loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

از محسوس تا معقول

5 (1)

ناشر موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

نویسنده غلامحسین ابراهیمی دینانی

ویراستار علی اوجبی

سال نشر : 1402

تعداد صفحات : 494

خرید پیامکی این محصول
جهت خرید پیامکی این محصول، کد محصول، نام و نام خانوادگی، آدرس و کد پستی خود را به شماره زیر ارسال نمایید: کد محصول : 30351 10003022
280,000 تومان
افزودن به سبد سفارش

معرفی کتاب

از محسوس تا معقول روایتی است که دکتر ابراهیمی دینانی با گره زدن و هم افق دانستن محسوس و معقول، ظاهر و باطن، و مطلق و مقید می کوشد تا از دریای عظیم و خروشان هستی شناسی و آگاهی مطلق، انسان مدرن امروز را به اصل خویش نزدیک تر کند. او در بیان گره خوردگی محسوس و معقول می نویسد: «عقل به همان اندازه که ادراکات دیگرِ انسان را با یکدیگر متّحد و هماهنگ می سازد، جهانِ مُدرَک و معلوم را نیز منسجم و منظم می بیند و از همین طریق است که جهانِ محسوس، همان جهانی است که معقول شناخته می شود و جهان معقول نیز در چهرة یک جهان محسوس قابل مشاهده می گردد. جهان محسوس، اگر معقول نباشد، در مغاکِ تفرقه و پراکندگی فرو می رود و جهان معقول اگر در چهرة یک جهان محسوس به ظهور نرسد، جامعیتِ خود را از دست می دهد و ناتمام خواهد بود.نزولِ معقول به محسوس و صعودِ محسوس به معقول، وسعت و عظمتِ عالَم را آشکار می سازد و در آشکار شدنِ عظمتِ عالَم است که انسان به وسعتِ هستیِ خود آگاه می شود. عقل جز به معقول نمی بیند و حسّ جز به مشاهدة محسوس نمی پردازد؛ ولی کدام محسوسی است که از حیطة گستردة معقول بیرون باشد؟»

بخشی از مقدمه کتاب:
در میان موجوداتِ جهان، موجودی شگفت انگیزتر از انسان تاکنون دیده نشده است. شاید در آینده نیز موجودی شگفت انگیزتر از انسان به منصّه ظهور و بروز نرسد. اگرخواسته باشیم بر اساس استحکام منطقی سخن بگوییم، می توانیم ادّعا کنیم که به طور قطع و یقین درآینده نیز موجودی شگفت انگیزتر از انسان به وجود نخواهد آمد. زیرا آنچه در آینده موجود می شود، اگر قابلِ ادراک و شناخته شدن باشد، معلومِ انسان خواهد بود و چیزی که معلوم واقع می شود،انسانِ عالِم، بر آن احاطه خواهد داشت. امّا اگر به هیچ وجه مورد تعلّقِ ادراک واقع نشود، سخن نیز از آن برنمی آید و آنچه سخن گفتن درباره آن امکان پذیر نیست، ناچار قابل مقایسه و سنجش با موجودات دیگر نیز خواهد بود.

شگفت انگیز بودنِ انسان، یک سخنِ دور از ذهن و خارج از واقعیت نیست. زیرا خود معنیِ«شگفتی»یکی از ویژگی های انسان است که حقیقت و هویّتِ آن چندان روشن نیست و کمتر کسی می تواند یک تعریف جامع و مانع برای ماهیّتِ آن ارائه دهد و از حقیقتِ آن ابهام زدایی کند. کسانی چنین می اندیشند که«شگفتی» منشأ پدیدۀ «خندیدن» در انسان است و حالت خنده از خصلت های پدیده شگفتی به شمارمی آید، ولی ابهامی که در ذات و ماهیّتِ «خندیدن» دیده می شود، به هیچ وجه کمتر از ابهامی نیست که در ذات و ماهیّتِ «شگفتی» تحقّق دارد. اگر بپذیریم که حالتِ خندیدن از حالتِ پیدایشِ«شگفتی» درانسان ناشی می شود، ناچار باید بپذیرم که اگر ابهامی در ماهیّت خنده دیده می شود، از ابهامی که در حالت «شگفتی» وجود دارد، پدید می آید.

در مورد ماهیّتِ خنده، بحث و بررسی های بسیار به عمل آمده و کتاب هایی نیز در این باب به رشته نگارش درآمده است، ولی هنوز نمی توان ادّعا کرد که ماهیّتِ خنده بدرستی روشن و آشکار شده است. این سخن در مورد ماهیّت تعجّب و شگفتی نیز صادق است و هنوز معلوم نیست که درباره این پدیده نفسانی چگونه می توان بروشنی سخن گفت.

اکنون با توجّه به اینکه پدیده شگفتی از خواصّ و خصلت های انسان شناخته می شود، به آسانی می توان گفت، حقیقتِ انسان ـ که شگفتی از خواص و خصلت های او به شمار می آید ـ ، از هر موجود دیگری شگفت انگیزتر است. معنیِ این سخن، آن است که وقتی انسان در اثر روبروشدن با برخی از وقایع و حوادث یا موجودات خارق العاده در شگفتی فرومی رود، می تواند از وجودِ خودش – که از خصلتِ شگفتی برخوردار می شود – نیز شگفتی پیدا کند و بدرستی دریابد که بدون وجودِ او، شگفتی هرگز تحقّق نمی پذیرد. به دیگر سخن: شگفتی، چیزی نیست که وجود عینی داشته باشد و یک موجود خارجی شناخته شود، بلکه ـ همان گونه که یادآور شدیم ـ ، شگفتی از خواص و خصلت های انسان است و در شرایطی ویژه و در اثر روبرو شدن با برخی از امور خاص به وجود می آید.

اکنون در اینجا این پرسش پیش می آید که چرا انسان از هر موجود دیگری شگفت انگیزتر است و علّتِ شگفت انگیز بودنِ او در چیست؟

در پاسخ به این پرسش، باید گفت: چیزی نیست که در جهان، موجب تعجّب و شگفتی شود مگر اینکه نمونه ای از آن چیز در انسان تحقّق دارد و البتّه معلوم است که وقتی نمونه ای از هر شیءِ شگفت انگیز درانسان تحقّق داشته باشد، انسان همه امور شگفت انگیز را در خود دارد و به همین دلیل از هر موجود دیگری در جهان شگفت انگیزتر شناخته می شود. به این ترتیب، اگر شخص بتواند خودش را بشناسد، به همه شگفتی های جهان نیز آشنایی پیدا می کند.
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
نظرات

جواد زرکوب

با سلام و وقت بخیر در صورت موجود شدن کتاب محسوس تا معقول منتظر پیام شما برای سفارش کتاب هستم

27 آذر 1396

شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما