الکافی - المجلد السادس عشر: الفهارس العامه

معرفی کتاب

کتاب الکافی یکی از کتب اربعه از مهمترین و معتبرترین کتب حدیثی شیعه اثر ثقه الاسلام کلینی است . وی در مدت 20 سال این کتاب را گردآوری کرده است. موضوع این کتاب حدیث می باشد که در شامل سه بخش است:
اصول، شامل روایات اعتقادی
فروع، حاوی روایات فقهی
روضه، شامل احادیث متفرقهاین کتاب تالیف ثقةالاسلام محمدبن یعقوب کلینی (متوفی 329 قمری) در طی بیست سال و در 34 جزء (اصول، فروع و روضه) شامل بیش از 16 هزار حدیث، تدوین شده و از حیث قدمت، جامع بودن و کثرت احادیث و ترتیب خاص، اعتبار روایات و شامل بودن بر معارف الهی و اخلاق و احکام، سرآمد کتاب های حدیثی شیعه است و از روزگار تألیف تاکنون، همواره مورد استناد و استفاده فقها و مولفان کتاب های معارف دینی و اخلاق در حوزه های علمی شیعه بوده است.

در کتاب هایی که پس از تالیف کافی به قلم اعاظم دانشمندان شیعه نگارش شده، همواره از آن تمجید و نسخه های آن در همه دوره ها موجود بوده است و در اجازاتی که علما و محدثان و فقها برای یکدیگر می نوشتند، کافی به عنوان یک اثر شناخته شده و مشخص، یاد شده و افراد با قرائت آن نزد یکدیگر، به اتقان نسخه های آن می پرداخته اند.

کتاب کافی در نزد اصحاب امامیه دارای اهمیت و جایگاه ویژه ای است. شیخ مفید رحمة الله (متوفی 413 قمری) در کتاب تصحیح الاعتقاد می نویسد: «کتاب کافی از بلند مرتبه ترین کتاب های شیعه و از پرفایده ترین آنهاست.»
نجاشی رحمة الله (متوفی 450 قمری) نیز در کتاب رجال خود می نویسد: «کلینی در زمان خود در ری، شیخ اصحاب ما بوده و کتاب خود را که نامش کافی است، در مدت بیست سال تالیف کرده است.»
از قول شهید اول رحمة الله (متوفی 786 قمری) در بحارالانوار هم این نظریه به چاپ رسیده است: «کافی در حدیث، تالیف شیخ ابوجعفر کلینی است که مانند آن در کتاب های حدیثی شیعه تالیف نشده است.»
صدرالمتالهین (ره) نیز در شرح کافی می نویسد: «بهترین احادیث و گفتارهایی که از اهل بیت(ع) برای ما روایت شده، احادیث کتاب کافی تالیف امین الاسلام و ثقة الانام شیخ عالم کامل مجتهد بارع فاخر، محمدبن یعقوب کلینی ـ اعلی الله قدره و انار فی السماء بدره ـ است.»

کافی کتابی است که بر اصول کامل مذهب شیعه و دیانت حقه اسلامی استوار است و اصول و فروع مذهب امامیه و دیانت اسلام را آشکار ساخته است. اصول کافی به عنوان کلیات آثار و اخبار مذهبی شیعه در اول عصر غیبت امام زمان(عج) و نهانی مصدر علم، تالیف شده و در میان کتاب های مذهبی، خورشیدی درخشان و پر فروغ به شمار می رود.

در این کتاب، اساس تعلیمات مذهب و دینداری بر پایه خردمندی، تعقل، دانش، علم و بصیرت کامل نهاده شده و این اثر همزمان با مرجعیت نواب خاص امام عصر(عج) در افق تعلیمات شیعه به عنوان یک مرجع عمومی و برای وظیفه شناسی در همه ادوار آینده تا ظهور امام زمان(عج) تهیه شده است.