loader-img
loader-img-2
بعدی
بعدی بازگشت
بعدی بازگشت

رسالت روحانیت از نگاه امام خمینی(ره)

نویسندگان مرتبط : موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)

چاپ نخست کتاب «رسالت روحانیت از نگاه امام خمینی(ره)» نوشته بهروز رشیدی از سوی موسسه چاپ و نشر عروج، وابسته به موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) منتشر و روانه بازار کتاب شد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اثر حاضر به بیان و شرح وظایف و مسوولیت‌های روحانیت از منظر معمار بزرگ انقلاب، حضرت امام خمینی(ره) پرداخته است.

اسلام، دینی جامع و فراگیر است که همه جوانب و زوایای زندگی فردی، اجتماعی، مادی و معنوی انسان و جوامع بشری را دربرمی‌گیرد و درصدد تامین سعادت دنیوی و اخروی بشر است. بنابراین جامعیت اسلام بدان مفهوم است که اولا پاسخ‌گوی کلیه نیازهای بشری اعم از سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، عبادی و فردی و ثانیا جهان‌شمول است و منحصر به قوم، قبیله، ملت و منطقه جغرافیایی خاصی نیست بلکه جهان بشریت و تمام جوامع انسانی را دربرمی‌گیرد.

به عقیده نویسنده، رسالت انبیا و اولیای الهی در طول تاریخ و از آن جمله پیامبر خاتم(ص) نیز رسالت و وظیفه‌ای جامع و فراگیر بوده است. امام خمینی(ره) با بینش و نگرش عمیق خود، اسلام را در «جامعیت» آن می‌بیند و تفسیر و تبیین می‌کند. او اسلام را تنها در بعدی از ابعاد آن یا صرفا در عبادت یا فقاهت و ... نمی‌بیند،بلکه اسلام را مکتب جامعی می‌داند که سیاست و عبادت و فقه و اقتصاد آن در یک رابطه کلی در ارتباط تنگاتنگ معنابخش است و نقصان در هر یک از این ابعاد، هدف کلی و الهی آن را از بین می‌برد، بنابراین از نگاه امام خمینی(ره) رسالت و وظیفه روحانیون نیز امری جامع و فراگیر درباره کلیت اسلام و رسالت انبیا و اولیای الهی است.

از نظر قرآن کریم، به تبع همین شان و منزلت، انسان به مقام خلیفةاللهی نائل آمده و جانشین خدا بر روی زمین شد، تا حکومت و حاکمیت و اراده خداوند را در روی زمین تحقق بخشد. انسان به واسطه قبول و پذیرش این مسوولیت سنگین، اشرف مخلوقات شد و خداوند از روح خود در او دمید. مصداق واقعی این انسان متعهد و مسوول و دارای رسالت، چنان‌چه گفته شد انبیا و اولیا پیامبران و ائمه الهی هستند. آنها رهبری بشریت را به سوی سعادت و کمال دنیوی و اخروی به عهده داشتند.

به استناد این بینش عمیق الهی و اسلامی، امام خمینی(ره) براساس «العلماء ورثة‌الانبیاء» و «الفقهاء امناء‌الرسل»، علما و روحانیون را وارثان انبیا و در راس آنان، فقها را امانت‌داران پیامبران و رسولان خداوند می‌داند و می‌دانیم که پیامبران غیر از پیام وحی و ابلاغ و تبلیغ و رسالت الهی چیزی از خود به ارث باقی نگذارده‌اند. بنابراین امام خمینی(ره) برای علما و روحانیون اسلام، همان وظیفه، تکلیف، مسوولیت و رسالت پیامبران و ائمه(علیهم‌السلام) را قائل است، به همان‌سان که رسالت و مسوولیت پیامبران و انبیا و ائمه تک بعدی و یا حتی چند بعدی نیست، بلکه کامل، فراگیر و همه‌جانبه است و همه زوایای زندگی فردی، عبادی، اجتماعی و سیاسی انسان و جوامع بشری را دربرمی‌گیرد.

امام خمینی(ره) نیز که نگرشی همه‌جانبه نسبت به مسائل اسلامی دارد و اسلام را در همه ابعاد و کلیت آن می‌بیند، رسالت روحانیت را همه‌جانبه و گسترده و در راستای استمرار همان رسالت انبیا و اولیای الهی می‌داند. از نظر او، روحانیون موظفند هدایت و رهبری معنوی و مادی جوامع را به دست گیرند، حکومت و حاکمیت تشکیل دهند و دیانت و معنویت را در عرصه اجتماع و سیاست به منصه ظهور برسانند. این رسالت و وظیفه روحانیت نه تنها منحصر به ملت و منطقه جغرافیایی خاصی نیست، بلکه شامل تمام جوامع و امت اسلامی می‌شود و فراتر از آن جهان بشریت را دربرمی‌گیرد.

امام خمینی(ره) به عنوان فردی زاهد، عابد، عارف، عالم، فقیه، اسلام‌شناس، سیاست‌مدار و دارای نگرش و آگاهی سیاسی و اجتماعی و تاریخی و بین‌المللی، اسلام را در جنبه‌های نظری و علمی در همه ابعاد آن می‌بیند و خود نیز علاوه بر این که به همه این امور عالم است، به همه آنها نیز عامل است و همین وظیفه و رسالت همگانی و همه‌جانبه را برای روحانیت و عالمان دینی قائل است و البته این رسالت و مسوولیت روحانیت از نظر آن حضرت غیر قابل اغماض، ضروری، واجب و اجتناب‌ناپذیر است و عدم ایفای آن، توجیه ناپذیر و به منزله شانه خالی کردن از تحمل امانت و مسوولیت الهی است.

