انقلاب در برابر گروهک ها

انقلاب اسلامی ایران را باید ثمره حرکت مستمر امام خمینی (ره)، روحانیت مبارز و پیروی امت مسلمان از راه اسلام ناب و خط قرآن در مقابله با طاغوت دانست. این حرکت از حیث مبانی نظری و نیز نیروهای موثر در آن در تاریخ معاصر و بلکه انقلابات جهان بی سابقه و بی بدیل است.
تا پیش از وقوع انقلاب اسلامی، جهان معاصر با مفهومی به نام خیزش دینی بیگانه بود و اصولا تحلیلهای ماتریالستی جامعه شناختی منکر هرگونه احتما نقش آفرینی دین در تحولات سیاسی اجتماعی معاصر و آینده و می شدند. اما انقلاب اسلامی روایت تازه ای از تزریق خون دینی در شریان های دنیا تجددزده پس از رنسانس بود. تا پیش از آن اصولا خیزش های اجتماعی سیاسی با محوریت تفکر چپ و گرایشهای رادیکال مارکسیستی آغاز و دنبال می شد و محوریت دین امر تازه ای بود که درک و هضم آن بر بسیاری از تحلیلگران خارجی و داخلی ناممکن می نمود.
اولین جرقه های نهضت در فضایی کاملا دینی و از بستر حوزه های علمیه و به رهبری امام (ره) خورد و استمرار و بازیابی نهضت در سال 1356 نیز در اثر روشنگری های امام(ره) و با توجه به گرایش مذهبی ملت ایران رقم خورد.
در عین حال مخالفین رژیم شاه، تنها به جریان خط امام و روحانیون مبارز محمدود نمی شد. طیفی وسیع از گروه و احزاب با مبانی فکری و گوناگون و متضاد و البته و انگیزه ها و روش های مختلف خود را در سلک مخالفین رژیم ستمشاهی می دانستند. در یک سوی این طیف احزاب و جریانات چپ گرایی قرار داشتند که روش مبارزه را در بهره گیری از تضادها و دیالکتیک مارکسیستی جستجو می کردند. این گروهها که خود نیز دارای زیر طیف ها و انشعابات متعدد بودند چندان به گرایش های عمومی ملت (که برخاسته از اعتقادات دینی بود) به دنبال روشهای خود در مبارزه بودند و البته قلّت عِده و عُده آن نشان از بیگانگی آنان با ملت بود.
در سوی دیگر این طیف لیبرال ها قرار داشتند که البته خود را پایبند به سلطنت و قانون اساسی مشروطه می دانستند و از اعلی حضرت (!) استدعا داشتند به جهت حفظ و بقای تاج و تخت(!) تنها به سلطنت بپردازند و حکومت را به مجلسین بسپارند!
در این میان گروهی دیگر را نباید از نظر پنهان داشت و آن جریاناتی بودن که می کوشیدند با ترکیبی از علائق چپ یا راست گرایانه خویش با آموزه های دینی، رهیافتی جدید در سیاست و جامعه ارائه دهند تا بدین سان هم به زعم خویش از قافله پیشرفت و تمدن روز عقب نیفتند و هم خدا و دین را به کلی به صندوقخانه فراموشی نسپارند. در نتیجه آنچه که اینان ارائه می نمودند سویه ای جز التقاط نداشت.
در چنین شرایطی نهضت اسلامی ملت ایران به رهبری امام امت (ر ه) به پیروزی رسید و موجب سرنگونی کاخ 2500 ساله ستم شد و در یان حال بود که تعیین نوع نظام جایگزین مهمترین مناقشه گروهها و جریان ها بود. در این مقطع ناگهان دهها گروه سیاسی که تا پیش از این وجود خارجی نداشته و یا قلت عدد و برخورد دستگاه امنیتی رژیم پهلوی رمقی از حیات برایشان باقی نگذارده بود، سربرآروده و خواستار شراکت در حاکمیت جدید شدند.
به تدریج با اتخاذ مواضع تروریستی و خرابکارانه دستگاههای امنیتی ناچار به برخورد با این گروهها شده و پس از فعالیت های اطلاعاتی عملیاتی پی در پی تا اواسط دهه شصت کشور را از لوث وجود این گروهکها پاک نمودند.
در این کتاب برآنیم تا به بازخوانی پرونده تعدادی از مهمترین این گروهکها بپردازیم. هرچند شایان ذکر است تعداد واقعی گروهکهای مخالف و معاند نظام در دهه اول انقلاب بسیار زیاد است، اما بیشتر این گروهک تنها بر روی کاغذ وجود خارجی داشته اند، به این معنا که تنها اثر به جای مانده از آن ها بیانیه و متون ایدئولوژیک شان است و تأثیرگذاری واقعی آنان در تاریخ این دهه بسیار ناچیز است. از این رو در این پژوهعش تنها به بررسی تعدادی از مهمترین این احزاب و گروهکها – که از حداقلی از اثرگذاری تاریخی برخوردار بوده اند- می پردازیم.