محمد (ص) همیشه مظلوم تاریخ | معرفی کتاب خاتم عشق سیر تطور آرای خاورشناسان و غربیان درباره پیامبر اعظم (ص)

خاطرم نیست دقیقا چه سالی بود اما هر چه بود غروب جمعه ای بود و اصلا انتظارش را نداشتم؛ تماس سولماز رافعی را می گویم. سولماز رافعی دکترای محیط زیست داشت. کم و بیش می دانستم که میانه ای با مذهب ندارد و عقاید نژادپرستانۀ افراطی دارد. دیده بودم که اگر میدانش فراهم باشد در بیان ضدیتش با خدا و همۀ مظاهر دینی ابایی ندارد . ارتباط ما در لفافه ای از رسمیت و همکاری پیچیده شده بود و حالا نمی دانستم چکارم دارد؟
گفت سوال دارم ؛ کسی این را مطرح کرده و من می خواهم جوابش را بدهم؛ باور نکردم، اما به رویم هم نیاوردم. سوالش راجع به سن عایشه در زمان ازدواج با رسول اکرم(ص) بود؛ پاسخش را دادم اما جریان پرسش از جانب همکاران و دانشجویانم کماکان ادامه دارد.
بخش ناامید کننده ماجرا این است که علی رغم مسلمان بودنمان طی این سالها آن چنان که باید و شایسته شخصیت پیامبر اسلام (ص) است به شبهات و سوالات نپرداخته ایم. 
پاسخ صحیح و موثر به این پرسش ها زمانی محقق است که ریشه و علت ایجادشان بررسی گردد. هنگامی که پرسش ها به شکل سطحی، کلیشه ای و غیر موثر پاسخ داده شوند، هیچگاه زدوده و کمرنگ نمی شوند و همواره درون پارادایم اسلام زنده باقی می مانند و ما به ندرت شاهد پرسش و پژوهش های عمیق تر و جدیدتر هستیم. به بیان دیگر باید هر دوره پرسش های متناسب با خودش را داشته باشد و وقتی چنین نمی شود یعنی در پاسخ کوتاهی کرده ایم . تلاش های انجام شده کفایت موج حملات و عنادها با شخصیت حضرات معصومین (علیهم السلام) مخصوصا شخص مقدس رسول الله (صلوات الله علیه) را نمی کند. اما در این میانه هم کتابهایی نگاشته شده اند که نویسندۀ آنها در قامت یک محقق ظاهر گردیده است؛ اما بنا به دلایلی کتاب مورد نظر مهجور باقی مانده است. در این نوشتار بنا دارم یکی از همین کتابها را برای شما معرفی کنم و امیدوارم حتما سراغش بروید و از حجم هزار و خورده صفحه ای آن نترسید. بخوانید و بهره و حظش را ببرید!
کتاب خاتم عشق با عنوان فرعی سیر تطور آرای خاورشناسان و غربیان درباره پیامبر اعظم (ص) نوشته سید مجید پور طباطبایی توسط نشر سروش در سال 1395 منتشر گردیده شده است. 
این کتاب آن چنان که از عنوانش مشخص است تلاش پژوهشگرانۀ نویسنده برای شرح و توضیح مواجهۀ متفکران و مستشرقین با شخصیت پیامبر اسلام (ص) است و قاعدتا در مواجهه، بررسی و قضاوت هر شخصیتی پیش فرض های فرهنگی، آموزشی و دینی به همراه نیات فرد در حصول نتیجه نهایی موثر است.
نویسندۀ این کتاب سعی محققانه و مجدانه ای کرده است تا خواننده را با سیر تحولات تاریخی درباره بررسی شخصیت پیامبر از جانب متفکرین غربی آشنا کند و به نظر می رسد که منابع ادعاهای مطرح شده برایش مهم است به همین جهت در کتاب ارجاعات فراوان دیده می شود .
کتاب، پس از هشتاد صفحه و پس از مقدمات رایج و توضیحات لازم و کمی هم پیشینۀ این مباحث، وارد موضوع اصلی می شود و از همان مقدمه، خوشخوانی و جذابیتش را به رخ می کشد ودر یک کل بهم پیوسته و منسجم دست خواننده را می گیرد و او را از هزارتوی پیچیده و پرواقعۀ تاریخ آرام آرام عبور می دهد و با مستشرقین گوناگون آشنا می کند؛ روش هر خاورشناس را بررسی کرده و از نتیجه کارش می گوید.