امام خمینی(ره) در دوره حیات پرثمر خود، رسالت روحانیون را به دو طریق تبیین و اعلام کردند: اول در سیره عملی خود به عنوان یک روحانی وظیفه‌شناس در همه ابعاد فردی و اجتماعی از جمله تهذیب نفس، تقوی، کسب علم، فقاهت و اجتهاد، رسیدگی به امور اجتماعی و سیاسی مسلمانان، مجاهده برای تشکیل حکومت اسلامی، اهتمام به امور مسلمانان، مجاهده برای تشکیل حکومت اسلامی، اهتمام به امور مسلمانان جهان و حتی جهان بشریت با شایستگی تمام عمل کردند و از این منظر رسالت جامع یک روحانی را به معرض نمایش گذاشتند، دوم از طریق اندرزها، توصیه‌ها، گفته‌ها و نوشته‌های خود در مورد وظایف و رسالت روحانیون از نگاه اسلامی.

از نظر امام خمینی(ره)، روحانی در اسلام به معنای کسی است که مبلغ دین و رسالت پیغمبر و ائمه معصومین(علیهم‌السلام) است و به فردی اطلاق می‌شود که علاوه بر کسب سجایای اخلاقی، تزکیه نفس و انجام اعمال عبادی و فقهی به فراگیری و کسب علوم و دانش دینی و مذهبی نیز بپردازد و این مقدمه‌ای برای آمادگی در جهت اجرای مسوولیتی بزرگتر است و آن مسوولیت اجتماعی و سیاسی است. به عبارت دیگر، آگاهی نسبت به علوم دینی و رسیدن به مقام روحانیت به مفهومی که ذکر شد خود به خود مسوولیت اجتماعی و سیاسی را نیز به دنبال خواهد آورد. در این تعبیر امام خمینی(ره)، روحانی کسی است که هم عالم باشد و هم عامل. عالم بودن و عامل بودن برای روحانی لازم و ملزوم یکدیگرند. چرا که علم بدون عمل بهره‌ای در پی نخواهد داشت و عمل بدون علم و تقوی به بیراهه و ضلالت و گمراهی منتهی خواهد شد. بنابراین رسالت روحانی مسوولیتی تمام عیار، از جنس و سنخ مسوولیت و رسالت اولیای خداست، لیکن با مراتبی خفیف‌تر. مسوولیت و رسالت روحانیون از منظر امام خمینی(ره) دقیقا به معنا و مفهوم ذکر شده است. روحانی از نگاه امام، فردی است که کلیه زوایای فوق را دارا باشد.

امام خمینی(ره) علاوه بر سیره عملی همواره در بیانات، اقوال و مکتوبات و اندرزهای خود، این رسالت خطیر روحانیون را خاطرنشان کرده و به آنان آگاهی می‌بخشید که علاوه بر مسوولیت فردی به معنای عبادی و فقهی و علمی رسالت اجتماعی و سیاسی در رابطه با امت اسلامی را نیز دارا می‌باشند. به طور کلی می‌توان گفت رسالت و اهم وظایف روحانیون از نگاه امام خمینی(ره) شامل این مسوولیت‌هاست: تلاش در جهت کسب علوم دینی؛ ممارست در تزیکه نفس و تقوای الهی؛ ارشاد و هدایت مردم نسبت به مسائل دینی و عبادی؛ آگاه بودن نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی زمان و آگاه کردن مسلمانان از این مسائل؛ مبارزه با ظلم و ستم و استبداد و استثمار و استعمار به هرشکل آن؛ مقید بودن نسبت به کلیه امور مسلمین اعم از امور اجتماعی، سیاسی، دینی، فقهی و...؛ حراست از دین و کیان اسلام؛ ساده زیستی و دارا بودن زی‌ طلبگی و دوری از تشریفات.

این پژوهش، در پی تبیین رسالت فوق از منظر امام خمینی(ره) است.
کتاب حاضر در 13 بخش سامان یافته است. «کلیات»، «استمرار و رسالت انبیا و پیامبران»، «دخالت در سیاست و تشکیل حکومت»، «آگاهی به مسائل سیاسی و اجتماعی زمان»، «تصدی امر قضا»، «استنباط احکام عبادی، سیاسی، اجتماعی(اجتهاد)»، «مبارزه با ظلم، استبداد، استثمار و استعمار»، «حراست از دین و کیان اسلام»، «وظیفه در قبال جامعه بشری»، «تلاش در جهت کسب علوم دینی»، «ممارست در تزکیه نفس و تقوای الهی»، «ارشاد و هدایت مردم در مسائل دینی و عبادی» و «ساده‌زیستی و دارا بودن زی ‌طلبگی».

چاپ نخست کتاب «رسالت روحانیت از نگاه امام خمینی(ره)» در شمارگان 1000 نسخه، 134 صفحه و بهای 20000 ریال راهی بازار نشر شد.

جمعه 13 خرداد 1390
کاربر گرامی توجه داشته باشید که این بخش صرفا جهت ارائه نظر شما در رابطه با همین مطلب در نظر گرفته شده است. در صورتی که در این رابطه سوالی دارید و یا نیازمند مشاوره هستید از طریق تماس تلفنی و یا بخش مشاوره اقدام نمایید.
نام و نام خانوادگی
پست الکترونیک
نظر
کد امنیتی
اخبار مرتبط
محصولات مرتبط