فراز و فرود مشروطه

معرفی کتاب

کتاب فراز و فرود مشروطه، نوشته سید مصطفی تقوی مقدم است و در انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران منتشر شده است.

پیروزی نهضت مشروطیت محصول همگرایی عمومی در انگیزه و عمل بود و نشان از پیشتازی مردم ایران در مقایسه با ملل آسیا،آفرقا و اقیانوسیه در مشارکت عمومی برای تعیین سرنوشت و گرایشات عدالتخواهانه ومترقی است. شکستن استبداد مطلقه شاهنشاهی و محدود کردن آن به قانون مصوب نمایندگان ملت ، تدوین قانون اساسی، تشکیل مجلس شورای ملی ، پاسخگو کردن دولت به نمایندگان منتخب ملت، دستاوردهای بزرگی بودند.
با اذعان به اینکه آرمان مشروطیت ، با همه ی فراز و فرودها و قبض و بسط هایش ، همچنان و در نهایت پیروز است، اما نمی توان نادیده گرفت که اگر با حفظ وحت و همبستگی ملی به نهادینه کردن پیروزیهای بدست آمده پرداخته می شد، ایران مسیر تحولات تکاملی خود برای نیل به توسعه و پیشرفت را بطور طبیعی می گیمود و بهره های بیشتر ی می برد.

فراز و فرود و در نهایت ناکامیهای نهضت مشروطه معلول علل و عوامل متعددی است اما در این میان "نقش نخبگان و رهبران" ، "نقش تعامل مشروطه خواهان با عوام ، علماء ، شاه و نهادهای سلطنتی" ، "نقش قرارداد های استعماری در دوره ظهور و قوام مشروطیت" ، " نقش آرمانها و عملکردهای سردمداران مشروطه و مجلس نمایندگان" ، "نقش ارجحیت منافع حزبی و گروهی بر منافع ملی"، "نقش سقوط مجلس و تاثیرات جنگ جهانی اول" ، و در نهایت "نقش کودتای 1299 ش" از اهمیت حداکثری و بسیار زیادی برخوردار است.

کتاب فراز و فرود مشروطه، نیز بطور مجزا و در 8 فصل به بررسی مستند و مستدل مطالب مذکور پرداخته است و درپی تبیین علل ناکامی نهایی نهضت مشروطیت میکوشد به این سوال پاسخ دهد که : " آنچه در 1285 شمسی در ایران رخ داد هدفش چه بود و چه نسبتی با جامعه ی ایران داشت و در نهایت مجموعه ی عوامل درون زا و بیرون زا ونیز عملکردها ( کنش ها و واکنش ها) ، چه تاثیراتی در مسیر فراز و فرود مشروطیت گذارده اند؟

قابل ذکر است که کتاب فراز و فرود مشروطه، تاریخ مفصل و جزء به جزء نهضت مشروطیت نیست و همه ی مراحل و جریانات آن از ابتدا تا پایان را نیز در بر نمی گیرد ، بلکه تنها روایتی کوتاه ،فشرده و البته موضوعی از مهم ترین و تاثیر گذارترین بحران ها و تحولات نهضت مشروطیت تا کودتای 1299 است، بدین منظور که خواننده را به طرح پرسش های تازه و ضرورت بازکاوی و آسیب شناسی تاریخ معاصر ایران بر انگیزد و بدین وسیله بستری برای تحقیقات جدید و دریافت سیمایی دقیق تر و کار آمدتر از گذشته فراهم سازد.