بازخوانی پرونده داعش (چرایی تاسیس، چگونگی عملکرد)

معرفی کتاب

در تاریخ اسلام تفسیرهای گوناگون از آموزه های دین همواره باعث ظهور و بروز نحله های فکری متفاوتی شده است. از نحله های مطرح در حوزه تفکر دینی، سلفی گری است. این نحله با گزارش های غیر اصیل از دین، داعیه بازگشت به سلف صالح را داشت. اما در واقعیت باعث بروز اختلافات شدید میان مسلمانان شده است. قدمت تفکر سلفی به شکل مدون، به قرن دوازده قمری باز می گردد، اگر چه بنیان انحرافی آنان به شکل آتش زیر خاکستر از همان سال های صدر اسلام چیده شده بود. در قرن دوازده قمری، محمد بن عبدالوهاب بر پایه نظریه های احمد حنبل و ابن تیمیه، تصویر مدونی از فهم انحرافی دین ارائه کرد. خشونت، جزمیت و یک سو نگری از ویژگی های این جریان است. از سلفی گرایی به این معنا به عنوان پدیده ای رادیکال یاد می شود. دلیل این امر به افزایش توان تخریبی آنها به دلیل نوع عقایدشان و همچنین عدم امکان اقناع سازی آنان برای اقبال به روش های حل و فصل مسالمت آمیز مخاصمات بر می گردد. محمد بن عبدالوهاب با پشتیبانی خاندان آل سعود، بستر دیدگاه های خود را کشور عربستان قرار داد. بدین ترتیب مذهب نوظهور و مسموم وهابیت پدید آمد. حمایت دولت های استعماری به ویژه انگلیس در قدرت گرفتن وهابیت، نقش اساسی را بازی می کرد. در سال های بعد و در روند رو به رشد وهابیت، دو مفهوم جهاد و سیاست این تفکر را به سمت تکفیرگرایی متمایل کرد. آنان شیعیان و اهل سنت غیر موافق با خود را تکفیر و به سادگی حکم قتل صادر می کردند. بنابراین نحله سلفی گری کم کم به فرقه وهابیت و سپس به تفکر افراط گرایی تکفیری منجر شد. در دهه های اخیر و با شروع موج بیداری اسلامی، نظام سلطه به فکر مهار این موج افتاد. از این رو بهترین گزینه برای به انحراف کشاندن بیداری اسلامی را تقویت بیشتر تفکر افراط گرایی یافت.
اکنون سوالاتی کلیدی در خصوص چگونگی پیدایش و نحوه عملکرد داعش مطرح است؛ از جمله آنکه آیا این گروه تروریستی ساخته دست امریکا و کشورهای مرتجع عرب است؟ آیا امریکا و کشورهای مرتجع عرب بستر لازم برای ظهور داعش را فراهم کرده اند؟ آیا گروه داعش پس از ایجاد، در دام هدف امریکا و کشورهای مرتجع عرب افتاده است؟ آیا گروه داعش خواسته یا ناخواسته منافع غرب را تامین کرده است؟ آیا عملکرد داعش در جهت خدمت به اسلام بوده یا بیشتر چهره اسلام را خدشه دار کرده است؟

نوشتار حاضر درصدد است با اشاره به نشانه های موجود از عملکرد داعش و نیز چگونگی برخورد غرب و حامیانش در منطقه با این پدیده، پاسخی برای سوالات فوق ارائه کند. گفتنی است نظر به ماهیت موضوع این تحقیق، منابع موثق کتابخانه ای چندانی درباره آن وجود ندارد. بنابراین نویسنده سعی کرده است ادعاهای خود را بر پایه نشانه های موجود، اعترافات و گفته های سران و مسئولان سیاسی و نظامی غرب و سخنان برخی کارشناسان سیاسی و صاحب نظران منطقه ای به اثبات برساند؛ اگر چه مراجعه به اندک منابع کتابخانه ای از نظر دور نبوده است.
کتاب حاضر در شش فصل به شرح ذیل می باشد:
فصل اول: آشنایی با داعش و رهبران آن
فصل دوم: داعش و قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای
فصل سوم: علل گرایش افراد به داعش
فصل چهارم: ماهیت اصلی ائتلاف ضد داعش
فصل پنجم: راه های حمایت استکبار از داعش
فصل ششم: بررسی برخی عملکردهای داعش