loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

نیست انگاری و شعر معاصر

ناشر موسسه فرهنگی هنری پگاه روزگار نو

نویسنده یوسفعلی میرشکاک

سال نشر : 1393

تعداد صفحات : 516

هم اکنون غیرقابل سفارش!

معرفی کتاب

میرشکاک که درد این روزهای قوم ایرانی را محرومیت از خرد برتر می داند و در پی آن است که وضع قوم ایرانی را در آیینه ی شعر جست وجو کند، این بار به بازخوانی اشعار نیما، اخوان، شاملو و فروغ پرداخته است. ردیابی وضع تفکر در شعر معاصر، امری است که پس از طرح در کتاب «شاعران در زمانه ی عسرت» از دکتر رضا داوری اردکانی، شاید بتوان گفت دومین بار است که در کتابی به آن پرداخته شده است.

این کتاب نه شعر است و نه طنز و نه گزیده و نه شرح بر مجموعه شعر بزرگ شاعری از این مرز و بوم. بلکه نگاهی تأویلی است به اشعار نیما، اخوان، شاملو و فروغ؛ و در رثای خرد برتر و ظهور نیست انگاری. میرشکاک در این کتاب، جا به جا ضمن اشاره به ابیاتی از اشعار این شاعران، «چرا»یی رجوع شاعر به سبک یا زبانی خاص یا استمداد از معنا یا مفهومی به خصوص را می کاود و در این بین، آرام آرام جای شاعر و شعرش در تاریخ فکر و فرهنگ این خطّه برای خواننده نمایان می شود.

«نیست انگاری و شعر معاصر»، کتابی است که در بین مجموعه ی کتاب های وی، البته بی سابقه نیست. این کتاب از زاویه ای ما را به یاد کتاب «در سایه ی سیمرغ» می اندازد که با نگاهی تأویلی در ظاهر شعر حکیم ابوالقاسم فردوسی پرده از باطن آن بر می دارد و خرد برتر را به نمایش می گذارد. چرا میرشکاک به جای انتشار مجموعه ی اشعارش دست به چنین کاری زده است؟ وی در پاسخ به این پرسش در مقدمه ی کتاب چنین می نویسد: «برای قدم گذاشتن در راه حق، نیازمند آن هستیم که ببینیم لااقل در دو سه قرن اخیر و به ویژه پس از مشروطه، چه بر سر تفکر ما آمده است که به هرطرف رو می کنیم، سرزنش خار مغیلان هست و نشان کعبه نیست و چرا امید به هر گشایشی، برنیامده به فروبستگی بدل می شود؟»

میرشکاک درد این روزهای قوم ایرانی را محرومیت از خرد برتر می داند و در پی آن است که وضع تفکر و در پی آن وضع قوم ایرانی را در آینه ی شعر جست وجو کند. اما چرا او برای این کار سراغ شاعران رفته است: «برای یافتن پاسخ این پرسش، باید از خود بپرسیم صورت غالب تفکر ما چیست؟ شعر یا فلسفه؟ آیا فردوسی آموزگار ما و زنده کننده ی زبان و هویت قومی و دینی ما بوده است یا فارابی و ابن سینا؟ ... به هر حال بی آنکه در پی انکار منزلت فلاسفه ی جهان اسلام باشم، باید بگویم -و به بانگ بلند- که آموزگاران قوم ایرانی، شاعران بوده اند و درست از روزگاری که شاعران از عهده ی وظیفه ی خود بر نیامدند و نسبت خود را با حق و خلق گم کردند و حقیقت شعر را به وزن و قافیه و لفظ تقلیل دادند و به گمان خود «بازگشت»اند، فرهنگ ما دچار فروبستگی شد.»

برای نمونه، سطرهایی از این کتاب را با هم می خوانیم:
«نیما از شهر به طبیعت می گریزد اما طبیعتی مجرد که جز در ذهن و زبان او وجود ندارد (مگر در حدود مظاهر زبانی). حتی در مسافرت هرساله ی وی به مازندران نباید به دنبال آن طبیعت گشت. این طبیعت، طبیعت همه ی ماست حتی طبیعت آن ها که نه شعر نیما را می خوانند و نه او را می شناسند. طبیعتی که هم نسلان نیما آن را با تمام تاروپود وجود خود جذب کرده بودند، چراکه تمدن جدید در حال نابود کردن آن در ساحت اصلی (طبیعت مادی و معنوی مشرق زمین) بود.»
«درست در سال هایی که اخوان با تمام وجود نومیدی فردی و جمعی را به جان می آزماید و خواسته و ناخواسته حوالت گوی عصر نیست انگاری در هر سه وجه فردی، قومی و جمعی است، شاملو با تمام امید خود دست در آغوش است چنانکه گویی هیچ آرزویی ندارد و از هیچ حادثه ای وحشت نمی کند. شاملو هر بار عیار عشق حریفان را به محک ازدواج زده و آیدا را نیز از این آزمون معاف نکرده است.
این آیدا است که برخلاف همسران قبلی شاعر، ثابت کرده که ازدواج، مهر او را کاهش نداده است. مادری کردن معشوق در حق عاشق، یگانه پاسخ درست به عشق اوست و آیدا در این پایگاه به قدری مادر و همسر و دیگر وجوه زنانگی را هم تافت می کند و شاعر عاشق را از تمام این وجوه بهره مند می سازد که به نخستین اسطوره ی شعر معاصر بدل می شود.»
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
اخبار مرتبط
بازدیدهای اخیر شما