گوریل پشمالو
نمایشنامه های بیدگل: اونیل (1)
سال نشر : 1398
تعداد صفحات : 103
معرفی کتاب
اونیل، گوریل پشمالو را در 1922 نوشت. نمایشنامهای که به گفتهی منتقدین، تراژدیای مدرن است. شخصیت اصلی این نمایش، ینک نام دارد و کارگری است که در موتورخانهی کشتی اقیانوسپیمایی کار میکند و وظیفهاش ریختن زغالسنگ به درون کورهی سیریناپذیر موتور کشتی است. در شروع نمایش، ینک و جمعیت کارگران را در موتورخانهی کشتی میبینیم که تازه سفرشان را از بندری در نیویورک شروع کردهاند.یکی از مسائلی که ذهن ینک را به خودش مشغول کرده، مسالهی تعلق داشتن است. او در ابتدای نمایش خود را متعلق به کشتی میداند. خودش را عضوی مفید میبیند که اگر نباشد کشتی حرکت نمیکند و به این قضیه افتخار میکند. او کارگرانی را مسخره میکند که اعتقاد دارند کار کردن در شرایط سختِ کشتی نوعی بردهداریست و خودش را از آنها بالاتر میداند. او، فردیست که به قطعهای ماشینی تبدیل شده، قطعهای که در سیستمِ استعمارِ موجود، معنا و کارایی دارد و وقتی تلاش میکند تا از سیستم خارج شود دچار بحران هویت میشود. حتی نام او نیز مانند صدای برخورد دو تکه فلز است. ینک با روبرو شدن با دختری که او را گوریلی پشمالو میخواند، خشمگین میشود و تصمیم میگیرد تا از او انتقام بگیرد. در صحنهای او و رفیقاش را میبینیم که به محلهای ثروتمندنشین میروند تا دختر را پیدا کنند، اما دیگران طوری با آنها برخورد میکنند که انگار آنها را نمیبینند. ینک، موجودی است که دیده نمیشود. دعوایی راه میاندازد و توسط پلیس دستگیر میشود و به بازداشتگاه میرود. آنجا با اتحادیه کارگران صنعتی آشنا میشود و تصور میکند که آنها میتوانند برای رسیدن به هدفش به او کمک کنند. ینک مشکلی با سیستمی که در آن کار میکند ندارد و فقط به فکر انتقام گرفتن است. او از تصویرِ فروکاهیدهشدهی خودش میترسد و سعی در کتمان آن دارد، تصویری که توسط آن دختر به زبان آمده. در صحنههای بعدی ینک را میبینیم که در اتحادیه کارگری با اعضای آنجا بحث میکند و حتی آنها نیز او را طرد میکنند زیرا تنها چیزی که او در سر دارد، خشم و تخریب است. تخریب کارخانهی فولادسازی پدرِ دختری که به او توهین کرده است. او خودش را در زندانی فولادی میبیند که تنها راه فرار، شکستن و خرد کردنِ آن زندان است. در انتها، ینک که از همه کس و همه جا رانده شده، به باغ وحش میرود و در آنجا مشغول گفتگو با گوریلی میشود و او را تنها دوست واقعی خود مینامد. اتفاقات اخیر او را ناامید کردهاند و حالا باورش شده که شاید واقعا گوریلی پشمالوست. گوریلی که باید در قفس باشد و شاید قفس، تنها جایی است که به او حس تعلق میدهد.
اونیل در این نمایش مسالهی هویت، ماشینی شدن و جامعه طبقاتی را در هم تنیده. شخصیت اصلی این نمایشنامه، مانند شخصیتِ اصلی تراژدیهای کلاسیک، کسی است که هدف مشخصی دارد و برای رسیدن به آن دست به هر کاری میزند، اما دنیا او را نمیپذیرد. ینک در پی انتقام است، و در لایهای نهانتر در پی رفع اتهامی که به او شده. او میخواهد ''فرک'' کند. واژهای که از روی اشتباه به جای کلمهی ''فکر'' بر زبان میآورد. در چند جای نمایش نیز در توضیح صحنهها میخوانیم که او ژستی شبیه به مجسمهی ''مرد متفکر'' رودن میگیرد. گوریل بودن میتواند استعارهای باشد از انسانِ بدوی و ینک، با تلاش برای فکر کردن، سعی در احیا هویت خود دارد. هویتی که با ماشینی شدن دنیای جدید در حال از بین رفتن است و دخترِ ماجرا، دستش را درست روی نقطه ضعف او میگذارد و کار را یکسره میکند. ماموریت جدیدِ ینک پیدا کردن دختر و تسویهحساب شخصی با اوست. درست مثل رسمهای شوالیهگری قرون پیشین که اگر فردی به کسی توهین میکرد، آن فرد با به دوئل دعوت کردنِ فردِ توهینکننده دامن خود را از ننگ پاک میکرد. در مسیری که ینک برای پیدا کردنِ دختر طی میکند، با موقعیتهای مختلفی روبرو میشود. با طبقهی سرمایهدار برخورد میکند و از سبک زندگی آنها متعجب میشود. با اتحادیه کارگری آشنا میشود، اما آنها نیز، چیزی که او در جستجویش است را عرضه نمیکنند. زبانِ ینک، زبانِ عضله و خون و آتش و ناسزاست. به عبارتی دیگر، او زادهی این استعمار است. همان استعماری که معنای زندگیاش را در آن پیدا کرده بود. همانطور که در صحنهی اول برای کشتی دل میسوزانید و خودش را با کشتی یکی میدانست. در انتها نیز، سرخورده و بیهویت، راضی سرنوشت میشود و خودش را گوریل مینامد. آخرین راه نجات، قربانی شدن است. سراسر خشم است و از چنین خشمی بیحس شده و دو راه بیشتر روبرویش نیست. قربانی شدن یا بازگشت به سیستمی که تمام اینها را به او تحمیل کرده. تراژدی مدرن، اینجاست که شکل میگیرد و اگر با فاصله به آن نگاه کنیم، بیشباهت به کمدی نیز نیست.
گوریل پشمالو، نمایشنامهای است سراسر انرژی و ضربه. از همان ابتدای آن تصاویر و کلمات را در ذهن خواننده به صف میکشد و ضربههایش را شروع میکند. صحنهها با سرعت و ضربآهنگ بالا عوض میشوند و نویسنده جایی به دیالوگهای پرطمطراق و طولانی نمیدهد. دنیای صنعتی را به صریحترین شکل خود بیان میکند و در این میان از نمادها نیز استفاده میکند. اونیل، چکیدهی زندگی و زمانهاش را در نمایشهایش به تصویر کشیده است. ترکیبی از سرعت، خون، سیاهی، خودکشی و ناامیدی.
-
زبان کتابفارسی
-
سال نشر1398
-
چاپ جاری3
-
نوع جلدجلد نرم
-
قطعرقعی
-
تعداد صفحات103
-
ناشر
-
نویسنده
-
مترجم
-
وزن125
-
تاریخ ثبت اطلاعاتجمعه 31 مرداد 1399
-
تاریخ ویرایش اطلاعاتجمعه 31 مرداد 1399
-
شناسه81987
-
دسته بندی :