یاد مانا: پنج مقاله درباره خاطره نویسی و خاطره نگاشته های جنگ و جبهه

معرفی کتاب

این کتاب حاوی پنج مقاله درباره خاطره نویسی و خاطره نگاشته های جنگ و جبهه و دفاع مقدس اس که طی سال های گذشته نوشته و منتشر شده اند. هدف نویسنده از نگاشتن این مقاله ها، مشخص ساختن سیر و سابقه پژوهش در زمینه خاطره نویسی جنگ و همچنین بدلیل فقر و فقدان مباحث نظری در این مقوله است.
تاریخ پژوهان و صاحب نظران علم تاریخ در خصوص شیوه ها و نگرش های نوپدید با ماهیتی میان رشته ای در تاریخ پژوهی و تاریخ نگاری اجماع نظر ندارند و هنوز میان تاریخ پژوهان و اهل نظر درباره رویکردهای جدید به تاریخ و مقولات منبعث از آن جای چند و چون باقی و مشهود است اما در سال های اخیر اظهار رای و انتشار مقالات دانشورانه برخی اصحاب نظر و نیز برگردان نمونه هایی از شاخص ترین آثار دست اول و قابل اعتنای جهانی ذیل موضوع «تاریخ نگاری مدرن» افق های امیدبخش و روشنی در پیش چشم پژوهشگران و نیز مخاطبان آثار تاریخ-بنیاد گشوده است که بی شبهه وامدار پدیده دفاع مقدس است.
علیرضا کمری که یکی از سرآمدان خبره حوزه تاریخ نگاری جبهه و دفاع مقدس بوده و برای جامعه پژوهشی کشور چهره نام آشنایی است، در کتاب حاضر با تقلیل تاریخ نگاری به یک وجه خاص (خاطره نویسی) و بحث در جوانب معنایی و سرشتی آن، مفهوم نویافته ای از تاریخ و تاریخ نگاری را در میان نهاده که محققان و اساتید تاریخ معاصر با بذل التفات نسبت به آن، می توانند بسط و گسترش بیشتری به مضمون رایج از تاریخ دفاع مقدس ببخشند.
این اثر در مجموع مشتمل بر پنج جستار پژوهشی است که حول مضمون جایگیری خاطره و خاطرهنویسی در گستره وسیع آثار ادبی – تاریخی طرح شده اند. بحث در ویژگیهای صوری معطوف به آرایههای بیانی و نوع واژگان و سبکهای به کار گرفته شده، درونمایههایشهودی، معرفتی و ایمانی و اهمیت و اعتبار اِسنادی و اَسنادی خاطرات از دیگر مضامین فربه در این کتاب است که از طرح آراء جدید کمری در جای جای اثر پشتیبانی می کنند.
رویکرد غالب کمری در این اثر (همچون سایر آثارش) مبتنی بر نوعی ژرف کاوی فلسفی است؛ به طور نمونه وی برای بحث درباره «راز و رمز خاطرات جنگ و عرصه نوین خاطره نویسی» ابتدا به تعریف خاطره و شرح پیشینه تاریخی آن پرداخته و پس از آن به شأن ادبی و تاریخی خاطرات جنگ در زمینه پیدایی خاطره نویسی در انقلاب و جنگ و سیر خاطره نویسی پس از آتش بس و ... اشاره می کند؛ همین رهیافت تحلیلی هم هست که متن را از غلطیدن به ورطه شتابزدگی باز داشته و از صحّت و دقّت آراء مطروحه از سوی مولف، حمایت می کند.