عناصر درونی شعر: خیال، عاطفه، اندیشه

معرفی کتاب

کتاب حاضر، مجموعه آموزشی کارگاهی شعر است که به زبان ساده و آموزشی برای نوآموزان شعر در 112 صفحه و 22 عنوان در حوزه آفرینش شعر توسط جمعی از شاعران فرهنگ سرایان تهران به رشته تحریر درآمده و با یک مقدمه به چاپ رسیده است. کتاب حاضر که اول به صورت جزوة درسی بوده، پس از چند بار تدریس و بررسی، دقت، نازک بینی و وسواس به صورت کتاب پیشرو در آمده است.

نویسندگان در مقدمه کتاب می نویسد: پرداختن و کندوکاو در شعر، چه کهن و چه معاصر، دغدغه ای بود که هر چهار تن درگیر آن بودیم و به اقتضای شیوه معلمی به دنبال راهی برای دستیابی درست به آن و سالها ارتباط با شاعران نوپایی که تشنة دانستن بودند و نیازمند فراگرفتن بسیاری از نهفته های شعر، بر آن شدیم تا علی رغم الهامی بودن شعر و نه آموختنی بودنش، مجموعه ای فراهم آوریم که بتواند جای پایی محکم و قابل اطمینان برای مبتدیان باشد که به شیوه ای کاملاً کاربردی و بی نیاز از همراهی معلم برای شعر جو، نگاشته شده است. نویسندگان کتاب در مقدمه آورده است که پس از دو سال تلاش پیگیر و مراجعه به تمامی منابع کهن و جدید شعر فارسی، کتاب حاضر را به رشته تحریر در آورده اند. اما در استفاده از مثالهای کارگاهی فقط از چند شاعر معاصر، نمونه شعری آورده اند و منابع محدودی را در پایان کتاب معرفی کرده اند.

پس از مقدمه نویسندگان کتاب به چرایی شعر اشاره کرده اند و پاسخ آن را در خیال، عاطفه و اندیشة شاعرانه داده اند. در بخش خیال، نخست خیال و تخیل شاعرانه را توضیح داده اند و سپس به مراحل شکل گیری تخیل اشاره کرده اند. برای بهتر فهمیدن عناصر خیال همچون پرورش حواس ظاهری، حواس درونی، کشف رابطه ها در دنیای حواس و تداعی معانی را توضیح داده اند، تا کمکی به خیال شاعرانه کرده باشند. در پایان بحث خیال به اینکه خیال چیست و از چه اجزایی برخوردار است به بکر بودن خیال، امروزی بودن و تصاویر خیال شاعرانه و رسایی تخیل اشاره نموده و آن را برای یک شاعر نو پا ضروری دانسته اند.

در بخش عاطفه به حیط گستردگی حس عاطفه اشاره کرده اند و اینکه به چه چیزی عاطفه گفته می شود، آیا تنها مهربانی و عطوفت عاطفه اند یا خشم و نفرت نیز در حیطه عاطفه و حس عاطفی جایی دارند. انواع عاطفه و عاطفه در شعر زیر مجموعه بحث عاطفه در شعر است که به زبان ساده، عاطفی و شفاف بحث شده و در پایان به گره خوردگی عاطفه و اندیشه اشاره کرده اند. صورتهای مختلف اندیشه در شعر، اندیشة منظوم، بیان اندیشه با تصاویر شعری و شعر و اندیشه از زیر مجموعه بحث اندیشه شاعرانه است. در پایان به بحث فرم گرایی در شعرهای خالی از اندیشه اشاره نموده اند که بحث اندیشه و گره خوردگی آن با عاطفه و تخیل شاعرانه، مبحث جدیدی را باز می کند که چگونه می توان از تلفیق اینان، شاعرانه شعر گفت و راهی به دنیای پر رمز و راز شعر گشود. خواندن این کتاب برای نوآموزان عالم شعر توصیه می شود که خودش عالم است و دیگرگونه خیالی. کتاب حاضر مجموعه آموزش کارگاهی شعر است که به زبان ساده و آموزشی برای نوآموزان شعر در 112 صفحه و 22 عنوان در حوزه آفرینش توسط جمعی از شاعران فرهنگ سرایان تهرانی نوشته شده است.

در این کتاب به زبان ساده و کارگاهی به عناصر درونی شعر اشاره شده که در آن بحث خیال، عاطفه و اندیشه، گره خوردگی آنان با هم به بررسی گرفته شده است تا نوآموزان عالم شعر بتوانند از تلفیق آنان شاعرانه شعر بگویند.