کتابشناسی امام صادق(ع)

هفدهم ربیع‌الاول مصادف است با سالروز میلاد امام جعفر صادق(ع)، ششمین پیشوای شیعیان جهان و پایه‌گذار مکتب جعفری، به همین مناسبت «ایبنا» مروری دارد بر مهم‌ترین کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر درباره این امام همام به رشته تحریر در آمده‌ و منتشر شده‌اند._
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) امام جعفر صادق(ع) هفدهم ربیع الاول سال 83 هجری قمری در مدینه متولد شدند. کنیه ایشان ابوعبدالله و لقبشان صادق است. عمر آن بزرگوار شصت و پنج سال به طول انجامید.

پدرشان امام باقر (ع) و مادرش ام‌فروه بودند. رسول خدا(ص) سال‌ها قبل ولادت آن حضرت را خبر داده و فرموده بودند نام او را صادق بگذارید.

دوران امامت آن امام 34 سال بود که با اواخر حکومت امویان و اوایل حکومت عباسیان تقارن داشت. آن حضرت با پنج تن از خلفای بنی‌امیه با نام‌های هشام بن عبدالملک، ولیدبن یزید بن عبدالملک، یزیدبن ولیدبن عبدالملک، ابراهیم‌بن ولید و مروان‌بن محمد ملقب به حمار و دو تن از خلفای بنی عباس ابوالعباس(عبدالله بن محمد) معروف به سفاح و ابوجعفر معروف به منصور دوانیقی معاصر بودند.

دوران امام جعفر صادق(ع) در میان دیگر دوران‌های ائمه اطهار علیهما‌لاسلام، دورانی منحصر به فرد بود و شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر آن حضرت در زمان هیچ یک از امامان وجود نداشت، این شرایط به دلیل ضعف بنی‌امیه و قدرت گرفتن بنی‌عباس بود.

این دو سلسله مدت‌ها در حال مبارزه با یکدیگر بودند، این مبارزه سال 129 هجری وارد مبارزه مسلحانه و عملیات نظامی شد. کشمکش‌ها و مشکلات سبب شد توجه بنی‌امیه و بنی‌عباس به امامان و فعالیتشان کمتر شود. از این رو این دوران، دوران آرامش نسبی امام صادق(ع) و شیعیان و فرصت بسیار خوبی برای فعالیت علمی و فرهنگی آنان به شمار می‌رود.

دوره امامت ششمین پیشوای شیعیان، عصر جنبش فرهنگی، فکری و برخورد فرق و مذاهب گوناگون بود. پس از زمان رسول خدا(ص) چنین فرصتی پیش نیامده بود تا معارف اصیل اسلامی ترویج شود، به ویژه که قانون منع حدیث و فشار حکام اموی باعث تشدید این وضع شده بود. بر این اساس خلاء بزرگی در جامعه آن روز که تشنه هرگونه علم، دانش و معرفت بودند، به چشم می‌خورد.

امام صادق با توجه به فرصت مناسب سیاسی و نیاز شدید جامعه، نهضت علمی و فرهنگی پدرشان را در پیش گرفتند و حوزه وسیع علمی و دانشگاه بزرگی به وجود آوردند، ایشان در رشته‌های مختلف علمی و نقلی شاگردان بزرگی تربیت کردند. شاگردانی نظیر هشام بن حکم، مفضل بن عمر کوفی جعفی، محمد بن مسلم ثقفی، ابان بن تغلب، هشام بن سالم، مؤمن طاق، جابر بن حیان و ... .

در سال‌های اخیر کتاب‌های متعددی درباره دوران زندگی، امامت، علم، اقدامات فرهنگی، شاخصه‌های اخلاقی و کرامت‌های این امام همام تالیف و منتشر شدند که برخی از آنها عبارتند از:

