loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

الهیات محیط زیست

5 (1)

ناشر موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

نویسنده سید مصطفی محقق داماد

ویراستار شهین اعوانی

سال نشر : 1393

تعداد صفحات : 265

خرید پیامکی این محصول
جهت خرید پیامکی این محصول، کد محصول، نام و نام خانوادگی، آدرس و کد پستی خود را به شماره زیر ارسال نمایید: کد محصول : 30366 10003022
130,000 تومان
افزودن به سبد سفارش

معرفی کتاب

در کتاب «الهیات محیط زیست» نوشته آیت الله سید مصطفی محقق داماد، عضو فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، سعی شده است تا بحث بحران محیط زیست از منظر الهیات، فقه، فلسفه و ادیان مورد بحث و بررسی قرار گیرد چرا که مؤلف بر این باور است که پاسخ به سوال فوق در شناخت علل و عوامل پدید آمدن این بحران نهفته است و دغدغه های محیط زیستی مقولاتی جهانی هستند. از دیدگاه او شاید هوایی را که ما تنفس می کنیم موسساتی در قاره ای دیگر آلوده کرده باشند. سوراخ شدن لایه اوزن به خاطر تولید گاز فلور و کربن بر تمام انسان ها اثر می گذارد.

بر اساس نظر مؤلف، فقر و گرسنگی در یک کشور می تواند فشارهایی را بر منابع کشورهای مهاجرپذیر وارد کند. برخی معتقدند که غلبه روح سوداگری بر انسان معاصر و سیطره تمدن صنعتی، او را به جان طبیعت انداخته و برای تأمین منافع خویش، کمر به نابودی طبیعت بسته است. در این باره می توان به نیچه، فیلسوف آلمانی اشاره کرد که می گوید: «ما در زمانی واقع شده ایم که تمدنش در خطر نابودی به وسیله تمدن است».

به دید او بشر امروز می داند که با این لجام گسیختگی تمدن و با این بی اعتنایی نسبت به عناصر محیط و با این خودمحوری و از همه مهمتر بریدن از اصل خویش دیگر آینده اش تضمینی ندارد. در واقع انسان مدرن با تکیه بر اعجاز عظیم تکنولوژی خود، رو به پرستش خویش آورده و تکنولوژی مدرن انسان را به نقطه مرگباری رسانده است که او ناگزیر از نابودکردن خویش است.

از دیدگاه محقق داماد، بخش مهمی از بحران های زیست محیطی ریشه در نگرش ما نسبت به طبیعت، موجودات زنده و شیوه نگاه ما به آنها، برداشت ما نسبت به چگونگی هستی آنها و چگونگی ادراک ما نسبت به روابطی دارد که بر آنها بار می کنیم. در واقع زیربنا و پشتوانه نگرش ما نظام فکری خاصی است که جهان بینی ویژه یا نگرش خاصی نسبت به طبیعت و جایگاه انسان را در آن می سازد.

ئی بر این عقیده است که بحران های زیست محیطی امروزی یک بحران اخلاقی است و ضرورت توجه به اصول اخلاقی را یادآور می شود که برای به سامان بازگرداندن رابطه انسان با طبیعت مورد نیازند. بحران های زیست محیطی موجب جلب توجه برخی اندیشمندان به ویژه از دهه 1960 به بعد شده است. یعنی از هنگامی که کنفرانس سازمان ملل متحد در ماه ژوئن سال 1972 با عنوان انسان و محیط زیست برگزار شد، بنای چنین مطالعاتی پایه ریزی شد.

بر همین اساس کتاب «الهیات محیط زیست» اثری با رویکردی فقهی ـ الهیاتی، دریچه ای نوین در قلمرو مطالعات محیط زیست با رویکردی اسلامی گشوده است. مؤلف که در همایش های مختلف درباره محیط زیست شرکت و سخنرانی کرده، سعی کرده تا دیدگاه های خود را در این کتاب تبیین کند.

کتاب حاضر در یازده بخش تنظیم شده و در آن موضوع محیط زیست با دیدگاهی الهیاتی از وجوه مختلف مورد کاوش قرار گرفته است. از موضوعاتی که مولف کتاب به آنها توجه کرده می توان به این موارد اشاره کرد: «علم گرایی جدید و پیامدهای منفی آن بر محیط زیست»، «ادیان و محیط زیست»، «تاریخ تمدن ایران در رفتار با محیط زیست»، «تجلی کلام الهی در محیط زیست»، «فقه و محیط زیست» و «حفظ منابع زیست محیطی در روایات».

این کتاب با استناد به حدود 200 آیه از قرآن کریم، در بخشی تحت عنوان «دیدگاه قرآن درباره محیط زیست» به تببین و واکاوی برخی نکات و واژه های قرآنی مرتبط با محیط زیست مانند سوگندهای قرآنی به مظاهر طبیعت می پردازد.

مولف در تفسیر آیات مربوط، به نظر برخی دانشمندان مانند ویلیام چیتیک، و حکما، شاعران و فلاسفه مسلمان مانند سعدی، ابن سینا، ملاصدرا، فارابی و علامه طباطبایی اشاره داشته است.

نویسنده بر این نکته تأکید دارد که انسان می تواند با پیروی از دستورات الهی یک محیط زیست صلح آمیز برای خویش فراهم آورد. انسان می تواند به طور پاکیزه زندگی کند، اگر فقط به این حقیقت توجه کند که زمین، مانند همه چیزهایی که در درون یا ماوری آن قرار دارند، به خداوند قادر تعلق دارد.

همچنین توصیه می کند که منابع اسلامی سنتی ــ از قرآن کریم و حدیث گرفته تا همه آثار سنتی مربوط به علوم، فلسفه، الهیات، کیهان شناسی و نظایر اینها ــ عمیقاً مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان جهان بینی اسلامی و خصوصاً مفهوم اسلامی طبیعت و علوم طبیعی را تدوین کرد. فقط احیای جهان بینی اسلامی سنتی می تواند جایگزین واقعی جهان بینی رایج غربی باشد که اکنون خود دستخوش دگرگونی های عمیق شده و از حیثی در حال زوال است.
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما