مسائل انتقادی در بانکداری اسلامی و بازارهای مالی

معرفی کتاب

تخصیص منابع کمیاب به عنوان یکی از کاربردهای رقابتی، مهمترین مسئله ای است که امروزه علوم اقتصادی مدرن به آن می پردازند. علم اقتصاد به عنوان گزینه ای مطالعاتی، رفتار افراد را در مدیریت منابع کمیاب مورد بررسی قرار می دهد که در انجام آن، دانش بالایی مورد نیاز است. در تصمیم گیری از طریق حدس و گمان محض، تعیین راه موثری برای تخصیص منابع، کار آسانی نیست. از آنجایی که منابع به وفور یافت نمی شوند، باید در تخصیص آنها با دقت و حساسیت عمل کرد تا کارآیی لازم حاصل آید.

دیدگاه اسلام نسبت به جابجایی و تخصیص سرمایه نیازمند بررسی ارزش هایی است که خداوند آنها را تعیین نموده. در اینجا، قرآن و سنت، دو منبع اصلی ارزش های مشخص هستند. اسلام با اینکه نقش خرد و تجارب حسی را در اتخاذ تصمیمات اقتصادی نادیده نمی گیرد، اما به انسان در مهار این دو نیرو در تعیین بهترین راه حل ها یاری می رساند.

این کتاب قصد دارد، شبکه ی مرتبطی از ارزش های ناشی از الهامات و منطق را در تخصیص منابع و ویژه تخصیص سرمایه به معرض نمایش بگذارد. کتاب حاضر با مسائل گوناگونی از جمله فلسفه و اخلاق، تاریخ، اقتصاد، بانکداری و بازار سرمایه سروکار دارد و از اینرو منحصر به فرد است که مقالات آن بر اساس زمینه های کاربردی نوشته شده اند و با مسائل کاربردی روز سر و کار دارند. اقتصاد و امور مالی اسلامی از طریق نمونه ها و مشکلاتی که موسسات مالی اسلامی، بویژه در مالزی با آن روبرو شده اند، مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند. این کتاب امید دارد که اسلام را به شیوه ای پویا به جامعه ی تجاری معرفی نماید و نسخه ی خام بازارهای مالی اقتصادی محسوب می شود.

این کتاب به ده بخش تقسیم شده است. در بخش یک، اصول کلی بانکداری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است سپس در فصل دو، سه و چهار، بررسی ای انتقادی بر روی آنها انجام می شود. بررسی بازارهای مالی اسلامی بدون مطالعه ی تاثیرات آن از دیدگاه اقتصاد خرد، بی معنا خواهد بود. این نیاز در فصل 5 برآورده شده است. سپس در پی آن، در فصل 6، خلاصه ای از جنبه های قانونی بانکداری و امور مالی اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل 7، تحلیل جامعی بر روی بازارهای اسلامی انجام شده است. در بخش 8، مسائل بازارهای سهام اسلامی به دقت مورد مطالعه قرار می گیرد. کتاب حاضر بدون بررسی صنعت تکافل، چیزی کم خواهد داشت. از اینرو این امر در بخش 9 مورد بررسی قرار می گیرد. مسائل خاص تر نیز در فصل 10 ارائه می شوند.

عناوین ده فصل این کتاب به شرح زیر می باشند: فصل اول: اصول بانکداری اسلامی. فصل دوم: محصولات بانکداری اسلامی. فصل سوم: منابع وجوه مالی در سپرده های اسلامی. فصل چهارم: مشارکت اسلامی. فصل پنجم: مسائل اقتصاد کلان. فصل ششم: جنبه های قانونی بانکداری اسلامی. فصل هفتم: دارایی های اسلامی. فصل هشتم: اوراق قرضه ی اسلامی. فصل نهم: بیمه ی اسلامی. فصل دهم: مسائل خاص.