جشن های 2500 ساله شاهنشاهی به روایت اسناد ساواک و دربار: بزم اهریمن - جلد اول

معرفی کتاب

در اوایل دهه ی 50، رژیم پهلوی که به تدریج کنترل نسبی بر اوضاع کشور پیدا کرده بود، کوشید تا با برگزاری جشنی بزرگ، سابقه ی تاریخی سلطنت خود را به شاهان باستانی ایران پیوند داده و از این طریق ضمن تأکید بر جایگاه نظام پادشاهی در ایران، برای خود هویت جدیدی تعریف کند. این هویت جدید که از مشخصه های آن کم توجهی به دوره ی اسلامی کشور بود، در برگزاری جشن های 2500 ساله شاهنشاهی به اوج خود رسید. این جشن ها که در سال 1350 ﻫ ش آغاز و به مدت چند روز در تخت جمشید و تهران ادامه داشت، یکی از پرهزینه ترین جشن های تاریخ محسوب می شود. در این مراسم غذاها در فرانسه طبخ و با هواپیما به ایران ارسال می شد. اگرچه راجع به مخارج این جشن ها کتاب های زیادی نوشته شده است، اما آنچه که مجموعه ی پیش رو را حائز اهمیت می کند تأکید آن بر اسناد رژیم می باشد. این اسناد به خوبی علاقمندان را در جریان چگونگی شکل گیری ایده ی برگزاری این جشن ها، تدارکات آن در اواخر دهه ی 30 و 40 قرار می دهد. قطعاً این مجموعه اسناد بسیاری از ناگفته های پیرامون جشن های 2500 ساله شاهنشاهی را برای نخستین بار بیان کرده و راهگشای بسیاری از تألیفات جدید پیرامون این جشن ها خواهد بود.
مؤلف در مقدمه ی نسبتاً مفصل جلد اول کتاب ضمن بررسی این جشن ها، واکنش های امام (ره) و انقلابیون را نیز بررسی کرده و خواننده را در جریان دیدگاه های مختلف راجع به آن قرار می دهد. وی در بخشی از مقدمه با طرح سوالات مختلف راجع به دلایل برگزاری این جشن ها پرداخته است. مؤلف در ابتدای مقدمه می نویسد:
«تقویت شاهدوستی از اهداف اساسی جشن شاهنشاهی ذکر شده است که در جای جای اسناد به چشم می خورد، هواداران رژیم شاهنشاهی که خود را بر سر سفره نعمت می دیدند، و برقراری آن تنعمات را در نظم حاکم بر جامعه به صورت شاهنشاهی ارزیابی می کردند، با جدیت به دنبال برگزاری مراسم مختلفی در زمینه های گوناگون بودند تا این سفره همچنان مستمر باقی بماند»
پس از مقدمه اسناد کتاب ارائه شده است. اولین سند مربوط است به 24 اسفند 1337. این سند گزارشی است به قلم شجاءالدین شفاء دبیر کمیته مرکزی تدارکات جشن راجع به چگونگی شکل گیری ایده برگزاری این جشن ها. این سند نشان می دهد که طرح برگزاری جشن 2500 ساله شاهنشاهی به سال ها قبل بازمی گردد. آخرین سند کتاب نیز صورت جلسه کمیسیون آقایان استانداران و فرمانداران کل است که به دعوت آقای حسین قدس نخعی وزیر دربار در 17 اسفند 1342 پیرامون چگونگی برگزاری جشن های دوهزار و پانصد ساله صورت گرفته است.
پس از اسناد، فهرست اعلام و تعداد زیادی اسناد ضمایم به همراه تصاویر جالب و دیدنی از مقدمات برگزاری این جشن ها ارائه شده است که برای علاقمندان به تاریخ می تواند جالب توجه باشد.