ـ در محضر امام صادق(ع) / زین العابدین باکوئی / کمال الملک / 1382
ـ درس‌هایی از توحید و نبوت از زبان امام ششم و امام هشتم(ع)/ علی عبدالملکی/ علم گستر/ 1382
ـ مصباح الشریعه، از کلمات امام ششم حضرت صادق (ع)، صد باب در حکمت و معارف و سیر و سلوک / حسن مصطفوی/ مرکز نشر آثار علامه مصطفوی/ 1383
ـ مجموعه مقالات منتخب همایش سراسری علم، معرفت و تضارب آرا در مکتب جعفری/ کارور/ 1384
ـ مرد صادق؛ حضرت امام جعفر صادق(ع) / مهدی مرادحاصل، شهرام عظیمی (نقاش)، زهرا شهبازی (ویراستار)/ منادی تربیت / 1384
ـ معجزات امام صادق علیه السلام / حمید عجمی (خطاط)، حبیب الله اکبرپور (به اهتمام)، محبوبه درویشان حقیقی (مصحح)/ الف / 1384
ـ امام صادق(ع) الگوی زندگی / حبیب الله احمدی / فاطیما / 1385
ـ نصایح امام صادق(ع)؛ به زبان روسی/ محمدتقی مصباح، محمد آذری (مترجم) / شهریار / 1385
ـ امام صادق (ع) از دیدگاه اهل سنت / مهدی لطفی، ذوالفقار ناصرپور (ویراستار) / مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما / 1385
ـ مهربان هشتم، امام صادق(ع)/ مجید ملامحمدی، محمدحسین صلواتیان (تصویرگر)/ پیام آزادی، کتاب‌های پرنده / 1385
ـ درسنامه امام صادق(علیه السلام) / سیدصادق حسینی شیرازی / یاس زهرا (س) / 1386
ـ ویژگی‌های امام صادق(ع)/ حامد فدوی اردستانی / نسیم کوثر/ 1386
ـ صحیفه امام صادق(ع) / جواد قیومی اصفهانی (گردآورنده)/ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی / 1386
ـ زندگانی امام صادق جعفربن محمد(ع) / سیدجعفر شهیدی / دفتر نشر فرهنگ اسلامی/ 1386
ـ چهل حدیث از امام صادق(ع)/ شراره شرفی (به اهتمام) / جلیل/ 1386
ـ پرتوی از زندگانی امام صادق(ع)/ نورالله علیدوست خراسانی، جعفر سبحانی تبریزی/ دفتر نشر فرهنگ اسلامی/ 1386
ـ صحیفه امام صادق(ع)/ جواد قیومی اصفهانی (گردآورنده)/ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی / 1386
ـ در مکتب امام صادق(ع) / محمدحسین نوحه خوان/ مدین/ 1387
ـ طب جامع امام صادق(ع) / سیدمحمدکاظم قزوینی، لطیف راشدی (مترجم)/ پیام عدالت / 1387
ـ صبح صادق؛ امام صادق(ع)/ سیما بروجردی (تصویرگر)، عباسعلی سپاهی یونسی (شاعر) انصار/ 1387
ـ اخلاق از دیدگاه امام صادق(ع)/ زهرا اسدی / ام ابیها(س) / 1387
ـ درس‌هایی از مکتب امام صادق(ع)/ سیدمحمدتقی حکیم/ دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1387
ـ امام صادق(ع) / مهدی وحیدی صدر/ عروج اندیشه/ 1387
ـ شگفتی‌های آفرینش به بیان امام ششم (علیه السلام)؛ آفرینش انسان/ سیدمسعود راد / مدرسه / 1387

کتابهای زیر درباره امام صادق(ع) در فروشگاههای دفتر نشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است:

پیشوای صادق(ع)
پای درس امام صادق(ع)،(ترجمه توحید مفضل) نگاهی موحدانه به شگفتی‌های آفرینش
در محضر آفتاب: روایت داستانی زندگی امام صادق(ع)
غیبت امام مهدی (ع) از دیدگاه امام جعفر صادق (ع)
طب الرضا (ع) و طب الصادق (ع)
مقتل الحسین به روایت شیخ صدوق (ره): امام حسین (ع) و عاشورا از زبان معصومان (ع)
وصایا الرسول و الائمه: وصیتهای تربیتی، اخلاقی، اجتماعی رسول خدا (ص) و ائمه معصومین (ع)
آداب معاشرت از دیدگاه معصومین علیهم السلام(وسائل الشیعه الیتحصیل مسائل الشریعه)
سیمای معصومین(ع) در اندیشه امام خمینی(س)