نظام سیاسی و دولت مطلوب در اندیشه سیاسی ملا احمد نراقی و محمد حسن نجفی (صاحب جواهر)

معرفی کتاب

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، نظام نوین به عرصه ی نظام های موجود در حوزه ی سیاست وارد شد. این نظام که نظیر آن در گذشته یافت نشده و از حکومت ها و نظام های دیگر الگو نگرفته بود، مشروعیت حکومت خویش را از خداوند کسب کرده و حا کمیت را به نیابت از امام معصوم (ع) بر عهده ی فقیه عادل نهاد. این نظام که ولایت فقیه از برترین نمادها و شاخصه های آن به شمار می رود، الگویی ملی در اعصار و امصار گذشته نداشته، اما فقها همواره در کتاب های فقهی خویش بر نظریه ی سیاسی شیعه در قالب ولایت فقیه تأکید می کردند. از جمله فقهایی که به تدوین این نظریه ی سیاسی همت گماشتند، ملا احمد نراقی و مرحوم صاحب جواهر از فقهای نامدار عصر قاجار هستند، که برای اولین بار ولایت عامه ی فقها را در بابی جداگانه و در قالبی استدلالی مطرح کردند و حوزه های فراگیر ولایت فقیه را به صورت مستدل بر شمردند. هر چند در کتاب فقهای پیشین اصل ولایت عامه وجود داشته، ولی اختصاص دادن باب مستقل، مربوط به دوره ی نراقی و صاحب جواهر است. از آنجا که انقلاب اسلامی ایران تدوین نظام ولایت فقیه خود را مدیون چنین فقهایی است، لذا بازخوانی منابع اصیل پیشینیان برای فهم صحیح تر از مبانی این نظام و پاسخ گویی به نسل نوخاسته در این باب ضروری می نماید. از این رو بازشناسی اندیشه ی سیاسی ملا احمد نراقی که فقیهی جامع گر و برجسته است، و مرحوم صاحب جواهر، به منظور فهم صحیح مبانی اندیشه ی سیاسی شیعه و مقوله ی ولایت فقیه و پاسخ گویی به شبهات و کمک برای درک ماهیت این نظام مفید می باشد. در این کتاب به مبانی و اندیشه های سیاسی مرحوم نراقی و مرحوم صاحب جواهر پرداخته شده است. این کتاب در صدد پاسخ به این پرسش است که در دوران حضور و غیبت امامان شیعه حکومت چگونه اداره می شود و اصولا سیاست چیست؟ متون و منابع شیعی در مجموع با استناد به روایات وارده، در نیابت عام عالمان و فقیهان متفق القولند و مرحوم نراقی و صاحب جواهر نیز از رهیافت های فقهی، کلامی و فلسفی برای پاسخ به این سؤال سود جسته اند.