معلم، درس محبت

معرفی کتاب

کتاب حاضر، سه مقاله منتشر نشده از استاد محمدعلی جاودان است که به دلیل ارتباط عمیق مسائل و وحدت شیوه بررسی، در کنار یکدیگر قرار داده شده و در این کتاب چاپ شده است.

این کتاب بر اساس موضوع اصلی، به دو بخش «چرایی و آثار قیام امام حسین(علیه السلام) و «چگونگی دوران امام حضرت سجاد و نحوه ی مبارزه ی ایشان» تقسیم شده است.

موضوع کتاب حاضر، پاسخ به چند پرسش اساسی درباره ی چرایی و نتایج قیام خونین حضرت اباعبدالله الحسین(علیه السلام) و چرایی و چگونگی عملکرد امام سجاد(علیه السلام) پس از نهضت عاشورا است.

در این اثر نه به سبک مقاتل و سیره نگاران، اتفاقات و جزئیات قبل، حین و بعد از عاشورا با دقت و ظرافت بررسی شده و نه تلاشی برای نشان دادن یک سیر کامل تاریخی از ابتدای نهضت حسینی تا پایان دوره امامت حضرت زین العابدین ارائه داده، بلکه گزارشی از یک تتبع طاقت فرسا در میان آثار و منابع تاریخی متعدد در دوران حکومت امویان، برای رسیدن به یک شناخت و درک عمیق و صحیح از فضای حاکم بر جامعه ی اسلامی آن روزگار است.

تعداد قابل توجهی از مطالبی که در این اثر نقل می شود، هیچ ارتباط مستقیم و احیانا غیر مستقیمی با قیام امام حسین ندارد، ولی منجر به شناسایی علل و عوامل پنهان و آشکار آن دوران می گردد که در فهم چرایی و چگونگی آن رفتارها از ائمه ی آن عصر نقش به سزایی دارد.

محقق فاضل این اثر، حضرت استاد شیخ محمدعلی جاودان است که سال ها شاگردی علامه بزرگوار و محقق متتبع تاریخ، حضرت آیت الله سیدمرتضی عسکری، را در کارنامه خود دارد. وی با نگرشی کلان و توضیفی، جو حاکم بر جامعه و تلاش های به نتیجه رسیدهی ی بنی امیه را استخراج کرده و قیام حسینی را به صورت بی طرف و منصفانه داوری کرده است که آیا حرکت امام حسین اولا حرکتی مناسب با شرایط آن زمان بود یا نه؟ ثانیا آیا این حرکت به نتیجه رسید یا شکست خورد؟ و ثالثا سیر حضرت برای احیای اسلام و نجات جامعه ی منحط آن روزگار چگونه توسط امام بعدی پیگیری شد و ادامه یافت؟

محتوای کلی این کتاب در 10 عنوان کلی به شرح ذیل منتشر شده است.

1. اشاره به جریان هدایت الهی و بازشناسی معنا و مفهوم ربوبیت خدای متعال؛ همچین برنامه ی شیطانی طاغوت ها در برابر این جریان الهی با ابزار جهالت و ضلالت

2. برشماری نمونه های متعددی از عناصر شیطانی جهالت و ضلالت که در تاریخ مربوط به عصر امویان ثبت وضبط شده است

3. بررسی آثار و نتایج قیام حسینی که شاهدی بر بیداری بعدی امت اسلامی و انفتاح باب رهایی از جهالت و ضلالت

4. اشاره به راهکار مصون ساز دین پس از ختم نبوت.

5. بررسی خصوصیات دوران امامت امام سجاد(علیه السلام) و مشکلات پیش روی آن حضرت

6. شمارش برخی جنایات و افسادهای گسترده ی بنی امیه در راس حکومت اسلامی و در سراسر جامعه ی مسلمین

7. اشاره به برخی مشکلات و موانع احیای دین در بازگشت جامعه به اسلام ناب

8. نقل طرح ها و توطئه های چندگانه ی معاویه در هدم اسلام ناب محمدی با توهین به پیامبر اعظم، تلاش برای تحریف قرآن، ایجاد و ترویج عقاید باطب مذهبی و دشمنی و برخورد کوبنده با اهل بیت(علیهم السلام) و شیعیان ایشان

9. تجمیع نمونه های جزئی و موردی از افساد گسترده ی حکومت با فرهنگ سازی و ترویج مفاسد اقتصادی، شیوع بی بندوباری، ترویج زمینه های گناه و هوس رانی در سطح عمومی و ... برای بی ارزش ساختن افراد اجتماع و تسهیل امر استعباد آنان

10. تبیین رؤوس اقدامات حیات بخش امام علی بن الحسین(علیهما السلام) برای احیای جامعه ی منحط و خود فروخته ی آن عصر در قالب دعا و تضرع، اخبار از غیب، کرامت و بزرگواری در برابر مخالفان و دستگیری از بیچارگان و در راه ماندگان در سخت ترین شرایط و در برابر سفاک ترین خلفای فاسد اموی و مروانی