 بگذارید جزئی تر و با آوردن شاهد مثال شما را با این اثر آشنا کنم؛ کتاب در سه بخش تنظیم گردیده است و هر بخش دارای فصولی ذیلِ مباحث کلی است . نویسنده در بخش اول به توضیح اصطلاح خاورشناسی پرداخته است؛ اصطلاحی که احتمالا زیاد شنیده ایم و شاید فقط بدانیم معنایش شرق شناسی است؛ منتهی در این بخش نویسنده سعی کرده با توضیح این اصطلاح محل بحث را دقیق روشن کند و با خواننده به یک توافق ضمنی برسد و سپس وارد بررسی سیر تطور تاریخیِ موضوع شود. سید مجید پورطباطبایی هر چند مسلمانی معتقد و شیفتۀ شخصیت رسول اکرم است اما او را در این کتاب انسانی حقیقت طلب و آزاداندیش یافتم؛ مؤید بر این ادعای من، فصل دوم بخش اول است که نویسنده در آن ذیل عنوان خدمات خاورشناسان به نکات مثبت پژوهش های آنها پرداخته و تاکید کرده حتی بدفهمی برخی از آنها ناشی از عناد نبوده است بلکه عدم آشنایی کافی با زبان عربی و ... منجر به خطا در نتیجه پژوهش هایشان گشته است و البته برخی هم گرفتار تعصب و دگماتیسم دینی-نژادی بوده اند. از جانب دیگر هم به هیچ عنوان مقهور نامها نشده و سعی کرده فقط در پی کشف علتها و چرایی خطاها و خدمات باشد و دقیقا به همین دلیل است که این کتاب از ارزش علمی بالایی برخوردار است.
از نکات مثبت دیگر این اثر که باید به آن اشاره کنم تاکید بر روش شناسی خاورشناسان است؛ متدولوژی یا همان روش شناسی از مباحث مهم و اثرگذار در مسیر کشف بنیان های هر نظریه در علوم انسانی است. روشی که هر محقق در برخورد با پدیده ای انتخاب و دنبال می کند خودش را در نتیجه نشان خواهد می دهد. به بیان دیگر نتیجه محصول غیرقابل اجتناب روش شناسی است و از این رهگذر است که خاورشناسان گاهی دچار اشتباهات فاحش شده اند.
در بخش دوم کتاب، نویسنده با جزئیات و ذکر مصادیق دقیق به تصویر ارائه شده از  حضرت رسول (صلوات الله علیه) در قرون وسطی و رنسانس پرداخته است؛ به عنوان نمونه در بخشی که به عصر رنسانس اختصاص دارد به تنفر عمیق مارتین لوتر از نبی اکرم پرداخته شده و شاهد بر این مدعا هم منبعی است که به زبان لاتین نگاشته شده است. بد نیست از همین رهگذر به این موضوع اشاره کنم که آنچه یک پژوهش را معتبر می سازد در وهلۀ اول منابع دست اول است که این کتاب از این جهت نمره قبولی می گیرد. ما با اثری مواجه هستیم که نویسنده آن 1264 منبع در پایان کتاب ذکر کرده است. اگر از من بپرسید نویسنده برای نگارش این اثر واقعا به این تعداد منبع رجوع کرده است؟ من پاسخ می دهم بله! و این پاسخ مثبت مبتنی بر خبر نیست بلکه بر اساس بررسی نقادانه کتاب است. 
بخش سوم کتاب هم دارای دو فصل نسبتا تفصیلی است که در آنها به آرا و اندیشه های خاورشناسان و آثار منتشر شده درباره پیامبر اعظم (ص) در قرن بیستم پرداخته شده است. نویسنده در این بخش آراء بونین، تولستوی، توین بی، ویل دورانت، تا جان ناس، رابرت هیوم، شوآن، آنه شیمل ماری و سید حسین نصر را مورد مداقه قرار داده است.
خلاصه اینکه اگر علاقه مند هستید تا ریشه بسیاری از باورها و مشهورات عجیب را درباره شخص رسول اکرم(صلوات الله علیه) بدانید، کتاب خاتم عشق یک انتخاب تحسین برانگیز و یک فرصت کم نظیر است که از جانب نویسنده به مسلمانان ایرانی معاصر هدیه شده است.
در پایان باید خاطرنشان سازم نکته ای است که نباید نسبت به آن غفلت ورزید ؛ هر که با حقیقت طلبی و آزاداندیشی و در هر زمانه ای به استقبال شناخت و درک شخصیت پیامبر خاتم برود او را به قدر طاقت فهم خویش خواهد شناخت و نتیجۀ این آگاهی و مواجهه چیزی جز علاقه و محبت نخواهد بود.
عشق محمد بس است و آل محمد