قواعد فقه - جلد اول: مختصر هفتاد و هفت قاعده فقهی حقوقی (با تطبیق بر قوانین)

معرفی کتاب

از جمله موضوعات مهم روش در حوزه فقه و بویژه روش منطقی استدلال فقهی، پرداختن به قواعد فقهیه است که به همت فقها و بزرگان اندیشه فقهی، رونق بسیار یافته است؛ به گونه ای که امروزه بابا مستقل و کاربردی با عنوان قواعد فقهیه وجود دارد که از سوی اندیشه گران و تحلیل گران در دیگر حوزه های مطالعاتی نیز موزد توجه می باشد. این اثر سعی دارد ضمن معرفی مختصر و کاربردی قواعد فقهی که مخاطبان خاص خود را در میان دانشجویان و محققان دارد، بتواند زمینه مناسبی برای پرداختن روش شناختی و عملیاتی به قواعد فقه را بیش از پیش فراهم سازد.
بر همین اساس در جلد اول کتاب سعی شده است تا بررسی اجمالی و در حد ضرورت در تعداد بیشتری از قواعد فقهی ـ حقوقی صورت گیرد تا دانش پژوهانی که در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد حقوق، تحصیل می کنند و یا به نحوی از انحاء با مباحث حقوقی سر و کار دارند اطلاعات بیشتری را از قواعد فقه و حقوق کسب نمایند.

در جلد اول مؤلف ابتدا در مورد تقسیم بندی روایات و میزان اعتبار آنها بحث می نماید.
سپس در مورد قاعده فقهی، مسئله فقهی و مسئله اصولی بحث و انواع حکم از جمله حکم عقلی، شرعی، ارشادی، مولوی، تأسیسی، امضائی، تکلیفی، وضعی را مورد بررسی قرار داده و در ادامه اماره و اصل را مورد بررسی قرار می دهد و در نهایت در پایان مقدمه کتاب؛ تاریخچه تدوین قواعد فقه را شرح می دهد.

پس از مقدمه، نویسنده به بررسی مختصر هفتاد و هفت قاعده فقهی حقوقی با تطبیق بر قوانین می پردازد. از جمله برخی از این قواعد می توان به قاعده های احسان، استبمان، اتلاف، اسقاط حق، اشتراک، اقدام، اقرار، الزام، تحجیر، تبعیت نماء از اصل، السوق، الصحه، العدل و الانصاف، الفراش، القرعه و لاضرر، لاضمان علی المستعیر، اللزوم، لوث و قسامه، المومنون عند شروطهم، من احیا ارضاً فهی له، نفی سبیل، نقض غرض، نفی العسر و الحرج، ... اشاره نمود.

مؤلف در معرفی و بررسی این هفتاد و هفت قاعده فقهی حقوقی به آیات قرآن، سیره پیامبر (ص)، روایات معصومین، اتفاق نظر یا اجماع فقها، بناء عقلا، سیره و روش مسلمین، استناد کرده است.