مریم صانع پور که به تازگی تألیف کتاب «اسطوره یونانی و مدرنیته» غربی را به پایان رسانده است، ریشه ای ترین بخش فرهنگ هر ملت را برخاسته از اسطوره های آن سرزمین دانست و گفت: با شناخت دقیق اسطوره های ملی و داشتن وسعت فکری می توانیم به باورهایمان تعمیق بخشیم و بهترین دفاع ها را از آن داشته باشیم.
نویسنده حوزه اندیشه در گفت وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان این موضوع اظهار داشت: در نخستین نگاه به عنوان این اثر، به نظر می آید اسطوره یونانی و مدرنیته دو مقوله متضاد یا متناقض باشند، اما بنیان مدرنیه غرب عقلانی و اسطوره های مقوله هایی تخیلی اند. این اثر همچنان که می کوشد در راستای مبنایی ترین اصول مدرنیته غرب پیش رود، به دوره ماقبل تاریخ غرب و اسطوره های یونانی باز می گردد که می توانند ریشه ای ترین بخش فرهنگ هر ملتی باشند.
وی با اشاره به این که زیرساخت های مدرنیته غربی در دوره رنسانس طرح ریزی شدند، گفت: پرچمداران نهضت اومانیستی دوره رنسانس مدعی بازگشت به دوران طلایی یونان باستان بودند که نمونه این دوران طلایی در اسطوره ها به چشم می خورد. اسطوره ها و تجدید حیاتی که در غرب بر انسان حاصل شد، به نحوی بر اساس ادعای این پرچم داران در بازگشت به دوران عصر طلایی یونان باستان بود.
صانع پور پس از تشریح بنیان اولیه تألیف این اثر توضیح داد: این نوشتار بسیاری از زیرساخت های دوره مدرنیته را در مباحث مربوط به جامعه شناسی، روان شناسی، مردم شناسی، سیاست، خداشناسی، تمدن، انسان گرایی، معرفت شناسی، علم جدید، اخلاق، هنر و مردم سالاری که از عناصر مدرنیته غربی در اسطوره های یونانی بودند را پیگیری می کند.
نویسنده حوزه اندیشه، هدف از انتخاب این موضوع برای تألیف کتاب را بررسی ارتباط مدرنیته غربی با اسطوره های یونانی عنوان کرد و افزود: پس از این ردگیری و دستیابی به یافته های گوناگون، ارتباطی ایجابی در میان این دو مقوله پیدا کردم.
وی در پاسخ به این سوال که «این یافته ها در چه زمینه ای از نیازهای کشورما تأثیرگذار است» گفت: مطالعه نتایج این پژوهش که اکنون در قالب کتاب درآمده ، برای شناخت بهتر غرب لازم است. در این کتاب مبنایی ترین زیرساخت های غرب را می شناسیم. برای درس گرفتن و هویت یابی این اثر، پایه ای قوی در ساختار ذهنی مخاطبان ایجاد می کند.
مولف کتاب «خدا و دین در رویکرد اومانیستی» افزود: ما جامعه ای ایرانی ـ اسلامی و ریشه هایی در گذشته ها و اسطوره های باستانی داریم. زمانی که آنها را به شکل ریشه ای مطالعه و مقایسه کنیم، پاسخ بسیاری از سوالات ذهنی و شبهاتی که اکنون در اذهان ایجاد شده اند را خواهیم یافت.
وی گفت: با مطالعه این کتاب به وجود تشابه و تمایز با غرب پی می بریم و دربرنامه ریزی های آتی با توجه به زیرساخت های فرهنگی مان تدابیر بهتری می اندیشیم. باید یادآور شویم ما فرهنگی با پیشینه های خاص خودمان داریم و نمی توانیم هر روبنایی را بدون توجه به زیربناهایمان به عاریت بگیریم، چرا که این موضوع تناسبی با فرهنگ ما ندارد.
نویسنده کتاب «فلسفه اخلاق دین» بیان داشت: فرهنگ جامعه عاریتی هیچ ارتباطی با هویت اصلی ما ندارد. ما با پیوستن به آن فرهنگ نه تنها شخصیت پیدا نمی کنیم، بلکه شخصیت خودمان را از دست می دهیم. این کتاب درس هایی را بازگو می کند تا بازگشتی به به اسطوره های خودمان داشته باشیم. مخاطبان این اثر تخصصی را جوانان و استدلال گرایانی تشکیل می دهند که مطالب را نقادانه می پذیرند و از قدرت استنتاج و تشخیص بالایی برخوردارند.
وی ادامه داد: اگر مشکلاتی درباره جوانان و فرهنگ های عاریتی داریم، به دلیل آن است که جوانان را باور نکردیه ایم و ارتباط صادقانه ای با آنان نداریم. ما مقصریم که شناخت درستی نداده ایم. باید همه امور را نقادانه بررسی کنیم و حقایق را برای جوانان روشن سازیم. در این صورت جوانان با پاکی دلشان بهترین ها را انتخاب می کنند.
