loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

حکومت علوی و بحران اشرافی‌ گری

ناشر سروش

نویسنده محمدعلی مقدم

سال نشر : 1401

تعداد صفحات : 232

خرید پیامکی این محصول
جهت خرید پیامکی این محصول، کد محصول، نام و نام خانوادگی، آدرس و کد پستی خود را به شماره زیر ارسال نمایید: کد محصول : 96559 10003022
80,000 72,000 تومان
افزودن به سبد سفارش

معرفی کتاب

کتاب حاضر، با استفاده از منابع تاریخی ، در پی کنکاش و تحلیلی دقیق‌ از علل و ریشه‌های پدید آمدن جنگ‌های سه‌گانه جمل، صفین و نهروان در دوران حکومت امام علی (ع) است.

پرداختن به جنگ‌های سه گانه مورد نظر با توجه به تقابل و تضاد بین گروه‌های تأثیرگذار و صاحب نفوذ در جامعه آن روزگار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به ویژه آنکه مشابه این‌گونه جنگ‌ها در دوران حکومت خلفای گذشته و دوران حکومت پیامبر (ص) سابقه نداشته است.

ریشه‌های شکل‌ گیری این جنگ‌ ها و شرکت شخصیت‌ های مهم و مشهور تاریخ صدر اسلام و سرنوشت آن‌ها از موضوعاتی است که بررسی و موشکافی آنها همواره از موضوعات بحث‌ برانگیز و جذاب تاریخی به شمار می‌رود.
خواننده محترم و آگاه از رویدادهای تاریخی صدر اسلام به روشنی می‌داند که این جنگ‌ها از آغاز دوران حکومت امام علی (ع) آغاز و تا آخرین روزهای حیات ایشان ادامه داشت است.

اما تحلیل و کنکاش دقیق‌تر در این موضوع مستلزم بررسی ریشه‌ها و دلایل پیدایش آنها در روزگاری پیش‌تر از زمان وقوع آنهاست.

نویسنده کتاب، ابتدا به اختصار ساختار سیاسی و اجتماعی حکومت اسلامی در دوره نبوی را معرفی کرده و سپس به بررسی رویدادها و حوادثی که بعد از رحلت پیامبر (ص) رخ داده می‌پردازد و در نگاهی گذرا به عوامل اصلی پدید آمدن اختلافات در بین نخبگان جامعه اسلامی در دوران حکومت خلفا اشاره دارد.
آنگاه در سه فصل جداگانه به ریشه‌یابی و عوامل مهم و تأثیرگذار در وقوع جنگ‌های جمل، صفین و نهروان خواهیم پرداخت.

در این‌بخش با استناد به منابع نخستین سعی شده تا تصویری روشنی از علل و ریشه‌های پدید آمدن این رویدادها ارائه شود.

در بخش پایانی با بررسی و تحلیل نقاط اشتراک و افتراق عوامل مؤثر در پدید آمدن این جنگ‌ها، تلاش شده تا تصویری جامع‌تر از اوضاع اجتماعی و جریان‌های سیاسی تأثیرگذار دوران حکومت امام علی (ع) ارائه شود.

«ظهور و گسترش اسلام در سرزمین بدوی و فاقد فرهنگ تمدن شبه جزیره، چنان تأثیرگذار و درخشان جلوه نمود که در مدت زمان کوتاهی، بسیاری از سنت‌های جاهلی و تعصبات قبیله‌ای جای خود را به احکام و تعالیم عدالت محور اسلام داد.
بعد از رحلت رسول خدا عدم پای‌بندی به اجرای آموزه‌های اسلامی و بازگشت به مؤلفه‌های جاهلی، حکومت و جامعه را به تدریج دچار تغییر و تحول ارتجاعی نمود. اندیشه‌های جاهلی که در گذشته محدود به اشرافیت مکی، برتری قریش و یا اولویت‌ها و تعصبات قبیله‌ای و عشیره‌ای بود، این بار در ساختار حکومتی و اجتماعی با تغییر ظاهری و صوری، اما با همان ماهیت گذشته نمایان شد.

تصاحب قدرت به بهانه قرابت نسبی و شیخوخیت، بهره‌مندی بیشتر از مواهب اقتصادی به دلیل نزدیکی به کانون‌های صاحب قدرت، ایجاد طبقات اجتماعی به بهانه سوابق دینداری، بازگشت اشرافیت حاکمیتی و نمونه‌های بسیار دیگر از این دست، از رجوع و بازگشت به سنت‌های جاهلی حکایت می‌کند.

گذر زمان و استمرار این رویکرد در دوره خلیفه سوم، به ویژه میدان‌داری بنی‌امیه به اوج خود رسید. در نتیجه مردم با شورش علیه وضعیت پیش آمده و تمایل به حاکمیت عادلانه، خواستار قبول خلافت توسط امام علی (ع) شدند. تنگناهای ایجاد شده و ایجاد بدعت‌ها و تضادهای اجتماعی و نظام طبقاتی در بهره‌مندی از مواهب اقتصادی، اشتیاق و اصرار مردم را به ایجاد حکومت علوی هر چه بیشتر کرد.

فاصله گرفتن از سنت‌های ناب نبوی، و خو گرفتن با سنت‌های نوین جاهلی، باعث ایجاد معضلات و چالش‌های پیچیده‌ گردید. احیای سیره و سنت نبوی در حکومت علوی با تربیت و رشد در فضای حاکمیت گذشته، نومسلمانان و حتی مسلمانان سابقه‌دار را دچار تناقض و تردید شدید در تصمیم‌گیری‌های مهم و تأثیرگذار در سرنوشت جامعه نمود. وقوع جنگ‌های سه‌گانه جمل، صفین و نهروان که از آنها تعبیر به جنگ‌های داخلی می‌کنیم، حاصل این تضاد و تناقض‌هاست.»
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
شما هم می توانید گزیده انتخابی خود از کتاب را ثبت کنید.
نام و نام خانوادگی
عنوان
برگزیده
کد امنیتی
محصولات مرتبط
بازدیدهای اخیر شما