گفتارهایی درباره رشته علوم قرآن و حدیث

معرفی کتاب

کتاب حاضر مجموعه گفتارهایی درباره رشته علوم قرآن و حدیث می باشد که توسط نویسندگان توانا به رشته تحریر در آمده است. کتاب گفتارهایی درباره رشته علوم قرآن و حدیث توسط مصطفی فروتن تنها گردآوری شده و توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) به چاپ رسیده است. کتاب گفتارهایی درباره رشته علوم قرآن و حدیث، از نه فصل به شرح زیر تشکیل شده است.

در فصل اول با عنوان «شکل گیری رشته علوم قرآنی در نظام دانشگاهی ایران»؛ در مورد اهمیت و عظمت قرآن؛ شکل گیری رشته علوم قرآنی در ایران؛ ضرورت مراجعه به علوم قرآنی برای فهم قرآن؛ و مطهری قرآنی بحث شده است. در فصل دوم با عنوان «معرفی گرایش علوم قرآن و حدیث؛ پیرامون ضرورت وجود رشته علوم قرآن و حدیث؛ سطوح مختلف کتاب های هر علم و اهمیت دروس عمومی و مقدماتی بحث شده است.

در فصل سوم با عنوان «اهداف دوره کارشناسی و پیشنهادهای مطالعاتی برای این مقطع»؛ در مورد اهداف مقطع کارشناسی؛ تعمیق سطح دانش؛ آشنایی با ساختار رشته تحصیلی؛ یادگیری راه های توسعه معرفت؛ و توصیه هایی در مورد یادگیری راه های توسعه معرفت بحث و بررسی شده است. در فصل چهارم با عنوان «نقش علوم قرآنی در فهم قرآن کریم»؛ پیرامون تعاریف مختلف «علوم قرآنی»؛ اسباب نزول و نقش آن در فهم قرآن؛ مسئله جمع قرآن و نقش آن در فهم قرآن؛ و نقش علم مکی و مدنی در فهم قرآن؛ بحث شده است.

در فصل پنجم با عنوان «جایگاه علوم قرآنی در نظام دانش بشری»؛ در مورد پراکندگی علوم قرآنی؛ جایگاه علوم قرآنی در نظام دانش بشری؛ حیطه های علوم قرآنی؛ ضبط و نقد متن؛ فهم و تفسیر متن؛ دانایی های زبان شناختی؛ دانایی های تاریخی؛ توصیف و طبقه بندی متن؛ علوم پیرامونی و ماهیت دو نظامة علوم قرآنی بحث شده است.

در فصل ششم با عنوان «ماهیت و ساختار علوم قرآنی»؛ در مورد تاریخچه علوم قرآنی؛ منشأ پیدایش علوم قرآنی؛ شکل گیری اصطلاح علوم قرآنی؛ رابطه علم القرآن و علوم القرآن؛ دسته بندی موضوعات علوم قرآنی؛ شاخه های علوم قرآنی مربوط به محتوای قرآن؛ موضوعات خارج از قرآن درباره قرآن؛ رشته های میان رشته ای؛ و لزوم شکوفایی دوباره علوم قرآنی بحث شده است.

در فصل هفتم با عنوان «کوشش های نسل های پیشین در رشته علوم قرآنی در نظام دانشگاهی ایران تا زمان حاضر»؛ در مورد شکل گیری نظام دانشگاهی در ایران؛ نسل های دانشگاهی ایران؛ قرآن شناسی؛ تفسیر؛ ترجمه؛ احکام القرآن و روش شناسی فهم عمومی قرآن به بحث و بررسی پرداخته شده است.

در فصل هشتم با عنوان «علوم قرآن و حدیث، چیستی و چرایی»؛ پیرامون لزوم صدرنشینی علوم قرآنی به یاری فعالیت های پژوهشی؛ عدم منافات احترام به پیشکسوتان با نقد و بررسی یافته های آن ها؛ لزوم برطرف کردن خلط بین قرآن خوانی و علوم قرآنی؛ و خلط بین کمیت و کیفیت در تعیین ارتقای رشته علوم قرآن و حدیث بحث شده است.

در فصل نهم با عنوان «ساختار پایان نامه های رشته علوم قرآن و حدیث و خلأهای پژوهشی» در مورد طبقه بندی موضوعی پایان نامه های علوم قرآن و حدیث و حوزه های کمتر کار شده بحث شده است. همچنین پیشنهادهایی برای تحقیق و پایان نامه نویسی و پیشنهادهایی کلی برای رشد پژوهش ارائه شده است.

نه فصل کتاب گفتارهایی درباره رشته علوم قرآن و حدیث عبارتند از:
فصل اول: شکل گیری رشته علوم قرآنی در نظام دانشگاهی ایران
فصل دوم: معرفی گرایش علوم قرآن و حدیث
فصل سوم: اهداف دوره کارشناسی و پیشنهادهای مطالعاتی برای این مقطع
فصل چهارم: نقش علوم قرآنی در فهم قرآن کریم
فصل پنجم: جایگاه علوم قرآنی در نظام دانش بشری
فصل ششم: ماهیت و ساختار علوم قرآنی
فصل هفتم: کوشش های نسل های پیشین در رشته علوم قرآنی در نظام دانشگاهی ایران تا زمان حاضر
فصل هشتم: علوم قرآن و حدیث، چیستی و چرایی
فصل نهم: ساختار پایان نامه های رشته علوم قرآن و حدیث و خلأهای پژوهشی