loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

روحانیت - بهائیان (نیمه اول سال 1334) از سخنرانی های حجت الاسلام فلسفی تا قصد مهاجرت آیت الله بروجردی از ایران

ناشر مرکز اسناد انقلاب اسلامی

نویسنده مسعود کوهستانی نژاد

سال نشر : 1386

تعداد صفحات : 225

چاپ تمام شده ؛ درصورت چاپ مجدد به من اطلاع بده notify me

معرفی کتاب

مرجعیت تقلید شیعه در جامعه ی اسلامی ایران به عنوان نایب امام معصوم غایب (ع)، جایگاه مهم و نقشی سرنوشت ساز دارد و در بزنگاه های تاریخی خطیر به صیانت از کیان و هویت ایرانی پرداخته است. ویژگی منحصر مرجعیت شیعه استقلال از حکومت ها می باشد و این ویژگی به اتکای مردم متدین، چنان قدرتی به مرجعیت داده است که در مواقع سرنوشت ساز حافظ دین و ملت در مقابل تعرض قدرت های خارجی و حکومت های داخلی باشد.

دوران زعامت آیت الله العظمی بروجردی از دوره های مهم قبل از شروع نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام است. در اغلب تواریخ غیر مذهبی چنان القا می شود که آیت الله بروجردی مرجعی غیر سیاسی بوده است، در حالی که مبارزات آن مرجع عظیم علی الاطلاق شیعه، حکایت از ایفای وظیفه و رسالت مرجعیت به نحو احسن دارد. از فرازهای حیات سیاسی ایشان مبارزه ای اساسی و اصولی با فرقه ی سیاسی بهاییت ـ ساخته و پرداخته ی استعمار ـ می باشد.

سال 1334 را می توان منحصر به فردترین زمان در تاریخ معاصر ایران در مقوله ی روابط نیروهای مذهبی با حاکمیت، دولت، دربار و حکومت قلمداد کرد. منحصر به فردترین نه از این جهت که در سال های قبل و بعد از آن رویدادهای اساسی و مهم که یک سوی آن نیروهای مذهبی و سوی دیگر آن حاکمیت قرار داشتند، اتفاق نیفتاده است، لیکن آنچه سال 1334 را از میان آنها متمایز می سازد، فراز و فرود بسیار بزرگی است که طی یک سال، و حتی بسیار کمتر از آن، طی شش ماه، عمر روابط بین نیروهای مذهبی با حاکمیت به وجود آمد.

در آخرین روزهای اردیبهشت سال 1334، هنگامی که نیروهای مذهبی پیرزمندانه تصور می کردند بر «بهایی ها» که مهم ترین معضل مرجعیت، روحانیت و جامعه ی مذهبی ایران در آن زمان تلقی می شد، چیره شده اند، همکاری شاه و دولت در اشغال و قصد تخریب حظیره القدس بهاییان در تهران را بهترین فرصت برای نزدیک شدن به حاکمیت قلمداد کردند. ولی سخره ی تاریخ آنکه کمتر از دو ماه بعد ورق برگشت و عدم همکاری دولت و شاه در عمل به وعده هایشان برای مبارزه با بهاییت، کار را به جایی رساند که در تیرماه همان سلا، آیت الله العظمی بروجردی، در اعتراض به دولت و دربار ، به مدت یک ماه مسند تدرس را ترک کرد و آن واعظ مشهور (حجت الاسلام فلسفی) نیز نه تنها نتوانست از رادیو سخنرانی بکند، بلکه دیگر خبری از مصاحبه های روزانه ی مطبوعاتی با او نبود.

به مرور زمان، فشار و محدودیت بر نیروهای مذهبی بیشتر شد و شاه و دولت در هراس از تکرار وقایع محرم شهریور 1334، کار را به جایی رساند که این بار آیت الله العظمی بروجردی به قصد زیارت عتبات عالیات، در صدد ترک ایران بر آمد (مهر ماه 1334) . اگر به چنین فهرستی مرگ مشکوک فرزند آیت الله کاشانی (سید مصطفی) و سپس محاکمه ی شخص آیت الله که به شکلی موهن برگزار شد و نیز دستگیری، محاکمه و اعدام فداییان اسلام (متعاقب ترور ناموفق حسین علاء) را اضافه کنیم، متوجه دگرگون شدن کامل روابط بین حاکمیت با نیروهای مذهبی نسبت به شش ماه قبل از آن خواهیم شد. روایت چنین فرآیند منحصر به فردی، در اثر حاضر در پیش روی می باشد. هدف از بیان روایت حاضر، ارائه ی تصویری از وقایع شش ماهه ی اول سال (اردیبهشت تا مهر) 1334 با استفاده از منابع موجود تاریخی است.
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما