جامعه شناسی سیاسی احزاب ایران

در بخش نهضت آزادی ایران که یکی از شاخصه های این نهضت عدم اعتقاد به اصل ولایت فقیه است، بیان می کند: نهضت آزادی بارها اعلام کرده که نه تنها این اصل را قبول ندارند بلکه درصدد حذف آن از نظام هستند، لذا تصمیم گرفتند با منحل کردن مجلس خبرگان جلوی تصویب آن را بگیرند، بهانه نهضت آزادی این بود که این اصل با آزادی انسان در تضاد است، آقای بازرگان با کنایه، ولایت فقیه را مخالف اندیشه، حقیقت و کمال می شمرد و معتقد بود که جمع شدن قدرت سیاسی و دیانت روحانی همان مصیبت کلیسای قرون وسطی را به وجود می آورد. در حالی که حضرت امام(ره) در نقد تفکر حاکم بر نهضت آزادی فرمود: مخالفت با ولایت فقیه، تکذیب ائمه و اسلام است، اشخاصی که از برنامه های اسلام اطلاعی ندارند، گمان می کنند که ولایت فقیه اسباب دیکتاتوری می شود، در صورتی که ولایت فقیه، جلوی دیکتاتوری را می گیرد و اگر ولایت فقیه نباشد، دیکتاتوری می شود.

این ماجرا ریشه را در این قضیه باید دانست که چون نهضت، مجلس خبرگان اساسی را قبول نداشت، در پی تشکیل مجلس مؤسسان بودند، به همین جهت وقتی نتوانستند جلوی تشکیل آن را بگیرند درصصد انحلال آن بر آمدند و هیأت دولت، انحلال آن را تصویب کرد که امام(ره) جلوی آنها ایستاد، از آنجا که نهضت آزادی در رأس کار بودند، به قانون اساسی رأی دانند، ولی واقعیت آن بود که آن را قبول نداشتند و دلیلش آن بود که طرح انحلال مجلسی بود که قانون اساسی را می نوشت را ریختند، بعدها هم بازرگان مجلس خبرگان را مایه معضلات و معضلات جامعه دانست، آن ها در عمل نیز در سخنرانی ها و بیانیه ها بارها ثابت کردند که هیچ اعتقادی به قانون اساسی ندارند، چرا که به هر مناسبتی یکی از اصول آن را مورد هجمه قرار می دادند.

درباره حزب کارگزاران سازندگی ایران هم در این کتاب می خوانیم: برزخ اندیشه و عملی که اعضای حزب در آن به سر می برند، عمیق نبودن اندیشه ها و اتکا به مبانی متزلزل لیبرالی در التقاط با برخی قیودات اسلامی که غیر منطبق با فرهنگ و مقتضیات جامعه اسلامی است، مشکلاتی را برای حزب و نظام جمهوری اسلامی به وجود آورده که نمونه آن را در بحث توسعه اتقصادی کشور شاهد بودیم، با توجه به رویکرد فوق و ارتباط غیرقابل اجتناب چنین اقتصادی با نظام سرمایه داری جهانی، اگر در طرح ریزی مبانی این رویکرد اقتصادی، متناسب با جامعه ایران تجدید نظری صورت نگیرد، به واسطه تفکرت بعضاً التقاطی و همچنین هضم اقتصاد کشور و به تبع آن سیاست و فرهنگ در اقتصاد سرمایه داری جهانی ، استقلال کشور و یا اصالت نظام اسلامی مورد تهدید جدی قرار خواهد گرفت.