیر عنوانی انتخاب شده است. این عنوان مساله بسیار کلان تر ازآنچه  مضامین کتاب ارائه می دهند تداعی می کند.

دکتر نامور مطلق شواهد عدم تناسب میان عنوان و مضمون این کتاب را چنین بیان کرد: اول آن که مضمون کتاب متمرکز بر متون فلسفه و به ویژه فلسفه تحلیلی است، در حالی که نظریه های معاصر هنر به فلسفه محدود نمی شود و در حوزه های دیگری چون نشانه شناسی، جامعه شناسی و روانشناسی هم نظریه های هنری ارائه می شوند. دوم، موضوع کتاب برخلاف آنچه که عنوان کتاب اعلام می کند «تعریف» هنر است تا «نظریه» هنر و تعریف پذیری یا تعریف ناپذیری هنر بخش مهمی از مباحث کتاب را تشکیل می دهند.

نامور مطلق در این باره توضیح داد: درباره نسبت «تعریف» و «نظریه» دیدگاه های مختلفی وجود دارد؛ برخی این دو را یکی می انگارند، برخی معتقدند تعریف بخش شاخص یک نظریه است و می تواند نظریه را نمایندگی کند و درنهایت برخی دیگر هم از جدایی و تمایز کامل این دو مفهوم سخن می گویند و معتقدند که می شود نظریه هنر داشت اما تعریفی برای هنر نداشت.

این چهار کتاب نباید طرح جلد واحدی می داشتند
این سخنران همچنین درباره طرح جلد و یونیفرم این چهار کتاب متذکر شد: این چهار کتاب در اصل ارتباط چندانی باهم ندارند، هم به لحاظ مضمونی و هم به لحاظ زمانی (تاریخی)، پس چرا باید با طرح جلدی واحد ارائه شوند؟

وی ادامه داد: این گونه مجموعه سازی های شتابزده، خود موجب معنا سازی ها و دلالت سازی هایی خواهند شد که مسلماً واقعی، فکرشده و قابل دفاع نیستند.

مهم ترین محصول هر مدرسه مکتوبات آن است
سخنران دیگر، دکتر امیر مازیار عضو هیات علمی دانشگاه هنر بود که بحث خود را با بیان نکاتی در خصوص اهمیت کتاب و اثر مکتوب در جریان اندیشه آغاز کرد و گفت: کتاب نه یک شیء بلکه یک نهاد است. نهاد تعلیم و تربیت، نهاد علم و تعقل.

وی افزود: ما مدارسی در تاریخ می شناسیم که نقش بسیار مهمی را در پیشبُرد اندیشه های بشری داشته اند که مشهورترین آن ها هم آکادمی افلاطون است. اما آنچه این مدارس را مهم کرده، مکتوبات و آثار آن ها است، همواره کتاب مهم ترین محصول مدرسه بوده که خود می تواند مدرسه های مختلفی را تولید کند.

نباید از ترجمه کردن، حتی برای 200 سال، شرمنده باشیم!
دکتر مازیار در ادامه با ابراز خرسندی از این که اولین آثار منتشر شده «مدرسه اسلامی هنر» به شکل شجاعانه ای ترجمه هستند، توضیح داد: اگر ما از تمدن درخشان اسلامی در قرون چهارم تا هفتم سخن می گوییم، که توانست جهان را تحت تأثیر خود قرار دهد، نباید فراموش کنیم که این تمدن بر حداقل 200 سال کار ترجمه پی درپی از زبان های گوناگون متّکی بوده است. متفکران بزرگ ما هیچ گاه از مطالعه و ترجمه و نقل آثار مثلاً یونانی ها شرم زده و ناخشنود نبوده اند.

این استاد دانشگاه در ادامه سخنانش دو کاستی را در عملکرد مدرسه اسلامی هنر متذکر شد. اول آن که بهتر بود این مدرسه استراتژی خود را برای پرداخت جدّی به مباحث بنیانی هنر، به نوعی مکتوب و در معرض نقد و بحث می گذاشت و دوم، در انتشار کتاب ها عجولانه عمل نمی کرد زیرا ترجمه مقالات مختلف یک کتاب یک دست نیستند و گاهی برای یک واژه واحد در یک کتاب با چند معادل فارسی روبه رو می شویم.

در پایان این نشست مدیریت مدرسه اسلامی هنر از انتشار چندین عنوان کتاب دیگر در ماه های آتی در زمینه های حکمت هنر ایرانی و فقه هنر خبر داد.

کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط