حماسه ی قران حبشی (دوره دو جلدی)

معرفی کتاب

حماسه ی منثور قران حبشی شرحی است شکوهمند از جهان گشایی های پهلوان عیار، قران حبشی، که به خامه ی روایت پرداز مبدع ایرانی ابوطاهر طرطوسی تحریر یافته است.این حماسه تبلوری آرمانی و ساختگی از کردارهای سلطان صاحب قران، غیاث الدین محمد غوری است. حماسه ی قِران حبشی در 2 جلد انتشار یافته است: که از صفحات 1 الی 478 در (جلد اول) و از صفحات480 الی 959 در (جلد دوم) می باشد.

قران حبشی نام یکی از پهلوانان عیار حماسه های منثور فارسی است که ابوطاهر طرسوسی ، شرح دلاوری ها و جهانگشایی های وی را در قرن ششم هجری در این کتاب آورده است. این شخصیت از جانب مادر حبشی خوانده می شده است.

در واقع قران حبشی حماسۀ منثوری است در شرح کردارها و جهانگشایی های لشکر قبادشاه ساسانی به سرکردگی فرزندان وی، اردشیر و جهانگیر که در توران، کشمیر و هند اتفاق افتاده است. اغلب حوادث و خطّ سیر روایت بر توصیف دلاوری ها و نبردهای عیّاری ایرانی به نام قِران حبشی متمرکز شده که عنوان این روایت داستانی است.

پس از سمک عیار و گردنکشان نامه ، قران حبشی سومین حماسۀ منثوری است که بخاطر نام عیار برجسته اش معروف شده است.

لازم به توضیح است که این روایت نیز به مانند داراب نامه، قهرمان نامه و تاریخ اسکندری زمینۀ پیشااسلامی داشته و رویدادهای آن در فضای زمانی قبل از اسلام اتّفاق افتاده است. برخلاف ناشناختگی امروزین روایت قران حبشی، پهلوان عیّار آن، از سده ها پیش، چهره ای شناخته شده برای داستان پردازان ادب فارسی بوده و راویان و نقّالان از قران حبشی در کنار روایت های دیگری چون شاهنامه، حمزه نامه، ابومسلم نامه و سمک عیّار نام می برده اند.

قران حبشی داستانی است در بارۀ پهلوانی های قران که در سلسله جنگ های ایران و توران قرار می گیرد. روایت قران حبشی به اینگونه است که خلیل بازرگان پس از بازگشت از سفر توران در میان تحفه های خود، دیبایی منقش به تصویر شاه دخت تورانی را به قباد شاه هدیه می کند. اردشیر فرزند میانی قبادشاه پس از دیدن این تصویر، دلباختۀ دختر می شود و قباد شاه ، وزیر خود را برای خواستگاری به توران می فرستد.

اما ایرج شاه توران با این ازدواج مخالفت کرده و فرستادگان قباد شاه را به بند می کشد. از آن پس جنگ هایی بین ایران و توران به وجود می­آید و قران حبشی در این جنگ ها رشادت های فراوان به خرج می دهد که در نهایت به حکومت قران حبشی بر خراسان و ازدواج دلدادگان می انجامد.