حزب برادران شیراز به روایت اسناد

معرفی کتاب

بررسی و تحقیق پیرامون جریان های سیاسی دینی دهه ی بیست در مناطق مختلف ایران، برای ارزیابی میزان تأثیرگذاری گروه های سیاسی در رویدادهای حساس تاریخی از اهمیت به سزایی برخوردار است. به عبارت دیگر، تبیین و روشن ساختن عملکرد نیروهای مذهبی در دوره ی مورد بحث، مسیر مطالعه ی تاریخ دهه های اخیر را هموار خواهد ساخت.

در مورد فعالیت های نیروهای غیر مذهبی، از سوی افراد و محافل گوناگون مطالعات گسترده ای صورت گرفته که حاصل آن در قالب خاطرات ، تاریخ شفاهی و پژوهش های تاریخی به چاپ رسیده است؛ اما نقش نیروهای دینی در این دوره ی پر تلاطم و علمکرد آنها، نه تنها چنان که شایسته ی آن است مورد بررسی قرار نگرفته، بلکه از سوی بسیاری از محافل مورد هجمه قرار گرفته است. مرکز اسناد انقلاب اسلامی با توجه به این روند در مطالعات تاریخی ، در صدد بر آمده است در قالب پژوهش های تاریخی و با استفاده از اسناد و مدارک معتبر، حقیقت و واقعیت تاریخی را آن چنان که رخ داده، در معرض دید و قضاوت علاقه مندان تاریخ معاصر ایران قرار دهد. از این رو، تدیون اسناد «حزب برادران» را در دستور کار خود قرار داد.

در این اثر فراز و فرود این تشکل که در دهه ی بیست در استان فارس فعالیت های گسترده ای داشت با استفاده از اسناد و مدارک معتبر روایت شده است. پیش از این، جهت ارائه ی اطلاعات اولیه درباره ی حزب برادران، خاطرات مرحوم حجت الاسلام سید منیرالدین شیرازی، فرزند آیت الله سید نورالدین، توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی انتشار یافته بود. امید است این دو اثر تا حد زیادی خلاء فقدان اطلاع را پر نماید. حزب برادران در اوج دیکتاتوری رضا خان در شیراز توسط سید نورالدین شیرازی، مجتهد مشهور ، تأسیس شد. پس از فرار رضا شاه در شهریور 1320، فعالیت آن گسترده شد و بسیاری از اقدامات افراد وابسته به حزب توده را خنثی ساخت.

در جریان رویارویی آیت الله کاشانی و دکتر مصدق از کاشانی حمایت نمود و دکتر مصدق و مورد انتقاد شدید قرار داد. این حزب در طول حیات خود در راستای حمایت از فقرا و طبقات محروم در استان فارس اقدامات شایانی کرد. حزب برادران پس از فوت سید نورالدین شیرازی در آغاز دهه ی 30، از تکاپو افتاد و جز در مراسم نوحه خوانی و دینی، از خود فعالیتی نشان نداد.