loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

کلیات سعدی

5 (1)

ناشر امیرکبیر

نویسنده سعدی شیرازی

تصحیح و تعلیق محمدعلی فروغی

سال نشر : 1394

تعداد صفحات : 1042

چاپ تمام شده ؛ درصورت چاپ مجدد به من اطلاع بده notify me

معرفی کتاب

سعدی شیرازی از بزرگ ترین شاعران اواخر سده ششم و سده هفتم خورشیدی است و آثار پرشمار و گوناگونی در قالب های مختلف ادبی از خود به یادگار گذاشته است. در یک دسته بندی می توان آثار او را به دو دسته منثور و منظوم تقسیم کرد.
غرض از آثار منثور، آثاری است که به نثر نگاشته شده اند مانند بخش اعظم گلستان سعدی که البته در لابه لای این اثر بزرگ و جهانی، آیاتی از قرآن، احادیث اسلامی و نیز ابیاتی به فراخور نثر آورده شده است. دسته دوم (آثار منظوم)، دربردارنده بوستان سعدی، غزلیات (فارسی و عربی)، قصاید و ملمعات چند عنوان دیگر است. از قدیم الایام به مجموعه تمامی این آثار در چارچوب یک یا چند مجلّد، کلیات سعدی اطلاق می شده است.

کلیات سعدی بارها در خارج و داخل ایران به در شکل های مختلف به چاپ رسیده ولی تا حدود صد سال گذشته در هیچ یک از این چاپ ها تدوین گر کلیات، به دنبال نقل نزدیک ترین و منطبق ترین آثار با آنچه در واقع از قلم سعدی جاری شده بوده، نمی رفته و این ضعف به سبب عدم آگاهی از روش های معمول و اصولی تصحیح نسخ دست نوشته کهن رقم می خورد.
از زمان تأسیس مراکز آموزش عالی و تدریس علوم روز در حوزه ادبیات و فرهنگ و ایجاد ارتباط با مراکز علمی معتبر جهان، آشنایی محققان با روش های اصولی تصحیح و جمع آوری و تدوین نسخ قدیمی رقم می خورد و افراد دانشمندی چون محمدعلی فروغی کمر همت به انجام صحیح و دقیق این کار می بندند.

محمدعلی فروغی در سال 1316 برای اولین بار و پس از هشت سال ممارست دیوان مصصح خود را در چهار مجلد منتشر می سازد و بعد از گذشت چهار سال با کمک حبیب یغمایی گلستان سعدی را در مجلدی جداگانه و با تصحیحی دقیق تر از خود به جای می گذارد.
فروغی در پاره ای از ابیات که بین نسخه بدل ها به شک می افتاده، یکی از آن ها را در متن اصلی می آورده و دیگری را در ذیل صفحه آن بیت ذکر می کرده که این عمل بسیار مورد استقبال ادبا و دانشمندان و پژوهشگران قرار گرفته است ولی از سویی دیگر باعث افزایش حجم کتاب و در نتیجه ایجاد مشقت برای خوانندگان شده بود.

در آن موقع با کسب اجازه از محمدعلی فروغی، دیوان مصحح یک جلدی بدون دربرداشتن نسخه بدل ها و توضیحات مربوط به آن ها نیز به چاپ رسید تا هر کس به فراخور و نیاز خود اقدام به تهیه آن کند و این مشکل برطرف گردد.

ترتیب آمدن آثار در کلیات سعدی:
ترتیبی که از قدیم برای آوردن آثار متعدد سعدی در دیوانش معمول بوده است به این شکل است:
1. رسائل منثور، که به ترتیب خود شامل رساله اوّل، مجالس پنجگانه، رساله دوم رساله چهارم، رساله پنجم و رساله ششم می شود.
2. گلستان، که خود گلستان اثری منثور با دیباچه ای دربر دارنده ثنا و ستایش خداست و پس آنگاه به هشت باب تقسیم می شود که نام ها به ترتیب عبارت اند از: درسیرت پادشاهان، در اخلاق درویشان، در فضیلت قناعت، در فواید خاموشی، در عشق و جوانی، در ضعف و پیری، در تأثیر تربیت و در آداب صحبت.
3. بوستان، اثر منظوم مشهور سعدی و شروع شونده با دیباچه ای در ثنای خدا و سپس مدح حضرت محمد و چند شخص دیگر نظیر ابوبکربن سعدبن زنگی. بوستان به ده باب تقسیم می شود: در عدل و تدبیر و رای، در احسان، در عشق و مستی و شور، در تواضع، در رضا، در قناعت، در عالم تربیت، در شکر بر عافیت، در توبه و راه صواب و باب دهم در مناجات و ختم کتاب.
4. قصاید فارسی و عربی
5. مراثی
6. ملمعات
7. مثلثات (اشعاری که در آن سه زبان سروده شده است)
8.ترجیعات
9. مجموعه غزل های سعدی در ذیل عناوینی چون طیبات، بدایع و خواتیم و غزلیات قدیم
10. چند قطعه و رباعیات و مفردات.
(البته در چاپ حاضر ترتیب فوق تا حدی رعایت نشده است.)

محمدعلی فروغی در ترتیب دادن غزل های دیوان سعدی، حرف آخر قافیه را مدنظر قرار داده است و بعد آن به تقدم و تأخر حرف ماقبل آخر قافیه دقت فرموده است. به این ترتیب هرکس برای دسترسی به غزل مدنظرش با دانستن حرف آخر بیت به راحتی و بدون نیاز به فهرست می تواند به غزل دسترسی پیدا کند. کتاب کلیات سعدی با تصحیح و تعلیق محمدعلی فروغی در انتشارات امیرکبیر منتشر شده است.

در اقصای عالم بگشتم بسی به سر بردم ایام با هر کسی
تمتع به هر گوشه‌ای یافتم ز هر خرمنی خوشه‌ای یافتم
چو پاکان شیراز، خاکی نهاد ندیدم که رحمت بر این خاک باد
تولای مردان این پاک بوم برانگیختم خاطر از شام و روم
دریغ آمدم زآن همه بوستان تهیدست رفتن سوی دوستان
به دل گفتم از مصر قند آورند بر دوستان ارمغانی برند
مرا گر تهی بود از آن قند دست سخنهای شیرین‌تر از قند هست
نه قندی که مردم به صورت خورند که ارباب معنی به کاغذ برند
چو این کاخ دولت بپرداختم بر او ده در از تربیت ساختم
یکی باب عدل است و تدبیر و رای نگهبانی خلق و ترس خدای
دوم باب احسان نهادم اساس که منعم کند فضل حق را سپاس
سوم باب عشق است و مستی و شور نه عشقی که بندند بر خود بزور
چهارم تواضع، رضا پنجمین ششم ذکر مرد قناعت گزین
  • زبان کتاب
    فارسی
  • سال نشر
    1394
  • چاپ جاری
    17
  • تاریخ اولین چاپ
    1356
  • شمارگان
    1000
  • نوع جلد
    جلد سخت
  • قطع
    رقعی
  • تعداد صفحات
    1042
  • ناشر
  • نویسنده
  • تصحیح و تعلیق
  • وزن
    1250
  • تاریخ ثبت اطلاعات
    چهارشنبه 9 دی 1394
  • تاریخ ویرایش اطلاعات
    یکشنبه 28 آبان 1402
  • شناسه
    38240
  • دسته بندی :
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما