loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

دائره المعارف تاریخی رویدادهای تاریخ اسلام (دوره چهار جلدی)

5 (1)

معرفی کتاب

جلد اول این اثر از آغاز اسلام تا 250 ه.ق را در بر می گیرد و در جلد دوم، تاریخ اسلام از 251 تا 500 ه.ق بررسی شده است. مولف، خود، در توضیح عنوان کتاب، آن را مشتمل بر مهم ترین رویدادهای تاریخ اسلام به همراه زندگینامه مشهورترین شخصیت ها و شناسایی جایگاه ها و سرزمین ها معرفی کرده است.

نویسنده با ذکر کلیاتی در آغاز جلد اول در قالب مقدمه، با ارائه تصویری کلان از قرن اول هجری دست زده و مطالبی را عرضه می کند با این انگیزه که نشان دهد چه رویدادهایی در دگرگونی مسیر تاریخ اسلام تاثیر گذاشته و در فراز و فرود آن موثر بوده است تا مایه درس آموزی آدمیان شود. پس از آن، با ذکر وقایع هر سال به پیش رفته است.

مهم ترین ویژگی کتاب، نوع دسته بندی مطالب آن است؛ نویسنده با ابداعی پذیرفتنی به ارائه قضایای تاریخی دست زده است. او کتاب را بر اساس سال تنظیم کرده و تا آنجا که میسر بوده، هر سال را محور بررسی وقایع و حوادث آن قرار داده و هر چه در آن سال در جهان اسلام رخ نموده و در کتاب های پیشینیان از آن یاد شده، آورده است. بنابراین خواننده به راحتی می تواند رویدادهای پیش آمده در یک سال را در نگاهی کوتاه از نظر گذرانده و نسبت به آنها اطلاعاتی اجمالی بیابد.

دیگر ویژگی کتاب، اختصار و پرهیز از زیاده گویی است. نویسنده که وقت زیادی برای جمع آوری اطلاعات خام صرف کرده، به راحتی می توانست با قلم فرسایی، کتابی به مراتب حجیم تر از آنچه عرضه نموده، ارائه کند اما در نظر داشتن مخاطب از یک سو و ارائه مطالب مفید از دیگر سو، وی را از چنین خودنمایی باز داشته و آنچه پدید آمده، چکیده اطلاعات بسیاری است که می تواند غیر متخصص را تا حد بالایی سیراب کند و حتی برای پژوهشگر متخصص نیز بستر پژوهشی مناسبی را فراهم آورد.

ویژگی دیگر کتاب، ارائه چکیده اطلاعاتی البته در قالب جدول هایی برای هر سال است که در آن، سه ستون عمودی با عنوان ها، رویدادها، وقایع نظامی و در گذشته ها، در نظر گرفته شده است که خواننده به آسانی و در نگاه آغازین می تواند از تمامی رویدادهای آن سال آگاهی یابد.

از ویژگی های دیگر کتاب می توان به جداول انساب، نقشه ها و شناسایی مناطق در پایان کتاب اشاره کرد. بی تردید جست و جوگر تاریخ، با شخصیت ها و نسب هایی رو به رو می شود که تصور صحیح آن آسان نیست. از این رو جدول های انساب که به شناسایی جدولی نسبت ها و ریشه خاندانی شخصیت ها می پردازد، بسیار کارآمد و مفید است. جای ها نیز از چنین مشکلی برخوردارند، به ویژه آنکه گاه در گذر تاریخ، نام محلی دگرگونی یافته یا نام جدیدی بر آن نهاده شده که تشخیص موقعیت جغرافیایی آن به ویژه برای خواننده عادی میسور نیست، جز آنکه به نقشه های گذشته مراجعه کند. از این رو وجود نقشه های جغرافیایی و تعریف و شناسایی مناطق به فهم بسیاری از رویدادها کمک می رساند.

این اثر در طبقه بندی مطالعات تاریخی، در تاریخ عمومی جای می گیرد و بر همین اساس، با شاخص های مختلفی چون: شاخص فرهنگ و علوم، شاخص سیاسی و اجتماعی، شاخص نظامی و فتوحات و شاخص عمران، معماری و هنر قابل تحلیل و ارزیابی است.

نویسنده در مطالعات خویش، به عنصر شخصیت هایی علمی و گرایش تخصصی آنان عنایت ویژه دارد و البته همین بایسته است؛ چون در پرداختن به رویدادهای مهم هر سال، بی توجهی به دانشمندان و اهل اندیشه، نقصی نابخشودنی است و معمولا، آنچه ذهن پژوهشگر تاریخ را متوجه خود می گرداند، امور مهم و رخدادهای تاثیر گذار است و مهم ترین پدیده های تاثیر گذار و تاریخ ساز، علما و دانشمندان اند و به همین جهت، در این کتاب، به این مقوله هر چند به اختصار و کوتاه پرداخته شده است.

این کتاب که می توان در حوزه مطالعات سیاسی نیز، به عنوان ماخذی قابل استفاده به آن نگریست، اطلاعات ارزنده و بسیاری را در حوزه نظامی و فتوحات در اختیار مخاطب خویش قرار می دهد.

عمران و آبادانی و معماری و هنر در کارنامه تاریخی جوامع اسلامی تبلور ویژه یافته و بالتبع در این کتاب نیز راه یافته است. ساخت و ساز ابنیه، اماکن، تعمیر راه ها، ابداع قنات ها، بنای سد ها و آبرسانی به مناطق مختلف و مهندسی آنها و نیز چگونگی اعمال ذوق و سلیقه در ساختمان ها و ابزار و وسایل، و هم چنین آنچه در فرح بخشی و تفرج به کار می آمد، مورد توجه قرار گرفته است و از دل داده های این کتاب، می توان تصویری از این جهت پیدا کرد و تاریخ معماری و هنر و آبادانی را به نمایش گذاشت. در پرتو همین شاخص ها، منابع درآمدی، هزینه ها، تعامل اجتماعی، تفریحات و سرگرمی ها، نیازها و دغدغه ها و... محقق توانمند می تواند نگره های تخصصی به تاریخ اسلام بیفکند و تاریخ تمدن و فرهنگ اسلامی را درک کند.
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
نظرات

محمد صادق خوش نظر

متاسفانه هیچ خبری از نقشه های جغرافیایی قدیمی که در توضیحات اومده توی کتاب ها نیست.

12 آذر 1398

شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما