تحلیلی بر مواضع سیاسی علمای شیعه از عدالتخانه تا کودتای رضاخان
سال نشر : 1391
تعداد صفحات : 243
معرفی کتاب
کتاب تحلیلی بر مواضع سیاسی علمای شیعه از عدالتخانه تا کودتای رضاخان، به تحلیل مواضع علمای شیعه در قبال حکومت و مسائل مرتبط با آن از قبیل نوع رابطه با غرب، دادن امتیازات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی به بیگانگان، مبارزه با استبداد و مشروطه خواهی می پردازد. این کتاب نوشته فرزاد جهان بین است و در انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران منتشر شده است.«تحلیلی بر مواضع سیاسی علمای شیعه از عدالتخانه تا کودتای رضاخان» بر آن است تا با استفاده از منابع دست اول و با نگاهی همه جانبه به تحلیل مواضع علمای شیعه در قبال مقوله حکومت و مسائل مرتبط با آن از قبیل نوع رابطه با غرب، دادن امتیازات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی به بیگانگان، قانون خواهی، آزادی طلبی، مبارزه با استبداد و مشروطه خواهی بپردازد و از این طریق به تحلیلی درست از مواضع علما و فراز و فرود ان و علل پیدایش این مواضع دست یابد.
مقطع زمانی جنبش عدالتخانه و مشروطه خواهی به دلیل طرح موضوعات جدید سیاسی در حوزه ی حکومت از قبیل نوع رابطه با غرب، دادن امتیازات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی به بیگانگان، قانون خواهی، آزادی طلبی، مبارزه با استبداد و مشروطه خواهی اهمیت زیادی دارد. طرح همین موضوعات جدید علمای شیعه را، که در متن اجتماع حضور داشتند و خود را از مردم جدا نمی دانستند وادار به عکس العمل می کرد.
اما این عکس العمل در میان آنان اشکال متفاوتی به خود گرفت که در بیانات و مکتوبات و عمل سیاسی آنان نمایان گشت. علمای شیعه، در برهه زمانی مورد نظر، ادر ابتدا به هنگام نهضت عدالتخانه در رد حکومت استبدادی و لزوم تقیید و تحدید آن موضعی واحد داشتند؛ اما بعداً با مطرح شدن مسأله مشروطه و طرح مسائلی جدید، علما به لحاظ موضع گیری در مقابل حکومت به چند دسته تقسیم شدند.
در نهضت عدالتخانه به دلیل روشن بودن مفهوم استبداد، لزوم مشخص کردن حد و حدود آن، بومی و آشنا بودن مفهوم عدالتخانه، علمای شیعه در برابر حکومت نظر هماهنگ و یکسانی داشتند. طرح مفهوم مشروطه و مسایل مربوط به آن و همچنین ورود این مفاهیم در ادبیات سیاسی مبارزاتی مردم و علما، باعث بروز اختلاف میان علما شد که در یک تقسیم بندی کلی در این مرحله علما به سه دسته تقسیم شدند: مخالف مشروطه و یا مشروعه خواه، موافق مشروطه و نیز جریان علمایی که سیاست سکوت را در گیرودار مشروطه خواهی اتخاذ کرده و بی طرفی اعلام نمودند.
روشنفکران در این دوره بر جدایی دین از سیاست، با هدف توسعه و ترقی تاکید می کردند اما در موضع علما اختلافاتی وجود داشت. بررسی مواضع سیاسی علمای شیعه در قبال حکومت با بررسی مقطعی در هر دوره ممکن است، از این روی این دوره از تاریخ به بخش هایی چون روی کار آمدن مشروطه اول تا استبداد شاهی و دوره مشروطه دوم تا به حکومت رسیدن رضاشاه تقسیم و بررسی می شود.
آیت الله شیخ فضل الله نوری، محمد حسین بن علی اکبر تبریزی، شیخ ابوالحسن نجفی مرندی، ایت الله سید محمدکاظم یزدی، سید عبدالله بهبهانی، سید محمد طباطبایی، ملا محمد کاظم خراسانی، شیخ عبدالحسین لاری، ثقة الاسلام تبریزی و آقا نجفی اصفهانی گروهی از این علما به شمار می آیند.
در بررسی نسبت علما با این مفاهیم باید به دو نکته توجه کرد، نخست آن که اختلاف نظر جدی در ارتباط با مشروطه و مفاهیم مطرح در میان این سه گروه از علما وجود داشت و دوم این که عوامل به وجود آورنده اختلاف مبنایی نبودند و به احتمال زیاد درگیری اصلی میان علما و مشروطه خواهان سکولار رخ داده است. با فتح تهران و روی کار آمدن حکومت مشروطه دوم و به دنبال آن کشف حقیقت مشروطه خواهی بر علما، بار دیگر موضع آن ها به یکدیگر نزدیک شد.
اما در یک جمع بندی کلی، اصول حاکم بر مواضع آنان را این چنین می توان فهرست کرد: صیانت از اسلام - صیانت از تشیع - صیانت از ایران - مقابله با استعمار - مبارزه با استعمار - دفع افسد به فاسد - استفاده از خیر الموجودی
-
زبان کتابفارسی
-
سال نشر1391
-
چاپ جاری1
-
تاریخ اولین چاپ1391
-
شمارگان2000
-
نوع جلدجلد نرم
-
قطعوزیری
-
تعداد صفحات243
-
ناشر
-
نویسنده
-
وزن393
-
تاریخ ثبت اطلاعاتشنبه 25 بهمن 1393
-
تاریخ ویرایش اطلاعاتجمعه 5 آبان 1402
-
شناسه23107
-
دسته بندی :
محصولات مرتبط
35,000 تومان
افزودن
به سبد خرید اضافه شد
80,000 تومان
افزودن
به سبد خرید اضافه شد
254,000 تومان
افزودن
به سبد خرید اضافه شد
70,000 تومان
افزودن
به سبد خرید اضافه شد
