درون مایه های اساسی سینمای آمریکا - جلد اول: رویای آمریکایی

جمله ی مشهوری از جان فورد هست که می گوید «محدوده ی جغرافیایی هالیوود را نمی شود به سادگی روی نقشه تعیین کرد.» و با این که هالیوود، ظاهراً، در جای مشخصی از لس آنجلس جای دارد، محدوده ای عظیم را در برگرفته است. این است که می گویند قلمرو هالیوود همه ی سرزمین هایی را در برمی گیرد که مردمانش به تماشای محصولات هالیوود می نشینند. اما این هم هست که تقریباً هر تماشاگر محصولات هالیوود، چه تماشاگری عادی باشد که تفریحش تماشای فیلم است و چه منتقدی باشد که فیلم دیدن شغل اوست، شباهت های مضمونی و درون مایه ای را در این فیلم ها می بیند و جذابیت «رؤیای آمریکایی» هم به این است که مهم ترین درون مایه های سینمای آمریکا را یک جا جمع کرده و کمترین خاصیتش این است که می شود فهمید در سینمای آمریکا، در فیلم هایی که برچسب هالیوودی دارند، چه چیزهایی مهم ترند و چه چیزهایی بیشتر باب طبع تماشاگران هستند.
این را هم فراموش نکنیم که محصولات هالیوودی، چه فیلم های یک بارمصرفی که ساعتی پس از تماشای شان به دست فراموشی سپرده می شوند و چه فیلم هایی که فرهنگ ساخته اند و به بخشی از خاطره ی سینما بدل شده اند، در وهله ی اول، مخاطبانی آمریکایی دارند و این مردم آمریکا هستند که باید از دیدن این فیلم ها لذت ببرند. پس عجیب نیست که گاهی، به مناسبتی، شماری از کارگردان ها، درون مایه های مشترکی را در فیلم های شان به کار می گیرند و نتیجه ی کارشان هر چند ظاهراً شباهتی به کار آن دیگری دارد، صاحب تفاوت هایی هم هست. کار عمده ی «میشل سیوتا»ی فرانسوی در «رؤیای آمریکایی» این است که فهرستی از درون مایه ها را انتخاب کرده و این درون مایه ها را در شماری از مشهورترین ــ و ای بسا محبوب ترین ــ فیلم های آمریکا بررسی کرده است. طبیعی ا ست که مخاطب اصلی چنین کتابی، تماشاگرانی هستند که فیلم را چیزی بیش از یک سرگرمیِ محض می دانند و در نتیجه ی تماشای فیلم های بسیار، کم کم، صاحب ذهنی مدون شده اند که می تواند در هر فیلمی درون مایه های آشکار و پنهانش را کشف کند. در عین حال، سیوتای فرانسوی درون مایه های سینمای آمریکا را به شکلی کاملاً ایدئولوژیک بررسی کرده و کاری نداشته به این که کارگردان، یا فیلم نامه نویس و بازیگر، به کدام مکتب انسانی وابسته بوده اند. یک چیزهایی در هالیوود اصل هستند و شماری از مشهورترین درون مایه های سینمای آمریکا هم، در طول سال ها، به اصل بدل شده اند و این به عهده ی کارگردان و فیلم نامه نویس بوده که روایتی از آن اصل را، آن طور که خودش دوست دارد و می پسندد، روی پرده ی سینما بیاورد. «رؤیای آمریکایی» یکی از آن کتاب هایی است که ذهن تماشاگر سینما را منسجم می کند و راه هایی را به او می آموزد که با دیدن هر فیلمی از سینمای آمریکا گوشه ای از ذهنش را برای طبقه بندی مضمون های آشکار و پنهانش باز کند.