صانع پور متذکر شد: به عنوان یک نویسنده خودم را نیز مقصر می دانم چون احساس می کنم حقایق را آن طور که باید غیر جانب دارانه و منصفانه در معرض تفکر جوانان قرار نداده ایم. همیشه حرف صحیح را باید زد و این تیر هرگز به خطا نخواهد رفت. هر محققی اثرش یک تأثیر مقطعی دارد. فرهنگ ما غیر از متون غنی اسلامی مان ممکن است اشکالاتی داشته باشد، چون هر دانشمندی انسان زمان خود است و هرچه در زمان می گذرد، بر او تأثیر دارد که ممکن است در مواقعی نیاز به تصحیح و بازگشت داشته باشد.
متفکر حوزه اندیشه، تنوع افکار در این دوره زمانی را یکی از مسایل نوپدید دانست و گفت: فرقه های گوناگون هندی، بودایی، عرفان های خودساخته که برخی قابل جمع با ادیان الهی اند، از مشکلات فکری این دوره اند؛ به گونه ای که دیگر نمی توانیم بگوییم تنها مشکل مارکس و دیدگاه های او را داریم. اکنون میلیون ها اندیشه از غرب و شرق یا از ادیان گوناگون وارد کشور می شوند و دوره خیلی سختی برای متفکرانی است که می خواهند پاسخ سوالاتی را که در اذهان شکل می گیرند، با استناد به روش های عقلی بیان کنند. در این زمینه باید بهترین محتواها را با استفاده از بهترین روش ها درهم آمیخت.
نویسنده کتاب «نقدی بر مبانی معرفت شناسی اومانیستی» در نتیجه گیری مباحث با توجه به مضامین و هدف اصلی کتاب «اسطوره یونانی و مدرنیته» یادآور شد: تمامی اندیشه ها در کل جهان بشریت باید حالت پله بودن خود را حفظ کنند. نباید به صورت کلی اندیشه های غربی را تأیید یا رد کنیم، بلکه باید به ساختار مبنایی آنها توجه داشته باشیم. این اثر می کوشد تفکر غربی را نقادانه بررسی کند، یعنی وجوه مثبت آن را نیز استخراج کند و به عنوان نردبانی برای ترقی راه هایی که متفکران بی غرض پیش رفته اند، ذخیره ای علمی جامعه سازد.
کتاب «اسطوره یونانی و مدرنیته» قرار از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تا چند ماه آینده منتشر شود.
مریم صانع پور که به تازگی تألیف کتاب «اسطوره یونانی و مدرنیته» غربی را به پایان رسانده است، ریشه ای ترین بخش فرهنگ هر ملت را برخاسته از اسطوره های آن سرزمین دانست و گفت: با شناخت دقیق اسطوره های ملی و داشتن وسعت فکری می توانیم به باورهایمان تعمیق بخشیم و بهترین دفاع ها را از آن داشته باشیم.
نویسنده حوزه اندیشه در گفت وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، با بیان این موضوع اظهار داشت: در نخستین نگاه به عنوان این اثر، به نظر می آید اسطوره یونانی و مدرنیته دو مقوله متضاد یا متناقض باشند، اما بنیان مدرنیه غرب عقلانی و اسطوره های مقوله هایی تخیلی اند. این اثر همچنان که می کوشد در راستای مبنایی ترین اصول مدرنیته غرب پیش رود، به دوره ماقبل تاریخ غرب و اسطوره های یونانی باز می گردد که می توانند ریشه ای ترین بخش فرهنگ هر ملتی باشند.
وی با اشاره به این که زیرساخت های مدرنیته غربی در دوره رنسانس طرح ریزی شدند، گفت: پرچمداران نهضت اومانیستی دوره رنسانس مدعی بازگشت به دوران طلایی یونان باستان بودند که نمونه این دوران طلایی در اسطوره ها به چشم می خورد. اسطوره ها و تجدید حیاتی که در غرب بر انسان حاصل شد، به نحوی بر اساس ادعای این پرچم داران در بازگشت به دوران عصر طلایی یونان باستان بود.
صانع پور پس از تشریح بنیان اولیه تألیف این اثر توضیح داد: این نوشتار بسیاری از زیرساخت های دوره مدرنیته را در مباحث مربوط به جامعه شناسی، روان شناسی، مردم شناسی، سیاست، خداشناسی، تمدن، انسان گرایی، معرفت شناسی، علم جدید، اخلاق، هنر و مردم سالاری که از عناصر مدرنیته غربی در اسطوره های یونانی بودند را پیگیری می کند.
نویسنده حوزه اندیشه، هدف از انتخاب این موضوع برای تألیف کتاب را بررسی ارتباط مدرنیته غربی با اسطوره های یونانی عنوان کرد و افزود: پس از این ردگیری و دستیابی به یافته های گوناگون، ارتباطی ایجابی در میان این دو مقوله پیدا کردم.
