کرامت نفس در تربیت کودک

معرفی کتاب

کرامت انسانی اصلی است که در متون دینی بطور صریح بدان اشاره شده و بسیاری از احکام و اخلاقیات دینی بر آن استوار است. در این طرح که حلقه اول از تربیت انسانی در مراحل رشد است، بر چگونگی تربیت کودک با محوریت کرامت انسانی تکیه شده، و از این منظر بسیاری از دستورات دینی را از قبل از تولد کودک تا سنین زیر دبستان مورد بررسی قرار داده است.

در دنیای امروز کتابها و مقالات و تحقیقات فراوانی پیرامون روشهای گوناگون تربیت فعال یا غیرفعال کودک عرضه میشود و در این میان بخشی از آنها وارد کشور میشود و در مجامع علمی و روانشناسی نیز مورد استفاده قرار میگیرد، اما تحقیقی مستقل که از یکسو کرامت انسانی را مستقیما از قرآن و کلام اهل بیت علیهم السلام ارائه نماید و از سوی دیگر موارد کاربردی و عملی آنرا در تربیت کودک روشن نماید، کمتر به آن پرداخته شده. که در این اثر سعی بر آن است که این نقص جبران شود.

محورهای مورد توجه در این کتاب:
الف: تبیین دقیق مسأله کرامت نفس در اصطلاح دینی و عزت نفس در روانشناسی نوین.
ب: خارج کردن این اصل مهم (کرامت نفس در انسان) از بحثهای صرفا نظری به حیطه عمل.
ج: روشن کردن ابعاد تربیت فعال در خانواده با اصولی که در کرامت نفس به آن پرداخته میشود.

امتیازات و نکات بدیع این کتاب نسبت به آثار مشابه:
در زمینه کرامت انسانی بطور عام- و نه در حیطه کودک- تحقیقاتی در آثار استاد شهید آیت الله مطهری و نیز آیت الله جوادی آملی وجود دارد، ولی در زمینه تربیت کودک کمتر به این مهم پرداخته شده و نیز آثاری که در کشورهای غربی و آمریکا وجود دارد:
الف: کرامت انسانی از منظر دینی تعریف نمیشود، بلکه انسان فی حد ذاته بدون هیچ گرایشی مورد توجه قرار گرفته است.
ب: راهبردهای تربیتی که از این منظر ارائه میشود، با فرهنگ ملی و خصوصا دینی ما سازش ندارد.
که در این اثر هر دو مسأله مورد بررسی و کنکاش واقع شده است.
الف: در دنیای امروز نقش خانواده در زندگی کم رنگ شده و به دنبال آن نقش مادر در تربیت کودک نیز کم رنگ شده است، که در این طرح بر هر دو نکته تاکید شده و از ابعاد مختلف به نقش مادر و محیط خانواده که اولین بستر رشد کودک در زندگی خود میباشد اشاره شده است.
ب: معمولا اولین مراحل تربیت، با اولین روزهای تولد کودک آغاز میشود اما در این کتاب با استفاده از دلایل عقلی و نقلی اولین جوانههای تربیت را از ماههای بارداری مادر، آغاز میکند. و دستوراتی تربیتی حتی به سالهای قبل از تولد کودک نیز کشیده میشود.

موضوعات فرعی که این کتاب به آن می پردازد:
الف: توضیح روح جمعی خانواده و تاثیر آن بر افراد تحت پوشش خود.
ب: تربیت محسوس و نامحسوس و تاثیر عمیق دومی نسبت به اولی در رشد کودک.
ج: مسائل فرعی فراوانی که از کرامت نفس پدر و خصوصا مادر در محیط خانواده و تربیت کودک ناشی میشود.

سرفصل­ های کتاب به قرار زیر است:
1. عوامل موثر در تربیت کودک پیش از تولد
2. عوامل موثر در شکل گیری شخصیت کودک بعد از تولد
3. تاثیر شخصیت خانواده در کرامت نفس کودک
4. رابطه ی محبت و پرورش شخصیت کودک