تاریخ جمعیت اخوان المسلمین

به گزارش مرکز بررسی های اسلامی قم، این کتاب نتیجه تحقیقات پروفسور ریچارد میشل (Richard Mitchele) استاد تاریخ در دانشگاه میشیگان آمریکاست که پس از پنج سال اقامت در مصر و پژوهش و کاوش علمی، کتابی با نام «جمعیت اخوان‏المسلمین» (the society of muslim brother) درباره تاریخ و اندیشه بزرگترین جنبش سیاسی مصر، منتشر کرده است. از نقاط قوت کتاب این است که منابع و مستندات فراوانی دارد و نشان می‏دهد که نویسنده تا چه حد محققانه کار کرده است. دوم اینکه استاد خسروشاهی این کتاب را از روی متن عربی آن ـ که توسط انجمن اسلامی آمریکا ترجمه و چاپ شده است ـ به فارسی درآورده است که شامل توضیحات تکمیلی و اصلاحی دو تن از شخصیت‏های برجسته اخوان‏المسلمین، استاد صالح ابورقیق ـ عضو مکتب‏الارشاد اخوان و نفر دوم اخوان پس از شهادت حسن البناء و مدیر مرکز مخطوطات عربی و سازمان فرهنگ و علوم مصر ـ و دکتر محمد ابوالسعود، اقتصاددان عضو اخوان و مقیم آمریکا، است که چاپ انگلیسی کتاب، فاقد این توضیحات است.

سوم توضیحات استاد خسروشاهی است که ـ با چند دهه تحقیق و مشاهده عینی چگونگی پیدایش و استمرار حرکت اخوان‏المسلمین در مصر و جهان اسلام ـ در ترجمه فارسی این کتاب ذکر شده است. البته این، همه توضیحات استاد خسروشاهی درباره اخوان‏المسلمین نیست؛ چراکه مترجم اندیشمند کتاب در مقدمه، وعده انتشار یادداشت‏هایش درباره این جنبش اسلامی را به صورت کتبی مجزا در 400 صفحه داده است. چهارم اینکه، مترجم، کتاب پروفسور میشل را در دانشکده‏های حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و روابط بین‏الملل وزارت امور خارجه تدریس کرده و آن را در مجامع علمی و دانشگاهی از منظرهای مختلف مورد بررسی قرار داده است.

ترجمه کتاب این استاد تاریخ دانشگاه میشیگان در دو جلد منتشر شده است که جلد اول آن، از سه مقدمه و پنج فصل و جلد دوم هم از شش فصل تشکیل شده است. نویسنده در چهار فصل اول جلد اول کتاب، به تاریخ پیدایش جمعیت اخوان‏المسلمین، نحوه تأسیس این جمعیت و سیر آن می‏پردازد و در فصل پنجم و پایانی جلد اول هم به انحلال این جنبش سیاسی دینی توسط دولت مصر می‏پردازد. در جلد دوم، نویسنده در فصل ششم و هفتم، سازمان و تشکیلات اخوان‏المسلمین و آموزش و ارتباطات این جنبش انقلابی را تحلیل می‏کند. نویسنده در فصل هشتم به بررسی دیدگاه‏های اخوان‏المسلمین درباره صوفیه، تاریخ مصر، احزاب، سیاست، سرمایه‏داری، تمدن غربی، استعمار و... می‏پردازد. راه حل‏های این جنبش اسلامی سیاسی در خصوص بازگشت به اسلام و اصلاح جامعه اسلامی و حکومت به تفصیل در فصول نهم و دهم به تفصیل توضیح داده می‏شود. پایان بخش کتاب هم ارزیابی نویسنده محقق از این جنبش و آینده سیاسی آن است. در انتهای هر دو جلد کتاب هم اعلام، اماکن، فهرست کتب و مقالات برای استفاده مخاطبان و پژوهشگران آمده است.

گفتنی است جلد اوّل این کتاب 456 صفحه و تیراژ 2000 نسخه برای نخستین بار در بهار 1386 منتشر شد که در تابستان 87 به چاپ دوم رسید. جلد دوم این کتاب هم در 392 صفحه، تیراژ 1000 نسخه در زمستان 1387 منتشر شد. مطالعه این کتاب تحلیلی به محققان و همه فعالان نهضت‏های جهان اسلام و اساتید و دانشجویان رشته علوم سیاسی و تاریخ جهان پیشنهاد می‏شود.

استاد سیدهادی خسروشاهی، در تبریز، در خاندانی آراسته به علم و فقاهت، به دنیا آمد. مراحل بالای دروس حوزوی را در حضور اساتیدی چون آیت‏اللَّه بروجردی(ره)، امام خمینی(ره)، علامه طباطبایی(ره) و بزرگانی دیگر تلمذ نمود. تألیفات استاد به زبان فارسی و عربی بالغ بر 80 جلد می‏باشد. علاوه بر تألیفات و ترجمه‏ها، 120 عنوان کتاب دیگر نیز با تحقیق، توضیح و یا مقدمه و اشراف ایشان منتشر شده است. استاد پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نخست به مدت دو سال به‏ عنوان نماینده امام در وزارت ارشاد اسلامی و سپس به مدت 5 سال به عنوان سفیر ایران در واتیکان به فعالیت پرداخت. استاد پس از مراجعت از واتیکان، در دانشگاه تهران از جمله دانشکده حقوق و علوم سیاسی و دانشکده روابط بین‏الملل وزارت امور خارجه به تدریس پرداخت. همچنین در مدت اقامت سه ساله در قاهره به‏ عنوان رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در مصر، بالغ بر 50 جلد کتاب و نشریه، درباره انقلاب اسلامی، تشیع و اهل بیت(ع) تألیف و یا با همکاری ایشان در مصر منتشر گردیده است.
 پایگاه اطلاع‌رسانی استاد «سید هادی خسروشاهی» با طراحی و امکانات جدید به نشانی www.khosroshahi.net در دسترس علاقه مندان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه قرار دارد.

آثار مکتوب زیر از این نویسنده و محقق برجسته نهضتهای اسلامی معاصر در فروشگاههای دفترنشر معارف و سایت پاتوق کتاب موجود و قابل تهیه است:

خاطرات زندگی صبحی و تاریخ بابیگری و بهائیگری
فدائیان اسلام : تاریخ ، عملکرد ، اندیشه
مصلح جهانی و مهدی موعود از دیدگاه اهل سنت
یادنامه امام موسی صدر