بوبوک

معرفی کتاب

«بوبوک» از داستانهای کمتر خوانده شده داستایوفسکی در ایران است و بر خلاف آثار دیگرش که ظاهری تلخ دارند از طنازیهای ادبی و شخصیت پردازیهای جالب استفاده شده که فضایی گروتسک به داستان می دهد. یکی از نکات درخشان داستان این است که در اوج به پایان می رسد و این امر باعث می شود که خواننده مداوم خیال پردازی کرده و تصویر سازی کند.

بوبوک، عنوان یکی از داستان های نویسنده بزرگ ادبیات روسیه، فئودور داستایوفسکی است. این داستان بر خلاف دیگر داستان های داستایوفسکی کمتر در ایران مورد توجه قرار گرفته است. بنفشه اعرابی نمایشنامه اش را بر اساس همین داستان نوشته و به اثر درخشان داستایوسکی، جلوه های نمایشی بخشیده است. بوبوک روایتی از دنیای مردگان است. هشت شخصیت داستان همگی مرده اند و در گورهایشان قرار دارند و باهم صحبت می کنند. این هشت نفر که از قشرهای گوناگون اجتماع و با سطح فرهنگ های مختلف هستند، پیش از مرگ هم همدیگر را می شناخته اند و همین موضوع باعث می شود تا دیالوگ هایی که در نمایشنامه بین این افراد شکل می گیرد، جالب و چالش برانگیز باشد.

اعرابی در این نمایشنامه سعی نکرده برداشتی عمیق و فلسفی از کتاب داستایوفسکی داشته باشد. او حتی در برخی از صحنه های نمایشنامه مایه های طنز را چاشنی مباحث فلسفی جهان پس از مرگ می کند و با این ترفند، مخاطبش را به همراهی هرچه بیش تر با نمایشنامه ترغیب می کند. با اینکه نمایشنامه بسیار کوتاه است و پرسوناژها عمل مهمی انجام نمی دهند و با حرف هایشان ذهنیات و عقایدشان را مطرح می کنند، اما شخصیت پردازی به درستی انجام شده و مخاطب تا حد زیادی با آنها ارتباط برقرار می کند.

در نمایشنامه بوبوک، نویسنده با رویکردی تلویحی به آنچه که در جهان پس از مرگ رخ می دهد، می اندیشد و عملا با وارد شدن به یک دنیای فانتزی که در قالب دیالوگ ها شکل می گیرد، سفر کوتاهی را آغاز می کند. اما او در جریان این سفر فقط نقش راوی را بازی می کند و سعی نمی کند که عقیده ای را به مخاطبش تحمیل کند و فرصت تجزیه و تحلیل را از او بگیرد.