پدیده سحر: چالش ها - راهکارها

سحر به عنوان پدیده ای پیچیده در میان انسان ها سابقه ای بس طولانی دارد. این پدیده به طورعمده در مسیر اهداف شیطانی به کار رفته است. روی آوری به سحر و جادو امروزه نه تنها در محیط های کوچک و بسته روستایی، بلکه در خانواده های تحصیل کرده و زندگی شهری نیز راه یافته است. در عصر و روزگار ما سحر و جادوگری را به صورت های متفاوت و شکل های گوناگون در قالب هنر به مردم ارائه و ساحر را هنرمند معرفی می کنند. تنوع خواهی انسان ها و روی آوری به کارهای خارق العاده و شگفت انگیز بر این نابسامانی ها افزوده است و کسانی مرعوب این گونه رفتارها شده اند. سحر در زندگی اینان تأثیر عملی گذاشته است و برای رهایی از بن بست های زندگی چاره را پناه جویی از ساحران می دانند. اقبال و روی آوری به سحر و ساحری خسارت های جبران ناپذیر فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و دینی را متوجه جامعه کرده است.

یکی از برجسته ترین اهداف انبیای الهی هدایت انسان ها به سوی رشد و کمال است. ساحران با ابزار سحر موانعی در مسیر تعالی بشریت و راه پیامبران ایجاد کرده اند و همواره در گذر زمان معضل آفرین بوده اند؛ ازاین رو پیامبران و اولیای الهی به اقدامات علمی و عملی در مواجهه با سحر و ساحران دست زده اند. جهت برون رفت از این چالش و مشکل، شناخت و تبیین سیره علمی و عملی پیامبران الهی و معصومان علیهم السلام در مواجهه با پدیده سحر و ساحران در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی نوع رفتار پیامبران الهی و پیشوایان معصوم علیهم السلام امروزه می تواند به عنوان راهکار و راهبردی ارزشمند مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به پیشینه بسیار طولانی پدیده انحرافی سحر، نوشته هایی پراکنده وار در منابع روایی و نیز منابع تفسیری وجود دارد که در آن سحر مذمت و به دوری از ساحران توصیه شده است؛ اما به پژوهشی مستقل که در آن واکنش پیشوایان معصوم علیهم السلام مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهای آنان ارائه شده باشد، دست نیافتیم. این سخن بدان معنا نیست که هیچ کتابی در این زمینه به دست چاپ و نشر سپرده نشده است، بلکه کتاب هایی روانه بازار شده اند که به لحاظ ظاهری مخاطب پسندند؛ ولی از منظر آموزه های دینی کمتر به محتوا نگریسته اند.