وی در پاسخ به این سوال که «این یافته ها در چه زمینه ای از نیازهای کشورما تأثیرگذار است» گفت: مطالعه نتایج این پژوهش که اکنون در قالب کتاب درآمده ، برای شناخت بهتر غرب لازم است. در این کتاب مبنایی ترین زیرساخت های غرب را می شناسیم. برای درس گرفتن و هویت یابی این اثر، پایه ای قوی در ساختار ذهنی مخاطبان ایجاد می کند.
مولف کتاب «خدا و دین در رویکرد اومانیستی» افزود: ما جامعه ای ایرانی ـ اسلامی و ریشه هایی در گذشته ها و اسطوره های باستانی داریم. زمانی که آنها را به شکل ریشه ای مطالعه و مقایسه کنیم، پاسخ بسیاری از سوالات ذهنی و شبهاتی که اکنون در اذهان ایجاد شده اند را خواهیم یافت.
وی گفت: با مطالعه این کتاب به وجود تشابه و تمایز با غرب پی می بریم و دربرنامه ریزی های آتی با توجه به زیرساخت های فرهنگی مان تدابیر بهتری می اندیشیم. باید یادآور شویم ما فرهنگی با پیشینه های خاص خودمان داریم و نمی توانیم هر روبنایی را بدون توجه به زیربناهایمان به عاریت بگیریم، چرا که این موضوع تناسبی با فرهنگ ما ندارد.
نویسنده کتاب «فلسفه اخلاق دین» بیان داشت: فرهنگ جامعه عاریتی هیچ ارتباطی با هویت اصلی ما ندارد. ما با پیوستن به آن فرهنگ نه تنها شخصیت پیدا نمی کنیم، بلکه شخصیت خودمان را از دست می دهیم. این کتاب درس هایی را بازگو می کند تا بازگشتی به به اسطوره های خودمان داشته باشیم. مخاطبان این اثر تخصصی را جوانان و استدلال گرایانی تشکیل می دهند که مطالب را نقادانه می پذیرند و از قدرت استنتاج و تشخیص بالایی برخوردارند.
وی ادامه داد: اگر مشکلاتی درباره جوانان و فرهنگ های عاریتی داریم، به دلیل آن است که جوانان را باور نکردیه ایم و ارتباط صادقانه ای با آنان نداریم. ما مقصریم که شناخت درستی نداده ایم. باید همه امور را نقادانه بررسی کنیم و حقایق را برای جوانان روشن سازیم. در این صورت جوانان با پاکی دلشان بهترین ها را انتخاب می کنند.
صانع پور متذکر شد: به عنوان یک نویسنده خودم را نیز مقصر می دانم چون احساس می کنم حقایق را آن طور که باید غیر جانب دارانه و منصفانه در معرض تفکر جوانان قرار نداده ایم. همیشه حرف صحیح را باید زد و این تیر هرگز به خطا نخواهد رفت. هر محققی اثرش یک تأثیر مقطعی دارد. فرهنگ ما غیر از متون غنی اسلامی مان ممکن است اشکالاتی داشته باشد، چون هر دانشمندی انسان زمان خود است و هرچه در زمان می گذرد، بر او تأثیر دارد که ممکن است در مواقعی نیاز به تصحیح و بازگشت داشته باشد.
متفکر حوزه اندیشه، تنوع افکار در این دوره زمانی را یکی از مسایل نوپدید دانست و گفت: فرقه های گوناگون هندی، بودایی، عرفان های خودساخته که برخی قابل جمع با ادیان الهی اند، از مشکلات فکری این دوره اند؛ به گونه ای که دیگر نمی توانیم بگوییم تنها مشکل مارکس و دیدگاه های او را داریم. اکنون میلیون ها اندیشه از غرب و شرق یا از ادیان گوناگون وارد کشور می شوند و دوره خیلی سختی برای متفکرانی است که می خواهند پاسخ سوالاتی را که در اذهان شکل می گیرند، با استناد به روش های عقلی بیان کنند. در این زمینه باید بهترین محتواها را با استفاده از بهترین روش ها درهم آمیخت.
نویسنده کتاب «نقدی بر مبانی معرفت شناسی اومانیستی» در نتیجه گیری مباحث با توجه به مضامین و هدف اصلی کتاب «اسطوره یونانی و مدرنیته» یادآور شد: تمامی اندیشه ها در کل جهان بشریت باید حالت پله بودن خود را حفظ کنند. نباید به صورت کلی اندیشه های غربی را تأیید یا رد کنیم، بلکه باید به ساختار مبنایی آنها توجه داشته باشیم. این اثر می کوشد تفکر غربی را نقادانه بررسی کند، یعنی وجوه مثبت آن را نیز استخراج کند و به عنوان نردبانی برای ترقی راه هایی که متفکران بی غرض پیش رفته اند، ذخیره ای علمی جامعه سازد.
کتاب «اسطوره یونانی و مدرنیته» قرار از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تا چند ماه آینده منتشر شود.
